Зун 1957-йисан 1-сентябрдиз АрхитIрин хуьруьн школада подклассдиз фенай. Зи сад лагьай муаллим Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчи курхуьруьнви Къазибегов Абдулгьамид тир. Адаз ина еке гьуьрмет авай. Адахъай кичIени ийидай. Гьавиляй аялар тарсар чириз алахъдай. Заз кIелиз, кхьиз чирайди гьа и муаллим я, вичиз рагьмет хьурай. Зи рикIелай ам алатдач. Гьам хьтин вичин пешедал рикI алай муаллимар гьа вахтара гзаф авай. Кьилин образование авачиртIани абуру рикIивай кIвалахзавай, чирвилер аялрив агакьарзавай, чаз инсанвилин тербия гузвай.
Сад лагьай классдин руководитель Абдурагьман Мегьамедов тир. Ада, Даггосуниверситетдин филологиядин факультет куьтягьнавай жегьил муаллимди, чаз урус чIалал рахазни чирна. Ада аялриз гьарайдачир, надинжрал, женжелрал гъил хкаждачир. Ада чун дуьз рекье гьатун патал гзаф зегьмет чIугуна. Гуьгъуьнлай адакай педагогикадин илимрин доктор хьана. Вичиз рагьмет хьурай.
7-8-классар за Рухунрин школада кIелна. Ина зи классдин руководитель жегьил, университет куьтягьна хтанвай урус чIалан муаллим Гьуьсейнов Исламудин тир. Лагьана кIанда, ам хъсан муаллимни тир, классдин руководителни. Ада урус чIалай зи чирвилер мадни артухарна. Адакайни педагогикадин илимрин кандидат хьана. Вичин чан сагърай! Исламудин муаллим ада тарс гайи аялриз гзаф кIанда.
Кьасумхуьруьн юкьван школада 9-классда кIелдайла, зи классдин руководитель математикадин муаллим Мейланов Шарафудин тир. Шарафудин муаллимни гзаф хъсан педагог тир. За юкьван школа 1968-йисуз куьтягьна. Заз тарс гайи муаллимрин чIехи пай хъсан инсанар, педагогар, пешекарар тир.
Малум тирвал, алай вахтунда классдиз руководство гунай гьар вацра алава 5000 манат гузва. СтIал Сулейманан райондин образованидин управленида заз “Положение о классном руководстве” къалурна. Ана кхьенвай пунктар кьилиз акъудиз хьайитIа, гзаф хъсан жеда. Амма муаллимарни, маса пешекарар хьиз, гьар жуьре я.
Алай йисан гатфарин вахт тир. Заз Кьулан СтIалрин юкьван школадин 5-классда ДАССР-дин 100 йис тамам хьуниз талукьарнавай мярекатдиз, теклифнавай. И классдин руководитель, математикадин тарсар гузвай муаллим, вичин буба Герейханован хуьруьн юкьван школадин директор хьайи Дагъустандин лайихлу муаллим Магьарамов Рамазанан руш Шихагьмедова Зульфира я. Зульфирадин диде урус ва лезги чIалан тарсар гузвай муаллим тир.
Зульфира Рамазановна СтIал Сулейманан райондин лап хъсан муаллимрикай сад, РД-дин умуми образованидин гьуьрметлу работник, РФ-дин образованидин ва илимдин министерстводин Гьуьрметдин грамотадин иеси, 2009-йисан РФ-дин, 2020-йисан РД-дин лап хъсан муаллим я. Мярекатда райондин образованидин управленидин начальникдин заместитель Къачабег Аминова, Кьулан СтIалрин хуьруьн агъсакъалрин советдин председатель Абдулмежид Межидова, школадин директор Ифриз Бабаевади ва са шумуд муаллимди иштиракзавай.
Мярекат чаз гзаф бегенмиш хьана. Сад лагьайди, аялри вилик эцигнавай тема хъсандиз ачухна, абуру чпин чирвилер къалурна. Классдин руководитель Зульфира Рамазановнади еке зегьмет чIугунвай, театрдин режиссерди хьиз, халисан тамаша туькIуьрнавай. Хъсандиз кIелзавай аялриз чирвал ава, классдин руководитель абуруз диде хьиз, кIанзава. Аялрал кутугай михьи партал ала. Мярекатда музыка ишлемишзава. Аялри чпиз Дагъустандин тарих, районар, яшамиш жезвай халкьар, машгьур инсанар чизвайди субутна. За хабарар кьурла, школа куьтягьайла, чеб гьиниз кIелиз фидатIа саки виридаз чизвай. Завай инанмишвилелди лугьуз жеда хьи, Зульфира Рамазановна халис педагог — чешне я.
Малум тирвал, муаллимрин мажибар гъвечIибур я. Гьа ихьтин четин вахтара халкьдин аялар патал, галатун тийижиз, бязи вахтара пулсузни зегьмет чIугвазвай муаллимриз аферин лугьуз кIанзава.
Агъа СтIал-Къазмайрин юкьван школада йикъарикай са юкъуз зун тарихдин тарсар гузвай Тахмина Шагьмирзоевадихъ галаз таниш хьана. Акурвал, ам аялриз гзаф кIанда. Ам зи хтул Артеман классдин руководитель я, хтул Камиладизни ада тарсар гузва. Тахмина Фейзудиновнади вичин классдин ва вири школадин мярекатар гьазурзава, абур кьилени тухузва. Тахмина Фейзудиновна хъсан педагог, инсан тирдакай заз райондин образованидин управленидин начальникдин заместитель Къачабег Аминовани лагьана. За устадлу муаллимди тухузвай са шумуд мярекатдани иштиракна.
Гьар школада дерин чирвилер авай, пешедал ва аялрал рикI алай, чпин везифайрив яратмишдай къайдада эгечIзавай, жуьреба-жуьре къайдаяр, методикаяр ишлемишиз, ученикар кIелунал желбзавай, абуруз инсанвилин, ахлакьдин, марифатдин тарсар гузвай муаллимар хьанайтIа, чи аялрин гележег лайихлуди жедай. Классдин руководителар тир муаллимрилай гзаф крар аслу я. Эвелни-эвел абуру лезги халкьдин тарих, чпизни, аялризни чирна кIанда. Классдин сятера Гьажи Давудакай, Кьуьчхуьр Саидакай, СтIал Сулейманакай, Мегьамед Ярагъидикай, Нажмудин Самурскийдикай, чи игитрикай, тIвар-ван авай алимрикай, писателрикай, композиторрикай, спортсменрикай рахана кIанда. Аялриз лезги адетар, кьуьлер, манияр, дидед чIал чирунихъ еке метлеб ава. Жуван халкь, чил хуьдай руьгь кутуна кIанда аялрик.
За кьуд йисуз школада кIвалахна. Закай классдин руководителни хьана. Тарс гайи аялри заз “Масуб муаллим” лагьайла, гзаф шад жеда зун. Бязибурухъ галаз зи алакъаярни ава, зи патавни къведа абур. Им зи девлет я, зи бахт я. За аялрал чIугур зегьмет абурун рикIелай физвач. Зи зегьметдиз абуру дуьз къимет гузва.
Масуб Магьмудов,
отставкада авай полковник