Россия хаталу туш
Австралиядин пуд ведомстводин кьилери Россияни Китай чпин уьлкве патал хаталу яз гьисабзавач. Идакай “The Sydney Morning Herald” чешмеди хабар гузва.
Премьер-министр Малкольм Тернбулла, оборонадин министр Марис Пэйна ва къецепатан крарин министр Джулии Бишопа уьлкведин са телеканалдиз гайи интервьюда Австралиядихъ Пекиндин ва Москвадин жигьетдай авай зенд раижна. “Россиядини Пекинди Австралия патал дяведин хаталувал арадал гъида лагьана, чна фикирзавач”, — къейдна Бишопа.
Тернбуллан гафаралди, Азиатско-Тихоокеанский регионда Кеферпатан Кореядилай хаталу уьлкве мад авач. Ада алава хъувурвал, къунши уьлквейрин патай хаталувал аквазвачтIани, Австралияди гележегда вичи-вич хуьдай серенжемар кьабулун лазим я.
ЦIай кьунин нетижада
Кьиблепатан Кореядин Мирян шегьерда авай пачагь Седжонан больницади цIай кьунин нетижада 31 кас кана, телеф хьана. “Енхап” агентстводин делилралди, хасаратвилер хьанвай инсанрин кьадар 40-далай алатна.
Пешекаррин фикирралди, цIун чешме дараматдин сад лагьай мертебада авай тади куьмекдин отделенида арадал атана. А вахтунда больницада, санлай къачурла, 100 кас авай, абурукай 52 патарив гвай поликлиникайриз акъудна.
Идалайни гъейри, цIай кьунвай больницадин патав гвай яшлу инсанар авай кIваляйни, цIай кьунин хаталувал авайвиляй, 91 кас акъудна. ЦIай хкадарун патал пешекарриз са сятни 40 декьикьа герек хьана.
76 кг-дин яхун хьана
Дуьньядал виридалайни куьк аял яз гьисабзавай Индонезиядай тир Ария Перманалай вич яхунариз алакьна. Нетижада адавай дивандилай къарагъиз, дустарихъ галаз къугъваз ва мектебдиз физ жезва.
“The Mirror” чешмеди хабар гузвайвал, 10 йис хьанвай Ариядай 192 килограмм къвезвай. Адалай 76 килограммдин яхун жез алакьна. И карди адаз уьмуьрдани бязи дегишвилер твадай мумкинвал гана: гила ам виликдай хьиз телефонни гваз дивандал къаткизмач, азад вахтунда дустарихъ галаз бадминтон ва футбол къугъвазва. Исятда гададивай садан куьмекни галачиз мектебдиз физ жезва ва ада йикъа кьве километрдиз чукурзава.
Гададин диде-бубадин гафаралди, аялдин нефес кьазмач, я ада виликдай хьиз гзаф хуьрекарни незмач. Абуру чпин веледдиз ширинлухар тIуьн къадагъа авунва, булдалди емишарни майваяр гузва.
Къейд ийин хьи, гада 2017-йисуз хуквадин кьадар куьлуь авун патал операция авурдалай кьулухъ яхун хьана.
ДакIардай гадарна
Якутияда кьадардилай артух эрекь хъвана, пиян хьанвай бубади вичин 10 варз хьанвай аял кьвед лагьай мертебадин дакIардай гадарна. Саха Республикадин здравоохраненидин министерстводин делилралди, аял четин гьалда ава.
Агьвалат Сунтарский районда арадал атана. “НВК Саха” чешмеди хабар гузвайвал, чагъадин кьилиз еке хасаратвилер хьанва. Ам гъиле-гъилди Якутиядиз агакьарна.
Къейд ийин хьи, 2017-йисан майдин вацра Владивостокда дидеди вичин чагъа аял дакIардай гадарна. Ам къутармишиз хьанач. 2016-йисан декабрдиз Мытищи шегьерда дидеди вичин ирид йис хьанвай руш 15-мертебадин дакIардай гадарна. Аялди чкадал чан гана.
Суьрсет тIимил жезва
ООН-дин суьрсетдин ва хуьруьн майишатдин тешкилатди ООН-дин Хатасузвилин Советдиз агакьарун патал недай суьрсет бес тежезвай уьлквеяр къейднавай доклад гьазурнава. Идакай “Новости” РИА-ди хабар гузва.
Докладда 16 уьлкве гьатнава: Украина, Афгъанистан, Бурунди, Гаити, Гвинея-Бисау, Конго, Ирак, Йемен, Либерия, Ливан, Мали, Сирия, Сомали, Судан, Африка, Кьиблепатан Судан.
Суьрсетдин кьадар тIимил хьун и уьлквейра кьиле физвай яракьлу чуьруькрихъ галаз алакъалу я. Пешекаррин фикирдалди, мукьвара суьрсет лап тIимил жеда, гьавиляй гуманитарный серенжемар кьабулунин месэла хцидаказ акъвазнава.
Виридалайни пис гьалар Йеменда ава. Чкадин агьалийрин 60 процентдиз (тахминан 17 миллион кас) недай суьрсет жагъизвач. Кьиблепатан Суданда (чкадин агьалийрин 45 процентди каш гьиссзава), Сирияда, Ливанда авай гьаларни къвердавай пис жезва.
Гьазурайди — Агьмед Магьмудов
