Аял чIавуз Омараз секинвал, санал ацукьун чидачир, са чкадал кьарай къведачир. Таяр-туьшерихъ галаз кат-калтугун, къуватар ахтармишун, иллаки къуршахар кьун кIандай жавандиз. Амма ихьтин машгъулатри адан тарсариз манийвалзавачир, гадади школадани хъсандиз кIелзавай.
Шагьмарданов Омар Инибалаевич 1962-йисуз Ахцегь райондин Грарин хуьре дидедиз хьана. Кьве йисуз ада хайи хуьруьн школада кIелна. 1970-йисуз Шагьмардановрин хизан Мегьарамдхуьруьн райондин Бут-Къазмайрал куьч хьана, алай вахтундани гьана яшамиш жезва.
Школа хъсан кьиметар аваз куьтягьай жегьил 1978-йисуз Избербашдин педучилищедин художественный отделенидик экечIна. И кардин себебни ам тир хьи, шикилар чIугунални гададин рикI алай. Школада кIелдай йисара адав цлан газет патал шикилар чIугваз тадай. Сад лагьай курсунилай гатIунна, спортдал рикI алай Омар самбодин секциядин ва училищедин кьуьлердай “Лезгинка” кружокдин иштиракчи хьана. 1982-йисуз училище яру диплом къачуналди куьтягьай Омара кьве вацра Бут-Къазмайрин школада рисованидинни черченидин муаллим яз кIвалахна. 1982-1985-йисара ада армиядин жергейра къуллугъна. И вахтунда ада женгинин самбодай Киевда, Брестда, Симферополда кьиле фейи жуьреба-жуьре акъажунра иштиракна ва гъалибвилер къазанмишна, частунин тIвар хкажна.
Ватандин вилик вичин буржи тамамарай жегьилди Бут-Къазмайрин юкьван школада муаллимвилин пеше давамар хъувуна. Амма азад вахт менфятсуздаказ акъудзавай аялар, жегьилар акваз, Омаран рикIиз пис жезвай. И месэлади ва гьалари адав я кьарай, я секинвал вугузвачир. Эхирни ада хуьре “Жаван самбист” тIвар алаз спортдин клуб тешкилна ва кьуд йисуз пулсуз хуьруьнви аялрин къайгъу чIугуна. Школада муаллимвални ийиз, ада тренервилин везифаярни вичин хивез къачуна. Лугьун лазим я хьи, клуб арадал гъун регьят акъвазнач. Дарамат жаван спортсменрин диде-бубайрин ва аялрин куьмекдалди ремонтна, герек тадаракар къачуна ва маса харжарни авуна. Нетижада еке хуьруьн аялриз азад вахт менфятлувилелди акъуддай чка хьана. Къе анаг спортдин школадиз элкъвенва.
Мегьарамдхуьре ДЮСШ кардик акатайла, Омар Шагьмарданов тренервиле кьабулна. Им 1990-йис тир. Ада Бут-Къазмайрал самбодин чкадал аялар дзюдодай вердишариз гатIунна. 2004-йисуз Бут-Къазмайрал ДЮСШ ахъайна. Гьа йикъалай инихъ Омар Инибалаевича гьана гьакъисагъвилелди зегьмет чIугвазва. 1995-йисалди Кьиблепатан Дагъустанда дзюдодай вердишвилер гудай секция авайди тушир. Омаран алахъунар себеб яз, Бут-Къазмайрин жаван гадайриз дзюдодикай хабар хьана. Ахпа ЦIийихуьре ачухна, гуьгъуьнлай — Мегьарамдхуьре ва Къуюстандал. Къейд авуна кIанда хьи, алай вахтунда Мегьарамдхуьруьн райондин саки вири хуьрера спортдин и жуьредай аялар ва жаванар вердишарзава.
Дзюдодин секцияда вердишвилер къачузвай Омар муаллимдин ученикри гьа сифте кьилерилай республикада ва адалай къецени аквадай хьтин нетижаяр къазанмишиз гатIунна. ИкI, 1995-йисан ноябрдиз Махачкъалада Дагъустандин кIвенкIвечивал патал 17 йисал къведалди яш хьанвай жаванрин арада 55 кг заланвал авайбурун арада Салманов Бинамудина 1 — чка кьуна. Кьиблепатан Дагъустанда икьван гагьда дзюдодай республикадин чемпионвилин тIвар къазанмишай кас хьанвайди тушир. 2004-йисан мартдиз Пермь шегьерда Россиядин кIвенкIвечивал патал рушарин арада хьайи акъажунра Зелиха Шагьмардановади 2-чка кьуна. Икьван гагьда дагъви рушарихъ ахьтин нетижа хьанвайди тушир. 2011-йисан августдиз Тамбов шегьерда кьиле фейи школьникрин спартакиадада Раиса Агъаевади 3-чка кьуна. 2016- йисан ноябрдиз Болгарияда кьиле фейи чемпионатда Омар Инибалаевичан ученик Велимурад Алхасовакай женгинин самбодай дуьньядин чемпион хьана. Мегьарамдхуьруьн райондин ва Кьиблепатан Дагъустандин амай районра тешкилай акъажунрикай зун рахазвач.
— Алай вахтунда чи районда, Дагъустандин ва чи уьлкведин бязи шегьерра за чпел дамахзавай зи виликан ученикри дзюдодай тренерар яз кIвалахзава, — лугьузва Омар Инибалаевича. ИкI, Красноярск шегьерда Букаров Арсен дзюдодин федерациядин диде-бубайрин комитетдин председатель, Пенза шегьерда Куджаев Вагиф дзюдодай тренер, Санкт-Петербургда Букаров Чингизхан военный инструктор, Хасавюртда Шагьбанов Самир дзюдодин тренер я.
Ругуд касди Мегьарамдхуьруьн районда кIвалахзава:
Букаров Абдула (Бут-Къазмайрал), Салманов СултIанмурада (ЦIийихуьре), Шагьмарданов Ратмира (Къиличхандал), Агъаев Тагьира (Оружбада), Ширинов Рамиза (Ярагъ-Къазмайрал), Залова Зелихади (Бут-Къазмайрал).
Алай вахтунда Рамиз Ширинова регьбервал гузвай Бут-Къазмайрин ДЮСШ-да 1100-дав агакьна, гьа гьисабдай яз 240 аялди дзюдодай, жаванри спортдин маса жуьрейрай вердишвилер къачузва. Абуру районда, республикада, гьакI адалай къецени чпин гьунарар къалурзава. Гьелбетда, и агалкьунрик и школадин бине эцигай Омар Инибалаевичан лайихлу пай ква.
Спортдал машгъул хьун, аялриз ам кIанарун Омар муаллимдин уьмуьрдин кьетIен рехъ я лагьайтIа, зун ягъалмиш жедач. Ада уьмуьр спортдиз, вичин тербиячийриз бахшзава.
Иллаки алай вахтунда спортдал аялар желб авун важиблу кIвалах тирди тестикьарзава Омар Инибалаевича. Телефонривай, интернетдивай яргъа хьана, тупунихъ калтугуниз, спортдин секцияда машгъул хьуниз эвер гузва бажарагълу педагогди, тежрибалу тренерди.
Омар Инибалаевич хьтин насигьатчияр авайвиляй чеб спортдиз, дзюдодиз бахшдай сагълам аялрин кьадар артух жеда.
Тамила Салманова