22-сентябрдиз РД-дин Кьил Владимир Васильеван регьбервилик кваз тухвай совещанидал Дагъустанда милли проектар уьмуьрдиз кечирмишзавай гьалдиз талукь месэла веревирдна. Мярекатда СКФО-да Россиядин Президентдин патай тамам ихтиярар авай векилдин заместитель Максим Владимирова иштиракна. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин пресс-къуллугъди хабар гана.
Владимир Васильева вичин рахунра сифте нубатда рикIел хкайвал, алай йисуз Дагъустанди милли вири 12 проектни кьилиз акъудунин карда иштиракзава. И рекьериз 2020-йисуз чара ийизвай пулдин такьатрин кьадар 29,5 миллиард манатдив агакьнава. Им алатай йисандалай хейлин виниз тир дережа я. Идакай 23,8 миллиард манат — федеральный бюджетдин, 3,9 миллиард манат — республикадин бюджетдин, 1,8 миллиард манат маса чешмейрай чара ийизвай такьатар я.
“Милли проектар кьилиз акъудун патал кардик кутадай такьатрин вири кьадардикай 15 миллиард манатдилай виниз пул “Демография”, “Образование”, “Яшайишдин кIвалер ва шегьердин шартIар” милли проектрин сергьятра аваз яшайишдин объектар (аялрин бахчаяр, мектебар) эцигун патал чара ийизвай такьатар я. 2021-йисалди умуми образованидин 25 идара ва мектебдиз фидай яш тахьанвай аялрин 57 идара ишлемишуник кутун планламишнава. Санлай къачурла, республикадин инвестицийрин программадин сергьятра аваз алай вахтунда 72 школа, аялрин 88 бахча, здравоохраненидин 37 имарат эцигзава. Анжах республикадин инвестпрограммадин сергьятра аваз целди таъминардай 113 объект эцигун патал 3,5 миллиард манатдив агакьна такьатар чара авунва”, — раижна кIвалахдин асул терефар Владимир Васильева. Адан гафаралди, и кIвалах инсанри разивилелди кьабулзава ва ида вири республикада целди таъминарунин месэла галай-галайвал гьялунин карда куьмек гуда.
Эхиримжи йисара республикада эцигзавай мектебдиз фидай яш тахьанвай аялрин идарайрин кьадарни артух хьанвайди ашкара я. Эгер 2017-йисуз 988 чкадин 8 имарат хкажнатIа, 2020-йисуз 12499 чкадин 88 дарамат ишлемишиз вахкана, яни эцигзавай дараматрин кьадар 11 сеферда артух хьанвайди аквазва. Умуми образованидин идарайрикай рахайтIа, 2017-йисуз 11068 ученикдиз чкаяр авай 23 мектеб, 2020-йисуз 25652 чкадин 72 мектеб эцигна.
“Хатасуз ва ерилу автомобилрин рекьер” милли проектдал акъвазай РД-дин Сад лагьай вице-премьер Къазимегьамед Гьуьсейнова и проектдин бюджет 1,9 миллиард манатдиз барабар тирдакай хабардарна. 2020-йис патал пландик кутунвай 20 — дакай 16 икьрар кутIуннава. И барадай кIвалах давам жезва. Пулдин такьатар вахтунда ишлемишуник кутан тийидай гьич са жуьредин бинеярни авач. Санлай къачурла, 92 километрдин мензилда автомобилрин рекьер, гьа гьисабдай Махачкъалада 85 куьче ва регионрин 5 рехъ ремонт авун пландик кутунва.
“Демография”, “Здравоохранение”, “Культура”, “Зегьметдин бегьерлувал ва кар-кеспидик кутаз куьмек гун” проектар кьилиз акъудзавай гьалдиз талукь малумат региондин Сад лагьай вице-премьер Анатолий Къарибова гана. “Демография” милли проектдин сергьятра аваз яшайишдин са жерге имаратар эцигун, аялар хайила, хизанриз пулдин куьмекар гун ва са жерге маса серенжемар кьабулун фикирдиз къачунва. Гьа са вахтунда “Здравоохранение” милли проект кьилиз акъуддай чIавуз асул харжияр цIийи ФАП-ар эцигун ва тадаракар маса къачун патал ийидайвал я. “Культура”, “Зегьметдин бегьерлувал ва кар-кеспидик кутаз куьмек гун” проектар кьилиз акъуддайлани, четинвилер ацалтзавач.
“Образование” ва “Илим” милли проектар кьилиз акъудуниз талукь месэладай РД-дин вице-премьер — образованидин ва илимдин министр Уммупазил Омарова рахана.
“Яшайишдин кIвалер ва шегьердин шартIар” милли проект кьилиз акъудун вичин гуьзчивилик квай республикадин Гьукуматдин Председателдин заместитель Инсаф Хайруллина малумарайвал, а проектдик региондин пуд проектдиз — “Яшайишдин кIвалер”, “Шегьердин къулай шартIар яратмишун”, “Виже къвен тийидай гьалдиз атанвай яшайишдин кIвалерин фондунин кIвалерин кьадар кIевелай тIимиларун таъминарун” — талукь объектар акатзава. И месэла гьялун патал 2,2 миллиард манатдин такьатар чара авунва.
Алай вахтунда, санлай къачурла, 4 миллион квадратный метрдин майдан авай гзаф квартирайрин яшайишдин 345 кIвал эцигунин кIвалах кьиле тухузва. 2020-йисуз яшайишдин кIвалер ишлемишиз вахкунин барадай Дагъустан патал Россиядин Минстройди тайинарнавай дережадив агакьарун фикирдиз къачунва. “Стимул” тIвар ганвай федеральный программадай регионда гьар сана 500 ученик патал чкаяр авай кьве мектеб ишлемишиз вахкуда.
“РД-да шегьердин къулай шартIар арадал гъун” милли проектдин сергьятра аваз 96 кIвалерин гьаятар ва общественный 162 чкадин мулкар аваданламишун пландик кутунва. Проект сифте яз субъектдин муниципальный вири 52 тешкилатдани кьилиз акъудзава. Инсаф Хайруллина и барадай вири кIвалахар ноябрдин вацралди акьалтIардайдахъ инанмишарна.
“Экология” милли проект уьмуьрдиз кечирмишзавай гьалдикай малумат республикадин вице-премьер Абдулмуслим Абдулмуслимова гана. Алай вахтунда региондин 6 проект кьилиз акъудзава. Абурукай гъилевай йисуз кьве проектдиз пулдин такьатар чара авунва.
«Лезги газет»
