Гафарин алемдай
Лезги чIала имбирь гафуниз сенжефил таржума ава. Гзаф хийир квай дувулар я, абурукай регъвенвай къайдадани ашпазри гегьеншдиз менфят къачузва. Регъвенвай хъипи сенжефилдиз (куркума) чна сарукуьк лугьуда.
Муракаб сарукуьк гаф кьве гафуникай-дибдикай арадал атанва: сару-куьк. Сару — мичIи-хъипи; куьк — дувул. Ихтилат физвай хъипи сенжефилни мичIи-хъипи рангунин дувул я.
ЧIалан машгьур алим А.Гуьлмегьамедован гафарганда куьк гафуниз дувулдин манадиз мукьва баян ганвач. Амма “куьк хкатрай” келимадин мана ачухнава: тармар хьун, пуч хьун. И келима асул гьисабдай къаргъишдинди я, бязи хуьрера къени ишлемишзава. Яни садан эсил-несил дувуларни кваз амукь тавурай лагьай чIал я. И келимадини субутзава хьи, лазимвал аваз ва я жуваз хуш хьайитIа, чавай “дувул” гафунин чкадал инанмишвилелди “куьк” ишлемишиз жеда. Бязи нугъатра лагьайтIа, а гаф дувулдин чкадал гьамиша ишлемишзава.
Инал чна куьк гафунихъ авай маса манаярни рикIелай ракъурзавач: 1) ацIай, яцIу, пи алай; 2) гьал.
Амма муькуь дуьшуьшда куьк ва дувул уьлчмеяр синонимар тирдал шак алач.
К.Ферзалиев
