Векилар ахкъудзава
США-ди, Британияди, Австралияди ва Германияди Украинада авай чпин векилханайрин къуллугъчияр анай ахкъудунин гереквал авайдакай малумарнава. Сифтегьан пуд уьлкведи чпин векилар хутахиз кIан хьунин себеб Украинада Россиядихъ галаз авай часпардал гьалар къизгъин хьунихъ галаз алакъалу авуна. Идакай «Reuters» чешмеди хабар гузва.
Сифтедай США-ди чпин векилрин хизанар уьлкведиз хкунин чарасузвал авайдакай лагьанай. Гуьгъуьнлай Берлиндини, Лондондини, Канберрадини Вашингтондилай чешне къачун кьетIна. Ибурулай кьулухъ Япониядин МИД-дини чпик теспача акатнавайдакай малумарна. Япониядин гьукумдарри чпин ватандашар уьлкведиз хкунин чарасузвилин месэла ахтармишна ва гуьгъуьнлай тади гьалда анай эхкъечIуниз эвер гана.
Сечкияр тешкилна кIанзава
Украинадин саки са пай (47%) агьалийриз уьлкведа президентдин цIийи сечкияр вахтунилай вилик кьиле тухвана кIанзава. Агьалийрин чIехи паюни Верховный Рада чукIурун ва парламентдиз цIийи ксар хкягъун хъсан яз гьисабна. Идан гьакъиндай Киевдин социологиядин международный институтди кьиле тухвай хабарар кьунин серенжемдин нетижайри шагьидвалзава.
“Лента.ру” чешмеди хабар гузвайвал, хабарар кьунин серенжемда 18 йисалай виниз яшар хьанвай 1205 украинвиди иштиракна. Идалай вилик малумарайвал, В.Зеленский кьвед лагьай сеферда президент хъхьуниз 62,5 процент украинвияр акси я. Гьа са вахтунда серенжемда иштиракай агьалийрикай 30,3 процентди президентдин тереф хвена.
ТIугъвал куьтягь хьунин сифте кьил
Германиядин вирусолог, микробиологиядин ва эпидемиологиядин пешекар Барбара Гертнеран фикирдалди, ковиддин “омикрон” штамм тIугъвал акьалтIунин эвел кьил хьун мумкин я. Адан гафар “ТАСС” чешмеди раижнава.
Пешекарди къейд авурвал, тIугъвал куьтягь хьунин барадай дуьм-дуьз вахт виликамаз садавайни лугьуз жедач. Амма муькуь вири тIугъвалар фад ва я геж куьтягь хьана. Коронавирусдин тIугъвал, адан гафаралди, 2023-йисуз амукьдач.
Гертнера ковиддин цIийи штамм садакай масадак фад акатзавайди ва гьа са вахтунда адакди кьезилдаказ азарлу жезвайди малумарна.
Идалай вилик ВОЗ-дин Европадин региондин бюродин директор Х.Клюгедини “омикрон” штаммдилай кьулухъ тIугъвал куьтягь жеда лагьанай.
Н.Гамалеян тIварцIихъ галай эпидемиологиядинни микробиологиядин ахтармишунрин милли центрадин вирусолог А.Альтштейнан гафаралди, эгер ковиддиз акси рапар ягъайбурун кьадар 80 процентдив агакьайтIа, 2022-йисуз тIугъвал амукьдач. Ихьтин шартI ада “Лента.ру” чешмедиз малумарнава.
Вилерин экв квахьун мумкин я
Россиядин духтур-офтальмолог, профессор Т.Шиловади тагькимарнавайвал, ковиддик начагъ хьанвайбурун еке ва гъвечIи дамарар харапI хьуникди вилерин экв квахьун мумкин я. Алимдин гафар “Ura.ru” чешмеда чапнава.
Пешекарди гъавурда турвал, вилера лап гъвечIи дамарар ава, гьавиляй абуруз тади гуникди инсандин вилериз ахкун тавунин хаталувал ава.
Холестерин агъузардай емишар
Духтур-пегьризчи, профессор Ч.Лиди холестериндин дережа агъузардай ва рикIин кIвалах хъсанардай емишрин тIварар кьунва: чуьхвер, ич, авокадо, ципицI ва къарпуз. Пешекардин фикирар “Медик Форум” чешмеди раижнава.
Адан гафаралди, сифтени-сифте холестерин агъузаруниз куьмек гузвай емишар чуьхверарни ичер я. Калорий тIимил квайвиляй ва ягълуни натрий квачирвиляй и емишар менфятлу яз гьисабзава.
Британияди кьил кутадач
Британиядин гьукумдарри чпиз Украинадиз кьушунар ракъурдай къастар авач лагьанва, хабар гузва “The Telegraph” чешмеди.
“Эгер Украинада къал-къиж къизгъин хьайитIа, Великобританияди аниз аскерар ракъуруник кьил кутадач. Амма Россия мадни вилик фейитIа, чна санкцияр кардик кутунин месэла веревирдда”, — лагьанва Британиядин гьукумдарди.
Машгьурвал арадал хкана
США-дин виликан регьбер Д.Трампан тIвар 2024-йисуз уьлкведа кьиле фидай президентдин сечкийра иштиракиз жедай кандидатрин сиягьдин сифте кьилера ава. Идакай “The Hill” чешмеди хабар гузва.
Ахтармишунин къуллугъди кьиле тухвай хабарар кьунин серенжемдал асаслу яз, сечкичийрикай 57 процентди Трампан тереф хуьзва. Къейд ийин, серенжемда 1815 америкавиди иштиракна.
«Лезги газет»
