Дуьньяда

Дустагъда ацукьарда

Боливиядин президентдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Жанин Аньесан фикирдалди, катнавай виликан президент, Эво Моралес дустагъда тун лазим я. Идакай ада чкадин “Los Tiempos” газетдиз малумарна.

Боливиядин конституциядиз гьуьрмет тавунай, ам масакIа кхьин хъувунай Моралес дустагъда ацукьардай къарар кьабулнава. Президентдин везифаяр тамамарзавайда къейднавайвал, Э.Моралеса суддин вилик жаваб гуда. Боливияда де­гишвилер тунин игьтияж ава. Аньеса Моралесаз сиясатдин эмигрантвилин тIварцIел амал авуниз ва уьлкве секиндиз туниз эвер гана. Адан гафаралди, цIийи гьукумдивай ислягьвал арадал хкиз алакьнава ва гила сечкияр кьиле тухун чарасуз я.

Уьлкведа арадал атай аксивилер себеб яз 10-ноябрдиз Эво Моралес къуллугъдилай элячIнай. Гуьгъуьнлай ам уьлкведин вилик-кьилик квай маса векилрихъ галаз санал Мексикада чуьнуьх хьана. Гьа са вахтунда ада арадал атай агьвалатар гьукуматдин къурулушда жезвай еке дегишвилер тирдакай, вич элкъвена хкведайдакай малумарнай.

Къейд ийин, 20-октябрдиз кьиле фейи уьлкведин президентдин сечкийрин нетижаяр раижайдалай кьулухъ Боливияда алаш-булаш гьалар арадал атана. Сечкийрин сад лагьай паюна Моралес гъалиб хьана. Адахъ галаз сечкийра бягьс чIугур виликан президент Карлос Меса сечкийрин нетижаяр гьахълубур тушиз гьисабна. Россиядин терефди Аньес Боливиядин вахтуналди тир президент яз гьисабзава.

850 манатдин артухарда

Госдумадин депутатри зегьметдин гьакъидин агъа кIанин кьадар (МРОТ) хкажунин гьакъиндай законопроект  пуд лагьай сеферда веревирдна. Идакай “Lenta.ru” чешмеди хабар гузва.

Алай вахтунда МРОТ-дин кьадар 11280 манат я, законопроект­ кьабулуникди ам 7,5 процентдин артух жеда. ИкI, 2020-йисан 1-январдилай зегьметдин гьакъидин агъа кIанин кьадар 12130 манат жеда.

Жуьреба-жуьре фикирар

Кремлдин векил Д.Пескова Россиядинни Украинадин регьберрин арада авай наразивилерикай ихтилатна. Гьа са вахтунда кьве уьлкведин президентри сада-садахъ галаз суьгьбетар кьиле­ тухуник кьил кутунвайдакайни малумарна. Идакай “Интерфакс” чешмеди хабар гузва.

“Са жерге месэлайрин патахъай абурун фикирар кьазва. Амма суьгьбетар давам жеда”, — лагьана В.Путинан пресс-секретарди.

Пескова рикIел хкайвал, Парижда “нормандский саммит” кьиле фейи вахтунда В.Путин ва В. Зеленский 10-15 декьикьада кьилди рахана. Амма Франциядин  президент Э.Макрона, кIвалах “нормандский форматда” кьиле тухун давамарун теклифуналди, абурун ихтилат кьатIна.

РикIел хкин, саммит эхиримжи пуд йисан девирда сифте яз 9-декабрдиз Парижда кьиле фена. Ана иштиракай Россияди, Францияди, Германияди ва Украинади Донбассда арадал атанвай гьалар пайгардик кухтунин месэла веревирдна.

Кьуд йисан къадагъа

Малум тирвал, вири дуьньядин допингдиз акси агентстводин­ крар идара ийизвай комитетди (WADA) Россия дуьньядин дережада кьиле физвай акъажунрикай кьуд йисан муддатда къерех авунин къарар кьабулнава. Идакай “ТАСС” чешмеди хабар гузва­.

Тешкилатдин исполкомди Россиядиз талукь яз санкцияр кардик кутунин жигьетдай комитетди малумарай теклифдиз разивал къалурна. Кьабулнавай къарардал асаслу яз, кьуд йисан муддатда Олимпиададин къугъунра, дуьньядин чемпионатра иштиракдай ихтияррикай Россия магьрум жеда. Уьлкведин чиновникриз, гьакIни олимпийский ва паралимпийский комитетрин векилризни кьуд йисан вахтунда международный спортдин мярекатда иштиракдай (анриз фидай) ихтиярар авач.

Россиядин спортсменривай 4 йисан вахтунда кьиле фидай международный акъажунра анжах бейтерефвилин пайдахдик кваз иштиракиз жеда. Россиядин пайдах гваз чи уьлкведин пагьливанриз дуьньядин дережадин зурба акъажунра иштиракунал къадагъа эцигнава.

Тахсирар кутазва

Украинадин госбюроди виликан президент П.Порошенкодиз са жерге уголовный делойрай тахсиркарвилер малумарун патал Верховный Рададивай ихтиярар вилив хуьзва. Идакай РЕН-ТВ каналди раижна.

Телеканалдин делилралди, геле къекъвена, ахтармишунар кьиле тухунин рекьяй Украинадин гьукуматдин бюродин директор Р.Трубади малумарайвал, Порошенко парламентдин депутат хьуниз килигна, Рададин патай ихтиярар герек я. Малумарзавайвал, Порошенкодик тахсир кутуниз талукь къарар Украинадин генпрокуратурада аваз кьве варз я. Р.Трубади алава хъувур­вал, виликан президентдиз талукь яз 15 уголовный дело къара-гъарнава ва абурай ахтармишунрин кIвалахар давам жезва. 10-декабрдиз къарагъарнавай уголовный делодай Порошенкодик “Минскдин икьраррал” къул чIугунай ва идалди уьлкведиз хиянатвал авунай тахсир кутазва. Идалайни гъейри, адак ришветбазвиляй, къуллугъдикай менфят къачуналди, къанунсузвилер авунай са жерге тахсирар кутунва.

Гьазурайди — К.Ферзалиев