18-августдиз Дагъустандин Кьил Владимир Васильеван регьбервилик кваз Дагъустандин мулкунал рекьера гьерекат авунин къайдаяр чIурунин дуьшуьшар шикилрин ва видеотакьатрин куьмекдалди тестикьардай системаяр кардик кутунин месэладай совещание кьиле тухвана. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Администрациядин пресс-къуллугъди хабар гана.
Владимир Васильева къейд авурвал, алай вахтунда республикада рекьера гьерекат авунин къайдаяр чIурунин дуьшуьшар шикилрин ва видеотакьатрин куьмекдалди автоматламишнавай къайдада тестикьардай 276 комплекс кардик ква. Абуру улакьар гьалзавайбурун низамлувилиз кIевелай таъсирзава, талукь тирвал аварийрин кьадар тIимил хьунал гъизва, гьа икI, инсанрин сагъвал ва саламатвал хуьн таъминарзава. Гьа са вахтунда Дагъустандин Кьили малумарайвал, кIвалахда гьалтзавай четин месэлаяр, чпе ахьтин месэлаяр гьялунин правовой къайдаяр гьеле кардик кутунвай регионрин тежрибадикай менфят къачуналди, гьялун герек я.
Гуьгъуьнлай совещанидал РД-дин Гьукуматдин Председателдин Сад лагьай заместитель Гьажимегьамед Гьуьсейнов рахана. Ада малумарайвал, рехъ ганвай административный къанунсузвилерин гьакъиндай почтадай хабардар ийидай чарар ракъурунин кIвалах финансламишунин барадай четинвилер ацалтна. Амма къуватда авай законодательстводин сергьятра аваз и месэла гьялдай правовой рекьер жагъанва. ИкI, РД-дин Гьукуматдин, «Упродор «Кавказ» ФКУ-дин ва Россиядин МВД-дин арада сада-сад хабардар авунин гьакъиндай икьраррал къулар чIугунва. РД-дин Гьукуматди лагьайтIа, республикада хатасузвал ва къанун-къайда хуьн таъминарунин барадай РД-дин МВД-дихъ галаз икьрардал къул чIугунва. “РД-дин Минтрансди административный къанунсузвилериз рехъ ганвайдан гьакъиндай почтадай хабардар авунин чарар ракъуруниз талукь яз Россиядин почтадихъ галаз икьрардал къул чIугунва. И рекьериз серфдай такьатар бюджетдик гьеле кутунва. А чарар кардик кутунин кIвалах Дагъустандин МЧС-ди 112-нумрадин къуллугъ арада аваз кьиле тухуда”, — малумарна Гьажимегьамед Гьуьсейнова.
Вичин нубатдай яз РД-дин къенепатан крарин министрдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Дмитрий Гутыряди чпин къурулуш автоматламишнавай вири 276 комплексдилай агакьзавай делилар веревирд ийиз гьазур тирдан патахъай лагьана. Санлай къачурла, и кIвалах кьилиз акъуднава.
Владимир Васильева рекьера гьерекатдин къайдаяр чIурунай къачузвай жермедин пулар гьи рекьериз серфзаватIа, гьа кардиз итиж авуна. Гьажимегьамед Гьуьсейнова къейд авурвал, камераяр кардик кутуникди къачудай жермедин пуларин кьадар тахминан 700 миллион манатдив агакьзава. И пул сифте нубатда рекьера гьерекатдин хатасузвал таъминарунин кIвалах тешкилун патал (светофорар кардик кутун, рекьер гегьеншарун, рекьера транспортдин гьерекат идара ийидай алай аямдин системаяр кардик кутун ва икI мад) серфда.
“Чавай жермедин пулар яз саки 700 миллион манатдин такьатар кIватIиз жеда. Виридалайни важиблуди вуч я лагьайтIа, а такьатар рекьера хатасузвал ва къулай шартIар таъминарун патал серф авун ва гьа и вахтунда кIвалахдин цIийи чкаяр тешкилун герек я. Им важиблу везифа я. За вири дережайрин руководителривай чпин нубатдин югъ, кIвалахдин цIийи гьикьван чкаяр тешкилиз жедатIа, гьа кар веревирд авунилай башламишун тIалабзава.
Алай вахтунда квехъ галаз санал чна рекьера тайинарнавай къайдайрал амал авун системный жуьреди таъминарун патал вири крар ийизва», — лагьана Дагъустандин Кьили.
Совещанидин эхир кьиляй Дмитрий Гутыряди Дагъустанда рекьера гьерекатдин къайдайрал амал авунин барадай арадал атанвай гьаларикай куьрелди малумат гана: “2020-йисан 1-августдин делилралди, рекьера транспортдихъ галаз алакъалу 763 дуьшуьш хьана. Аварийрин нетижада 162 кас кьена ва 1024 касдал хирер хьана. Ибур, алатай йисан талукь тир девирдив гекъигайла, агъуз тир делилар я. “2013-2020-йисара рекьера гьерекатдин хатасузвал артухарун” тIвар ганвай федеральный программада къалурнавай махсус вири дережайрив агакьарнава. РФ-дин Президент Владимир Путинан “Майдин указдин” сергьятра аваз, Дагъустанда гьар 100 агъзур агьалидин кьилиз телеф жезвай ксарин кьадар йиса 360 — далай алатун лазим тушир. Къе чун чпикай рахай комплексар кардик кутунин нетижада, за фикирзавайвал, чавай телеф жезвайбурун кьадар, а дережадилай алат тавун таъминариз жеда”.
“РФ-дин Президентди рекьера телеф жезвай ксарин кьадар датIана тIимиларунин барадай вилик эцигзавай везифайрал чна кIевелай амал авун лазим я. Гьялзавай месэла акьалтIай важиблуди я, гьикI лагьайтIа ихтилат инсанрин сагъвиликай ва саламатвиликай физва”, — къейдна Владимир Васильева.
Совещанидал пассажирар тухуз рейсериз экъечIзавай автобусриз технический жигьетдай килигдай станцийрин кьадардиз талукь месэладални акъвазна. А станцийрин кьадар алай вахтунда республикада 44-дав агакьнава.
“Чна ахьтин станцийрин кьадар артухарун лазим я. Ида неинки пассажиррин хатасузвилин барадай хъсан таъсирда, гьакIни кIвалахдин алава чкаяр тешкилдай мумкинвални гуда. Талукь тир вири ксари и месэла вилив хуьн герек я”, — лагьана эхирдай Дагъустандин Кьили.
«Лезги газет»
