Андуз

Дарманрин набататар

Мекьивал себеб яз начагъ хьайи инсанри гзаф дуьшуьшра халкьдин медицинадин такьатар ишлемишзава. И жигьетдай иллаки векьер-кьалар хийирлу я. Мисал яз, андуз (девясил) тIвар алай набататдикай уьгьуь алудунин карда куьмек жеда. И набататдик квай дармандин такьатар инсаниятдиз къадим вахтарилай малум я.

Андузди 9 азар сагъарзавайди яз гьисабзавайвиляй урус чIала адал “девясил” (“девять сил”) тIвар акьалтнава. Амма тибетвийри и набатат 99 азардин дарман яз гьисабзава. Гьакъикъатдани, ам илимдин ва халкьдин медицинада гегьеншдиз ишлемишзава.

Андуз чи ерийрани гьалтзавай, июлдилай сентябрдалди хъипи цуькведа жедай набатат я. Гзафни-гзаф ам ва­цIарин, кIамарин къерехра, кьеж квай чIурара, уьленрин патарив, кул-кусрин юкьва экъечIда.

Дармандин еринда асул гьисабдай набататдин дувулдикай менфят къачузва. Кьилди къачур­тIа, адак грипп, гастрит, гепатит, хо­лецистит, экзема, дерматит азарриз аксивалдай такьатар ква. Кьил тIаз­вайла, жалгъайра, жу­кIумра тIал авайлани,  хирер сагъарунин кардани андуздикай хийир къачуз же­да. Инал тIва­рар кьунвай азаррилай гъейри, хейлин маса уьзуьрриз аксивалдай къуватни ава андуздихъ.

Набатат дармандин еринда ишлемишдайла, кьадар чир хьун важиблу я. Ишлемишунин къайдаяр, кьадарар анжах пешекардин меслятдалди тайинарун герек я.

«Лезги газет»