Эминан алемдай

Четин тушни1!

 

Къадир Аллагь, я вун ялгъуз,

Хаин паб хупI четин тушни!

Акьулэгьлидиз акьул гуз

Четин паб хупI четин тушни2!

 

Гъуьлуьн чина бед3 рахадай,

Гайи несигьат такьадай,

Нагьакьан кар дуьз аквадай

Серин4 паб хупI четин тушни!

 

Халкь авур Кас5 течирдаз Сад6,

Гъуьлни чир жеч — жеда фасад7.

Иес алчах кьуна, масад

Ширин паб хупI четин тушни!

 

Гьайван туш дегишна гудай8

Вакьфа я гьалтай, тагудай.

Сад лагьайла — къад хъулгьудай9

Дерин10 паб хупI четин тушни!

 

Етим Эмин, жафа11 я хуьз,

Жуваз муьтIуьгъ тахьайла дуьз:

Вичин авачир акьулдиз

Тайин12 паб хупI четин тушни!

(Етим Эминан и шиир чапдиз гьазурайди ва адаз баянар гайиди Мансур Куьреви я)

_______________________________

И шиир сифте яз 1957-йисуз Н. Агьмедова акъудай Етим Эминан шииррин кIва­тIалда 4 бендиникай ибарат тир “Пис паб” тIвар алай эсер яз ганвай. 1995-йисуз Гъ. Сады­къи­ди чап авур кIватIалда и шиир адал “Четин тушни” тIвар эцигна акъуднавай. Икьван чIавалди чапдай акъа­тай и эсердин вири вариантра адан бендерин эхиримжи цIарара авай рифмаяр вучиз ятIани квахьнавай. Эхиримжи вахтара чаз араб гьарфаралди кхьенвай ва чпин бендерин эхиримжи цIарара рифмаяр амай, чебни 5 бендиникай ибарат тир и эсердин цIийи пуд вариант­ гьатнава: сад Р. Гьайдарован ар­хив­­да хвенваз хьайи дафтардин 301-чинай, муькуь кьвед — Гъ. Сады­­къи­динни А. Шихсаидован архив­рай. И вариантрикай А. Шихсаидован архивдай гьатнавай вариант виридалайни тамамди яз акуна. Чна ам 1995-йисуз Гъ. Садыкъиди гайи тIварни алаз инал сифте яз гузва.

И цIарцIе “четин” гаф кьведра ишлемишнава, амма, чи фикирдалди, и кардихъ са татугайвални авач: кьведра са гаф ишлемишуналди шаирдиз акьул гуз четин папахъ галаз яшамиш жезни четин тирди кьетIен­даказ лугьуз кIанзава.

Бед — пис.

Серин — инал “чин чIуру” ва “атIугъай” гафарин манада.

5  Кас — инал “Аллагь” лагьай чIал я. “Кас” гаф Эмина икI ишлемишуни а гафунин мана “инсан” гафунин мана туширди, адан мана “са вуж ятIани” келимадин мана тирди къалурзава.

6  И бенд икьван чIавалди чапдай акъатай ктабра ганвай и шиирдин са вариантдани авач.

Фасад — къалмакъал гвайди, чуьруькчи, гьуьжеткар.

8  Р. Гьайдарован  ва Гъ. Сады­къидин архивра авай вариантра и бендинин сифте кьве цIарцIин чкаяр дегишна кхьенва.

А. Шихсаидован  архивдай гьатнавай и шиирдин вариантда инал “лугьудай” гаф ала. Амма лез­ги чIала “Сад лагьайла — къад хъулгьудай” хьтин мягькем ибара хьу­низ килигна чна а гаф “хъулгьудай” гафуналди эвез­ ­авунва.

10  Дерин — инал и гаф зарафатдин жуьреда “дерин фикирар авай” келимадин ма­нада ишлемишнава.

11  Жафа — четин.

12  Тайин — инал “муьтIуьгъ” га­фу­нин ма­­нада ишлемишнава.