Медет Эрзиманован 70 йис
РикIел хквезвач и гафар гьи писателдинбур тиртIа: “Азаб чIугвазвай рикI бахтавар я…” Виктор Гюгодин гафар тиртIа? Гьахъ гафар я, вучиз лагьайтIа, инсан амай чан алайбурулай вине ийизвайди гьа и тIул я: азаб чIугваз жен, суза авун, патав гвайдан тIалдик, дердиник шерик жен…
Гъамуникай кIвал хьайиди,
Шегьре рекьер сал хьайиди,
РикIе элдин тIал хьайиди,
Акъуд тежез рикIевай чIун,
ТIалдавайди хьана бархун,
Зун я, зун…
И тIалдив ацIанвай цIарар и мукьвара рагьметдиз фейи шаир Медет Эрзиманованбур я.
Чун са хуьруьнвияр ятIани, ам заз яргъалай хьиз чидай. Худата уьмуьр кьиле тухузвай шаир хуьруьз мугьмандиз хтай чIавара, чи куьчедай фидайла, ван къведай заз: “Медет я ам, шаир!” Зазни гзаф марагълу жедай, чинеба жувани сад-кьве цIар кхьенвайвиляй…
Шаирдихъ галаз зун азим йисар алатайдалай кьулухъ сифте Вакъиф Муьшкуьрвидин кIвале таниш хьанай. Ада зав жуван шиирар кIелиз тунай. КичIела-регъуьла жуван шиирар кIелнай за. Зулукай кхьенвай са шиирдикай гзаф хуш атанай адаз, мад сеферда кIелиз тунай зав. Ам вични гуьгьуьлда даим зул авайдаз ухшар тир. Гагь стIал галаз шел квай, гагьни са герен рагъ хкатдай …
Ктабар авай шкаф ахъайзава за. Хайи чIалал шииррин ктабрин тIварара вил экъуьрзава. Шаирарни гзаф ава чахъ, абуру акъуднавай ктабарни тIимил туш. Лап накьанан аялрини чпин ктабар акъуднава. Пул аватIа, ктаб акъудун четин туш кьван! Шаир туширдани, шаир жез кIанзавайбуруни ктабар акъудзава. Амма са шаир авай чахъ, пул аватIани, ктаб акъудуникай раханмазди кьил къакъуддай, ван тахьай кьасардай. Къелемдикай жавагьирар хьтин шиирар хкатзавай ада, на лугьуди, са никай ятIа къурхувалзавай. Поэзия тIвар алай михьи, кьакьан алемдикай, шаирвилин пак тIварцIикай. Вучиз лагьайтIа, Медет Эрзиманов асул шаир тир. Вичин дуьнья авай, уьмуьрдикай, и дуьньядикай вичин кьатIун, вичин гьисс, адав вичин эгечIун авай са философ шаир.
Гагь-гагь са гьи ятIа шаирдин, писателдин тIвар кьадайла, ван къведа: “А шаирди вуч авуна кьван халкь паталди?”
Лугьуз кIанда, бес куьне вуч авуна халкь паталди? Шаирдин гъиле вуч ава? Ам бизнесмен, миллионер, чIехи везифаяр гвай кас туш кьван. Адахъ авайди къелемни чар я. Садни элдин дерт-гъам виридалайни дериндаказ гьиссзавай руьгь. Виридан паталай суза ийизвай руьгь. Адан яракь къелем, адалай алакьзавайди гаф лугьун я. Шаирдивай тапарариз жедайди туш. Табзавайди, тарифар туькIуьрзавайди асул шаирни туш. Шаирдин рикI липI я, даим кузвай. Инал зи рикIел Назим Гьикметан гафар хквезва:
…Кун тавуртIа зун,
Кун тавуртIа вун,
Кун тавуртIа чун,
ГьикI экъечIда мичIер
Экуьвилихъ, лагь?..
Медет Эрзиманов чи халкьдин гьа ихьтин “кузвай” шаиррикай я. Адавай мичIивилер — хайи халкь кьве патал пай хьун эхиз хьанач. И тIал, и суза саки адан кхьинрин кьилин тема я.
Кьулан вацIал хьана часпар,
Аватайди къуьнерал пар,
Йифер яргъи, йикъар са кIар,
Амукьайди текъвез гатфар,
Хкатайди мурадрин кун
Зун я, зун…
Шаир гагь вичи вич секинариз алахъзава: Ви кьисмет я гъамуна кун, эха зи рикI, эха зи рикI!
Медет Эрзиманов “РикIин гаф” кIва-тIалда сифте камар, поэзиядин рекье сифте чирвилер къачуна, шегьре рекьиз экъечIнавай лезги шаиррин несилдин векилрикай я. Забит Ризванов, Лезги Нямет хьтин чIехи устадривай тарс къачунвай и несил бахтлуди я. Вучиз лагьайтIа абуруз лезги шииратдин чIехи сеняткарар мукьувай аквадай бахт хьана.
За жувни бахт авайбурукай гьисабзава, заз Медет Эрзимановахъ галаз гуьруьшмиш жедай, “Марвар” кIватIалдин са шумуд межлисда адан шииррихъ вичин мецелай яб акалдай легьзеяр кьисмет хьана. Адахъ шиирар кIелдай вичиз хас тегьер авай. Ада вичихъ галаз чи межлисриз “РикIин гаф” кIватIал кьиле физвай чIаварин, 70-80-йисарин ял-гьава гъизвай…
Са шумуд варз я, шаирдин “РикI” тIвар алай ктаб акъатна, чи гъилера ава. Гьайиф, адаз вичиз вичин ктаб акун кьисмет хьанач. ГьакI ятIани, са куьни рикIиз секинвал гузва: и ктабдив Медет Эрзиманова чи шииратда вичин гел эбеди яз тунва…
Алай йисуз чи шаир дидедиз хьайидалай инихъ 70 йис тамам хьана. Экуь дуьнья вичин пацук кутунвай коронавирус себеб яз, шаирдин яратмишунрал рикI алайбурувай адан юбилей гегьеншдаказ кьиле тухуз хьанач. Гьавиляй “Алам ТВ-ди” Медет Эрзиманован юбилейдиз талукьарнавай передача гьазурун вичин хивез къачуна.
И мукьвара чун телетамаша арадал гъун патал шаирдин хайи хуьре кIватI хьанвай. Медетан дустар, мукьва-кьилияр сифте хуьруьн сурара авай шаиррин аллеядал фена. Кесиб Абдуллагьан, Забит Ризванован, Медет Эрзиманован руьгьериз дуьаяр кIелна. Гьа инал Вакъиф Муьшкуьрвиди, Эйваз Гуьлалиева шаирдикай чпин рикIел хкунар ахъайна, шиирар кIелна. “Медет — 70 йис” буклетар пайна. Гуьгъуьнлай инал алай ксар шаирди чирвилер къачур хуьруьн мектебдиз фена, шикилар яна.
Мярекат шаирдин бубадин кIвале давамарна…
Римма Гьажимурадова,
Лезги Няметан тIварцIихъ галай
премиядин лауреат
