Инлай вилик девирра радиода, телевиденида, иллаки милли газетра журналист дишегьлияр авайди тушир. Алай вахтунда неинки Дагъустандин, гьакI Россиядин ва къецепатан уьлквейрин вузрин журналистикадин отделенияр куьтягьнавай дишегьлийрин кьадарни гзаф хьанва. Гьар гьина яшамиш жезва­тIани, кIвалахзаватIани, абуру чпин бажарагъдиз, пешедиз вафалувал къалурзава. Да­гъустандин тIвар виниз хкажзава.

Ич тарцивай яргъаз аватдач, лугьузва халкьдин мисалда. Ибур, дугъриданни, дуьз гафар я. ИкI, 35 йисуз армияда къуллугъ авур, отставкада авай полковник,  вичин ери-бине Ахцегь райондин Ялцугърин хуьряй тир Мегьемет Шагьгьуьсейнован кьве хвани — Олегни Вячеслав — бубадин гелерай фена. Абуру 25 йисуз намуслувилелди армияда къуллугъна. Алай вахтунда, отставкадиз экъечIна, чпин хизанарни галаз Белоруссиядин Барановичи шегьерда яшамиш жезва. Амма къенин зи суьгьбет  Мегье­мет Шагьгьуьсейновичан хтул, адан хва Славадин руш, Минск шегьердин телевиденидин журналистка  Камила  Вячеславовна  Шагьгьуьсейновадикай  я.

Камила 1984-йисуз Махачкъала шегьерда военныйдин хизанда дидедиз хьана. Адан буба Шагьгьуьсейнов Славади Ленинграддин зенитно-ракетный командный училищеда кIелна, Сахалинда, Калининградда, Германияда къул­лугъ­на. Алай вахтунда ам Барановичи ше­гьер­да карчивилел машгъул я. Диде Румина Рамазановнади (адан рагьметлу буба Бинетов Рамазан тIвар-ван авай музыкант тир), ДГУ-дин экономикадин факультет акьалтIар­на, алишверишдин къурулушда кIвалахзава. Абуру хизанда рушни гада тербияламишна. Артура Белоруссиядин культурадин институт акьалтIарна. Алай вахтунда информа­ционный технологийрин фирмада кIвалах­за­ва. Ам хъсан музыкантни я.

Камиладиз гъвечIи вахтарилай вичикай журналист хьунин мурад авай. 2001-йисуз Ба­рановичи шегьерда 11-класс акьалтIарна, ам Минскдин парламентариядинни карчивилин институтдин журналистикадин факультетдик экечIна. КIелунрал, чирвилерал рикI алай ру­ша, институтдин библиотекада ацукьна, журналистикадай алава литература кIе­лиз­, дерин чирвилер къачуна, муаллимрин, юлдашрин арада гьуьрмет, авторитет къа­зан­мишна. Шад вакъиайрив, ашкъи-гьевесдив ацIанвай студентвилин йисар акуна-такуна акъатна. 2005-йисуз институт Камилади агалкьунралди куьтягьна, ам вичин уьмуьрдин му­раддив агакьна. Жегьил руша вичин зегьметдин рехъ Минск шегьерда кардик квай экспортдинни импортдин месэлайрал машгъул­ “Ньюс” журналдин корреспондентвилелай башламишна.

— За Белоруссияда гьасилзавай шейэр къецепатан уьлквейриз тухун  патал муьштерийрихъ галаз алакъаяр жагъурна кIанза­вай, — суьгьбетзава Камилади. — И кар фикирда аваз зун  Минск  шегьерда авай Ирандин ва Туьркиядин посольствойриз акъатна, анин посолрихъ галаз гуьруьшмиш хьана. Атанвай корреспондент мусурман дишегьли тирди чир хьайила, абур зав чими гьиссеривди эгечIна. Интервью къачурдалай гуьгъуьниз Ирандин по­солди завай “Ваз руш аял авани?” лагьана хабар кьуна. “Гьелелиг — ваъ”, — жаваб гана за. “Авач­тIа, инлай кьулухъ жеда” — лагьана, ада зав са еке кьватида авай нини вугана ва, руш хьайила, вичин патай гьадаз багъиша лагьана­.

