Халкьдин камал

И сеферда мад чун халкьдин мецин гуьзел эсеррик акатзавай мисалрикай рахада.  Гьасятда мана ачухариз тежедай хьтин мисаларни дуьшуьш жезва. Гьатта гьа са мисалдикай гьар сада вичин жуьреда фикир авун, хсуси баян гун мумкин я.

Месела, жибинда кьиф къугъвазва лагьайтIа, и мисал сифте яз ван къвезвай инсандиз адан мана чир хьун мумкин яни? Ваъ, гьелбетда. Жибинда затIни ама­чирла, яни кепек гумачирла лугьузвай гафар и жуьреда къаб алаз лугьунин сир вуч я? Месела, вучиз “кьиф къугъвазвайди” я? Ихьтин суалриз атIай жавабар гун регьят кар туш.

За идалай виликни лагьанай: чахъ мисалриз талукь махсус гафарган хьанайтIа, ажеб кар жедай.

Алава баянар хгунин гереквал саки авачир миса­лар­ни ава: чарадан виле авай чIар аквада, вичин виле авай гъвар аквадач. Эхь, масадан нукьсанар фад виле акьа­да. Гьа са вахтунда жуван еке нукьсанар рикIелай алудда.­

Аквазвайвал, инсанривай гьар са дуьшуьшда рахун­рик кутаз жедай кьван мисалар ава. Халкьдин сиве-ме­­це гьатнавай дурумлу келимайрин жуьреба-жуьревал ва сан гьелелиг тайинариз тахьанвай месэлайрикай я.

Инсандин акьул хци авуниз куьмек гудай, веревирдер ийиз тадай, хъсан насигьатар гудай хейлин мисалар и ва маса халкьарин чIалара ишлемишун ва тикрар хьун, алатай сефердани къейд авурвал, тамамдиз кьил акъудиз, ни нивай къачунватIа лугьуз тежедай кар я.

Месела, японвийрихъ пеленгди вичин хам хуьда, ин­санди — тIвар лугьудай мисал ава. Инсанвал хуьнин, жуван тIвар кьацIур тавунин важиблувал къалурзавай лезги мисалди мадни гужлудаказ, векъидаказ ванзава: инсандин чIуру тIвар акъатдалди вил акъатун хъсан я.  

Гьа и жуьреда ихьтин мисалрин “къалпагъар” халкь патал фадлай ахъа хьанвайбуруз элкъвенва. Несилри несилрив агакьарзавай камаллу келимаяр тирвиляй.

К.Ферзалиев