Эпосдин сувар
Чна гъилевай йисуз “Шарвили” эпосдин сувар гьар са районда кьилди-кьилди тешкилун теклифнавайдакай виликан нумрайра хабар ганай.
Гила суалар чеб чпелай къвезва: гьикI тухуда? Вуч ийида? Кьилди-кьилди гьар са районда “Шарвилидин” сувар тешкилунин тежриба чахъ авач. Бес вучда? ГьакI алатдани цIини и суварин югъ?
За фикирзавайвал, чи гьар са райондихъ чпин кьетIен йикъар-суварар тухунин тежриба авайди я. Месела, Ахцегьа “Шарвилидин” сувар хьиз, Рутула “Чубанрин югъ”, Докъузпарада “Сеслу симер”, Мегьарамдхуьре “Самурдин зул”, Кьасумхуьрел СтIал Сулейманан шииратдин йикъар ва икI мадни маса мярекатар тешкилзавайди чаз чида. Ибур халкьар агудзавай, руьгьламишзавай хъсан чешнеяр я. Идалайни алава, гьар йисуз чи вири районар, саки гьар са хуьр “Шарвилидин” суварик къвез гьазур жезвай. Ахцегьа Кьиблепатан Дагъустандин, Кеферпатан Азербайжандин саки вири районрин майданар ачухзавай. Ибур бес чи районрин халкьарин (лезгийрин, рутулрин, агъулрин, азербайжанрин, даргийрин, табасаранрин, татрин, аваррин, яхулрин, урусрин ва икI мадни) суварар тушни!
Виликрай Ахцегьа санал кардик кутаз хьайи майданар гила кьилди-кьилди тешкилда. Анжах вири майданрал “Шарвили” эпосдин мана-метлебдив кьазвай яржар, плакатар, шикилар, къугъунар, кьуьлер, манияр, акъажунар хьун важиблу я.
Мадни са кар: Шарвили халкьдин руьгьда, къанажагъда арадал гъанвай игитдин къамат я. Игитвилерни гзаф я. Ватан хуьнин, душман терг авунин женгера хьиз, халкь патал хийирлу крара (къаналар, булахар, рекьерни муькъвер туькIуьриз, дуствилинни архавилин алакъаяр мягькемариз ва икI мадни), хайи диде-буба, кIани яр патал къалурзавай багъривилин алакъайра къалурзавай чешнеяр чи алай ва къвезмай несилар ватандашвилин ва инсанвилин ерийралди тербияламишунин бинеяр тушни! Чи суваррикни чи ветеранар рикIел хкунихъ галаз сад хьиз, зегьметдин къагьриманар, гзаф аялар тербияламишзавай диде-бубаяр, кIелунра, спортда, аскервилин частара, къанун-къайда хуьнин органра, маса хилера чешнеяр къалурзавай ксарин тарифна, абур руьгьламишун, вижевай концертрин, сегьнейрин, спортдин акъажунрин программаяр гьазурун герек я. Гьелбетда, ахьтин фондни хьайитIа, суварин мешреб ва метлеб вине жеда. Спонсорар лагьайтIа, Аллагьди хуьрай чеб, чи саки вири хуьрерихъ авайди малум жезва.
И юкъуз районрин центрайра, суварин майданрал чи халкьариз хас сеняткарвилерин (заргарвилин, халичайринни гуьлуьтрин, маса затIарин) гегьенш выставкаяр, чкадин яр-емиш, майваяр, кIвалера гьазурзавай ширинлухар, мижеяр, чи булахрин михьи ва хийирлу ятар маса гузвай базарар (ярмаркаяр) ачухайтIа, халкьдин иштираквални, менфятлувални артух жедайдал шак алач.
И юкъуз симинин ва маса пагьливанриз, шаирризни манидарриз, музыкадин устадриз гаф, чеб къалурдай мумкинвал гайитIа, халкьдин руьгьдик гьихьтин гьевес, ашкъилувал акатдатIа лугьун четин я. Гьахьтин жуьреба-жуьре савкьатарни гьазурин гъалибчияр, активистар, куьмекчияр ашкъиламишдай…
Куьрелди, “Шарвилидин” сувари вири халкьдин руьгьдиз анжах хъсан патахъай таъсирдайдал шак алач.
Гьелбетда, тIугъвалдиз-завалдиз акси серенжемарни, рекьера, майданрал гьерекатдин хатасузвал таъминарунин, къанун-къайда, михьивилер хуьнин, пата-къерехдай хтанвай мугьманар саймишунин — агъмишунин крарни рикIелай алудна виже къведач.
Винидихъ лагьанвай хьтин серенжемри, теклифзавай (инал рикIел гъизвай) крари чи вири суваррик руьгь кутадайдал шак алач.
Иншаллагь, “Шарвилидин” сувар цIи гьа тегьерда кьилени фида.
Алай аямда телевиденидин, Интернетдин такьатрин куьмекдалди вири районрай суварин мярекатар чIехи экранрилай къалурдай, виридаз вири аквадай мумкинвални авайди гьисаба кьуртIа хъсан я…
Мердали Жалилов
