Акьалтзавай несилдиз дерин чирвилер ва тербия гун муаллимдин пешекарвилин дережадилай, зигьин гьар са аялдин бейнидив тамамвилелди агакьариз хьунилай аслу я. Амма гьар са аялдихъ анжах вичиз хас тир кьатIунрин дуьнья авайвиляй илимдин, ахлакьдин сирер, гьа са жуьредин къайдайрикай менфят къачуна, аялдин бейнидив агакьариз хьун мумкин кар туш. Муаллим театрдин сегьнедал къугъвазвай актердиз ухшар хьун лазим я. Муаллимдилай сифте нубатда жува гузвай предмет аялриз кIанариз, абур тарсунал желб ийиз алакьна кIанда. И кар анжах муаллимдин устадвилелай, методикадин жуьреба-жуьре къайдайрикай менфят къачунилай, датIана жуван винел кIвалахунилай, аялрин бейнидив кIвалах ийиз тунилай аслу я. Эгер икI тахьайтIа, хъсан нетижаяр арадиз гъиз жедач.
Республикадин вири шегьерра, районра хьиз, Мегьарамдхуьруьн райондин образованидин идарадин хилени муаллимриз куьмекун патал методикадин кабинет кардик ква. Кьиле Пирмегьамедов Исмаил муаллим аваз, цIуругуд касдикай ибарат тир и гъвечIи коллективди райондин мектебра кIвалахзавай муаллимриз чпелай алакьдай вири жуьредин куьмекар гузва. Гьар йисуз районда кьиле тухузвай “Йисан муаллим” конкурсдин гъалибчиди Дагъустандин Кьиблепатан зонада муаллимрин арада 1-чка кьун дуьшуьшдин кар туш. Алатай кIелунин йисуз и райондин Киркарин мектебдин ингилис чIалан муаллим Мегьамедалиева Залинади республикада кьиле фейи “Йисан муаллим” конкурсда 3-чка кьуна. Чна гьар йисуз, са шумуд зонадиз пайна, райондин мектебра кIелзавай аялрин арада “Брейн-ринг” агалкьунралди кьиле тухузва. Сад, кьвед ва пуд лагьай чкаяр кьур мектебрин аялар савкьатралди, шабагьралди руьгьламишзава. Райондин методкабинетдин кьилин везифайрикай сад муаллимрин чирвал хкажун патал вахт-вахтунда абур Дагъустандин образование вилик тухудай институтдиз (ДИРО) рекье тун я.
И кардай абуру чпин план гьар йисуз 100 процентдин тамамарзава. Муаллимри тарсар гунин ери ахтармишун методкабинетдин везифайрикай сад я. Алатай кьве йисан къене райондин цIикьвед мектебда математикадин тарсар гунин кIвалах ахтармишна, авай кимивилер, кIвалах хъсанаруниз талукь меслятар, рекьер къалурна. Тарсар гунин кIвалах зайифдаказ тешкилнавай мектебра муаллимриз методикадин рекьяй куьмекар гузва. Рухсатрин вахтунда муаллимри чкайрал кьиле тухузвай методюгъ райондин методкабинетдин къуллугъчийри чпин гуьзчивиликай хкудзавач, методистар мектебриз физва, меслятар, теклифар къалурзава, зайиф нетижаяр авай коллективар патал райондин методкабинетди “Дорожная карта” серенжемрин план туькIуьрнава. Хъсан тежриба мектебра раижзава. Ачух тарсар кьиле тухунин карда Ярагърин, Гъепцегьрин, Советский, Тагьирхуьруьн-Къазмайрин мектебрин коллективрин кIвалахар тариф авуниз лайихлу я. Методкабинетдин къуллугъчийри вацра садра кьилди-кьилди мектебра гьар са предметдай ачух тарсар тухун тешкилнава. Абуру мектебрин завучрихъ, тешкилатчийрихъ, социологрихъ, психологрихъ, жегьил муаллимрихъ галаз семинарар тухузва. Гьар йисуз “Лап хъсандиз кIелун”, “Дидед чIалан лап хъсан кабинет”, “Чан алай классика”, “Учитель — здоровье России” конкурсарни кьиле тухузва.
Виридуьньядин дидед чIаларин йикъаз талукь яз шииратдин “Руьгьдин илгьам” межлис, “Элкъвей стол” ва маса мярекатар тешкилзава.
Дидед чIалал Дагъустандин авторрин эсерар кIелунай республикада кьиле тухвай конкурсда Тагьирхуьруьн- Къазмайрин мектебда кIелзавай Ризаева Лианади “Лезги чIал” номинациядай республикада 1- чка кьуна, Фарманова Хамиладикай республикада кьиле тухвай “Чан алай классика” конкурсдин лауреат хьана.
Заз и коллективдихъ мадни еке агалкьунар хьана кIанзава.
Мукаил Агьмедов,
Бут-Къазмайрин юкьван мектебдин муаллим