Туьркиядин посолди Камиладиз вичин кIвализ мугьманвилиз атун теклифна. Посолдин уьмуьрдин юлдашди адаз гуьрчег шал багъишна. Абур ада къени багьа ядигарар хьиз хуьзва.

“Ньюс” журналда са йисуз кIвалахай­да­лай гуьгъуьниз Камила Минскда машгьур “Мехъеррин сезон” журналдин отделдин редакторвиле тайинарна, ада жегьилар патал гзаф маналу макъалаяр кхьиз хьана. Инани ада вич кар алакьдай, бажарагълу, пешедиз вафалу корреспондент яз къалурна.

2008-йисуз Камилади вичин хизан кутуна, гъилиз галаз-галаз пуд аял атайла, ам са шу­муд йисуз кIвалахдивай акъвазуниз маж­бур хьана. Журналистикадал гьикьван рикI алайтIани, адан фикир, редакцияда ацукь­на, газетриз, журналриз макъалаяр кхьин тушир. Камиладин рикIи, гъиле микрофон кьуна, шегьерда кьиле физвай вакъиайрикай телевизордай репортажар гунихъ ялзавай.

2016-йисуз Минскдин телевидениди  корреспондентдин лазимвал авайвилин конкурс малумарна. Ана, гзаф масабуру хьиз, Камиладини иштиракна. Конкурсдай анжах Камила акъатна. Гила ам вичин рикIиз кIани пешедин сагьиб хьана. Адет яз, гьар гатуз Минск шегьердин йикъарин тарихдин паюна Индиядин, Грециядин, Словакиядин, Гуржистандин ва маса уьлквейрин миллетрин культурайрин йикъар къейдзава. Вичин пешедал рикI алай, руьгь квай жегьил руша анрай ва шегьерда кьиле физвай субботникрикай, мергьяматлувилин мярекатрикай, гьатта къецепатан крарин министерствойрайни телевизордай гудай метлеблу репортажар гьазурна. Телевиденидин дирекциядиз Камилади гъиле кьур гьар гьи кIвалах хьайитIани вини дережада аваз кьилиз акъуддайди чизва. Гьавиляй жавабдар­ передачаяр гьазурунни адал тапшурмишда.

2017-йисан март. Минскдай Москвадиз физвай электричка авария хьана, инсанрин кьилел еке бедбахтвилер атана. Йифен сятдин кьведаз шеф-директорди Камиладиз зенг авуна, хьанвай дуьшуьшдикай галай-галайвал репортаж гьазурун тапшурмишна. Операторни водитель галаз ам гьасятда вокзалдик акъатна. Ина хирер-кьацIар хьанвайбурувай, абурун мукьва-кьилийривай хабарар кьуна, са куьруь вахтунда кьил-кьилел алай репортаж телевизордай гана. Гуьгъуьн­лай директорди вири работникар кIватIна, Камиладиз чухсагъул малумарна.

Алатай йисуз Чечнядин президент Рамзан Къадиров Александр Лукашенкодихъ галаз гуьруьшмиш хьайидалай гуьгъуьниз ам Минскдин автозаводдиз фейила, Камилади адавай интервью къачун лазим тир. Амма вучиз ятIани Р.Къадиров тайинарнавай вахтунилай фад атана хъфена. Интервью къачуз хьанач. И кардай ада къени гьайиф чIугвазма.

За Камиладиз са шумуд суал гана.

 — Белоруссияда куьн чкадин агьалияр яз яшамиш жезвани, тахьайтIа, — Россиядин агьалияр яз?

— Чун Белоруссиядин агьалияр я.

— Минскда Россиядин агьалийрикай авани?

— Гьелбетда. Абурун кьадар  тIимил туш.

— Россиядихъ галаз гьихьтин алакъаяр хуьзва?

— Лап хъсан. Белорусри Россиядин агьалийриз гзаф гьуьрметда. Ана вири урус чIа­лал­ рахазва. Радио, телевидение урус чIа­лал­ди я. Ана Россиядин каналарни кардик ква.

