2020-йисан эхирриз Махачкъалада, Даггосмедуниверситетдин гьаятда, коронавирусдихъ галаз женгина телеф хьайи медицинадин хилен къуллугъчийриз памятник ачухдайла РД-дин Кьилин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Сергей Меликова къейд авурвал, СОVID-19 тIугъвал виридуьньядал хабарсуз аватна ва адахъ галаз женгинин вилик жергейра духтурар хьана. Чпин везифаяр кьилиз акъуддайла чанар гайи духтуррин экуь къаматриз бахшна махсус памятник ачухун лишанлу вакъиа я. Къуй Аллагьди абуруз рагьметар, абурун багърийрин рикIериз сабурар гурай!
Духтурри алай вахтундани чпин уьмуьр ва сагъламвал къурхулувилик кутаз, пешекарвилин буржи намуслувилелди тамамарзава. ЦIийи йисан суварин йикъарани абур, махсус парталар алаз, азарлуйрин сагъламвилин къаравулда хьана. Гьавиляй кьил агъузна икрамзава чна халкьдин къуллугъда акъвазнавай духтурриз! Аллагьдивай абурухъ сагъвал, сабурлувал, чпин пешекарвилин буржи лайихлудаказ кьилиз акъуддай къуватар хьун тIалабзава…
Памятник ачухуниз талукьарнавай мярекатдилай кьулухъ заз инал гъиле цуьквер ва вилерал накъвар алаз ахцегьви Мисриев Лукьманни адан руш Шафига акуна. Малум хьайивал, Лукьманан уьмуьрдин юлдаш, Ахцегь райондин кьилин духтурханадин медсестра Исмаилова Рита Нагъиевнани “яру зонада” масабур къутармишдайла, азарлу хьана. Гьайиф хьи, амма вич къутармишиз хъхьанач, 2020-йисан ноябрдиз чIуру азардин нубатдин къурбанд хьана.
Алай йисан 13-январдин малуматралди, дуьньяда 91 млн. кас СОVID-19 азардикди начагъ хьанва, 65 млн. сагъар хъувунва ва 2 млн. кьена. Ахцегь районда вири 580 касдик и азар акатна, абурукай 460 сагъар хъийиз алакьнава, 10-далай виниз ксар кьена. Алай вахтунда духтурханадин стационардин “яру зонада” 15 кас азарлуяр къатканва, 68 кас кIвалера амбулаторный къайдада сагъарзава.
64 йисан яшдаваз чавай къакъатай Исмаилова (Мисриева) Рита Нагъиевна Ахцегь районда коронавирусдик кечмиш хьайи сифте медработник я. Вичин яшариз килигна адавай самоизоляциядин къайдадикай менфят къачунайтIани жезвай, амма духтурар бес тежезвайди ва гьа са вахтунда азарлуйрин кьадар артух жезвайди фикирда кьуналди, Гиппократан кьинез эхирдалди вафалу яз, кIвалахдин везифайрикай къерех хьун адан рикIи кьабулнач. Амма азар акьван писди ва фендигарди я хьи, тIугъвалди арадал гъанвай стIалжемдикди начагъ хьанвай залан азарлуйрихъ гелкъвезвай медсестра Ритадин гьал садлагьана пис хьана, ам тади гьалда Махачкъаладин 1-нумрадин больницадиз агакьарна. Анани, гьайиф хьи, духтурривай адаз чара ахкваз хъхьанач.
— Сир туш, коронавирусдик начагъ хьунал гьалтайла, медицинадин къуллугъчияр акьалтIай къурхулувилик ква. Районда медкъуллугъчийрикай 66 кас азарлу хьана. Ахцегь райондин медицинадин идарайра лагьайтIа, санлай къачурла, 299 касди (духтурар, медсестраяр, санитаркаяр) кIвалахзава. Рита Нагъиевнади ЦРБ-да вичин везифаяр 43 йисуз (абурукайни 24 йисуз садакай масадак акатдай азаррин отделенидин дежурный медсестра яз) гьакъисагъвилелди тамамарна. Гъилел-кIвачел кьезил, мецел ширин, къени къилихрин адаз коллективда гьуьрмет авай ва азарлуйризни ам пара кIандай. Коронавирусдик азарлу тирвилел гиман алай ксариз куьмекиз, вичикай фикирнач. Нетижада чи больница тежрибалу пешекардикай, хизан уьмуьрдин хъсан юлдашдикай, мегьрибан дидедикай ва бадедикай магьрум хьана. Чна, дериндай хажалат чIугуналди, адан мукьва-кьилийриз башсагълугъвал гузва. Дирибаш, вичив хажалат агуд тийир Ритадин экуь къамат чи рикIера гьамишалугъ яз амукьда. ТIугъвалдин четин шартIара азарлуяр къутармишунин рекье вичин чан къурбанд авур Рита Мисриева гьакъикъатдани гьукуматдин наградадиз лайихлу я, — лугьузва райондин азарханадин кьилин духтурдин заместитель Етери Къасимовади.
— Нагагь Рита вахан къайгъударвал хьаначиртIа, авайвал лугьун, чи кьисметни гьикI жедатIа чидачир. Рагьметлуда вичин уьмуьр ва сагъламвал хаталувилик кутуна, чун къутармишна. Къурхулу азардихъ галаз женг чIугвазвай духтурар халисан игитар я, — са сивяй хьиз лугьузва адан гъиликай дарман хьайи ахцегьвийри — Рауф Рагьимова, Багьри Рустамова, Шихкерим Шихкеримова ва масабуру.
Дашдемир Шерифалиев