Агъуз аватзаватIани…
Москвадин мэр С.Собянинан гафаралди, шегьерда коронавирусдик азарлу жезвайбурун кьадар алатай гьафтеда агъуз аватнава, амма санлай начагъбурун кьадар артух яз ама. Идакай “ТАСС” чешмеди хабар гузва.
ТIугъвалдин муракаб гьалар себеб яз, ада вакцинациядин месэла важиблубурукай яз гьисабзава. Къейд авурвал, коронавирусдиз акси раб ягъуни инсанриз секиндаказ кIвалахдай ва элликлухра жедай мумкинвал гуда. Ада алава хъувурвал, меркезда миллион агьалиди ковиддиз акси сад лагьай рапар янава.
Эхиримжи гьафтеда Россияда гьар юкъуз 20 агъзурдалайни гзаф ксарик коронавирус акатнавай дуьшуьшар дуьздал акъуднава.
Хийирлу уьлквейрин тIварар кьуна
И йикъара Украинадин президент В. Зеленскийди дуствал патал Украинадиз хийирлу уьлквейрин тIварар кьуна. Идакай “Лента.ру” сайтди хабар гузва.
Зеленскийди малумарай сиягьда США, Германия, Канада, Великобритания, Туьркия, Китай, Латвия, Эстония, Азербайжан, Гуржистан ва Румыния ава. Индия, Япония ва Бразилия ада амадаграй гьисабзава. Ада Азиядинни Африкадин уьлквейриз еке фикир гунин чарасузвал къейдна.
Зеленскийди алава хъувурвал, НАТО-дик экечIун патал Украинади бес кьадарда камар къачунва. НАТО-ди 14-июндиз саммитдин нетижадин къарар чапна. Ана Украинадивайни Гуржистандивай гележегда альянсдик экечIиз жеда лагьанва.
Чарасуз яз къанунламишда
Франциядин гьукумдарри чIехи инсанар патал коронавирусдиз акси рапар ягъун чарасуз серенжем яз тестикьарун мумкин я. “The Times” чешмеди раижнавайвал, ихьтин къанун кардик кутунин теклиф парламентдиз а уьлкведин премьер-министрди гана.
Къейдзавайвал, сифте нубатда вири медкъуллугъчияр ва яшлубурухъ гелкъвезвайбур патал вакцинация чарасуз серенжем яз къанунламишдай фикир ава. Гуьгъуьнлай, тIугъвалдихъ галаз алакъалу гьалар фикирда кьуна — чIехи инсанар патални.
Зарарлу хъвадай затIар
Америкадин пешекарри ички квачир хъвадай затIарикай инсандин бедендиз зарар авайбур малумарнава. Идакай “Eat This, Not That” чешмеди хабар гузва. Абурун фикирдалди, “PepsiCo” тешкилатди арадал гъизвай “Mountain Dew” тIвар алай хъвадай затIуникай къерех хьун лазим я. Къейдзавайвал, шекер гзаф хьунилай гъейри, адак гьуьжет алай консервантарни ква. Пегьризчийри Starbucks-рай маса гузвай кофени (фраппучино) хъун тавун меслят къалурзава.
ВОЗ-дин малумат
Эхиримжи кьве гьафтеда коронавирусдин гьалар са кьадар пайгардик ахкатнава, — кхьена вичин Twitter-да ВОЗ-дин векил М.Райана.
“Алатай кьве гьафтеда начагъ хьайибурун кьадардиз фикир гайитIа, чаз аквазва хьи, гьалар са жуьреда хъсан хьанва”, — лагьана ада. Алава хъувурвал, ковид чукIунин гьалар дуьньяда 2-3 варз идалай вилик лап писзавай, амма гила авайдалай хъсан хьанва.
7-июлдин делилралди, дуьньяда коронавирус акатнавайбурун кьадар 184,6 миллиондилай артух я. 121,5 миллиондилай гзаф ксар сагъ хъхьанва, саки 4 миллион — кьенва.
Аялар чуьнуьхна
Нигериядин Кадуна штатдин школа-интернатдал яракьар гвайбурун кIеретIди гьужумна ва анай 140 ученик чуьнуьхна. АкьалтIай вагьшивилин хабар “France 24” чешмеди раижна.
Интернатдин муаллимди хабар гайивал, бандитри гьужумай береда интернатдин ксудай чкайра 165 аял авай, абурукай 25 школьник яракьар гвайбуруз акунач.
Чпиз зиян гудай серенжемар
Россиядин МИД-дин векил М.Захаровадин фикирдалди, Белоруссиядиз акси санкцияр кьабулуникди Евросоюздиз зиян жезва. Идакай дипломатди вичин Telegram-каналда кхьена. Къейднавайвал, экономикадин жигьетдай бегьем зарар Литвадиз жеда.
Евросоюзди Белоруссиядиз акси экономикадин цIийи санкцияр 24-июндиз кардик кутунай. Кьилди къачуртIа, аник 166 кас ва 15 тешкилат акатна.
Жаваб гуда
Россиядин МИД-дин кьил С.Лаврова Индонезиядин “Ракьят Мердека” газетдиз гайи интервьюда тагькимарна хьи, эгер Вашингтондин терефди акси гьерекатар кьиле тухвайтIа, Москвади кьетIивилелди жавабар гуда.
Лаврова гьакIни США-диз Россиядихъ галаз рафтарвилер хъсанарунин шартI малумарна: адан гафаралди, и кар патал Вашингтонди гьахълудаказ кьве терефдизни хийир жедай гьерекатар авун герек я.
«Лезги газет»