— Белоруссияда яшайишдин гьалар гьикI я?

— Санлай къачурла, пис я лугьуз жедач. Ана образование, медицина пулсуздаказ я. Медицина алай девирдин истемишунрин дережада ава. Чеб сагъарун патал аниз патарилайни гзаф инсанар къвезва. Гзаф аялар авай хизанриз са жерге кьезилвилер ава. Туьквенра гьар са шей бул я. Дуьз лагьайтIа, мажибар са акьван екебур туш, юкьван гьисабдалди вацра 200-300 доллар къачузва. ЯтIани инсанри чпин кьил са гьал акъудзава.

 — Бейкарар гзаф авани?

— Ваъ. Чи Президентди бейкарвилихъ галаз женг чIугвазва. Ана гьар вацра вакансийрин ярмаркаяр  кьиле физва. Бейкарбуруз жуьреба-жуьре кIвалахар теклифзава.

— Алай вахтунда терроризмди вири дуьньядик секинсузвал кутунва. Белоруссияда и жигьетдай гьалар гьикI я?

— Белоруссияда и жигьетдай гьалар секин я.

— Ваз Минск шегьерни акунва, чи Махачкъалани. Абурун арада гьихьтин тафават ва кьетIенвилер ава?

— Дяведин вахтунда Минск барбатIнавай, чкIанвай. Алай вахтунда ам гьяркьуь прос­пектар авай, михьи, къацу, аваданламишнавай гуьрчег шегьер я. Агьалиярни гзаф мергьяматлубур, регьимлубур, меденибур я. Ма­хачкъаладин куьчейриз вил вегь. Гзаф гуьтIуь­ я. Тарар, кул-кусар тIимил аквада. Къай­дасуз эцигунар гзаф ава. Машинрин гье­ре­кат­ни къайдадик квач. Дагъустанда гуьзел та­ка­бурлу дагълар, гьуьл, яни туризм виликди ту­худай хъсан мумкинвилер, шартIар ава. Ам­ма и кар патал гзаф крар авуна кIанзава. Мадни къейд ийин хьи, Махачкъалада ресторанра, кафейра дадлу хуьрекар гьазурзава. Белоруссияда тIуьнар ихьтин тIямлубур туш.

— Камила, вуна жув бахтлу дишегьли яз гьисабзава. Ви фикирдалди, дишегьлидин бахтлувал квекай ибарат я?..

— Бахт. Ам гегьенш манадин гаф я. Дишегьли бахтлуди яз гьисабиз жеда, далу­дихъ­ хъсан мажиб къачузвай къайгъудар итим хьайи­­ла. КIвале авай аялар, багъри ксарни сагълам яз, хизанда берекат аваз хьайила. Гьелбетда, уьлкведа, дуьньяда — ви­­­ринра ислягьвал, секинвал аваз хьунни гзаф важиблу я. Идалайни гъейри, алава хъийиз кIанзава. Гьар са инсанди уьмуьрда вичин рехъ хкязава. И рекьяй дуьздаказ фини инсан бахтлувилел гъида…

Пеше хкягъунин мурад кьилиз акъатун, кIвалахзавай идарадин руководителди зегьметдиз къимет гун, коллективдин арада вирида гьуьрметзавай работник хьун, гьелбетда, шад жедай кар я. Дишегьли патал туькI­вей хизан хьунни еке бахт я. Камилади вич и патахъайни бахтлу инсан яз гьисабзава. Уьмуьрдин юлдаш, зурба карчи Давид Исрафилович Бединадзедихъ галаз санал кьве рушни са гада тербияламишзава. Нигаради 3-классда, Ислиди 2-классда кIелзава. Асланан кьуд йис я. Къуй абур диде-бубадин рикI шадардай балаяр хьурай!

Гьуьрметлу Камила, къуй ви ва веледрин рехъни бахтлуди хьурай! Чи ватандашри, гьина  аватIани, чеб чирвилер, алакьунар, бажарагъ  авай низамлу инсанар яз къалурзава. Баркалла, сагърай куьн вири!

Надият Велиева