Вич тешкилайдалай инихъ алатнавай 90 йисан девирда Ахцегь райондин баркаван чили уьлкведиз 400 — дав агакьна алимар ганва. Абуру халкьдин майишатдин жуьреба-жуьре хилера агалкьунралди кIвалахзава, Ватандин экономика мягькемаруник чпин лайихлу пай кутазва. Бязи хизанар тамамвилелди алимрикай ибарат я. Султановрин хизан гьа ихьтинбурукай сад я.
Султановриз Ахцегьа гьахълудаказ алимрин хизан лугьузва. ИкI, Азербайжандин Азизбегован тIварунихъ галай нафтIадин ва химиядин институтда гзаф йисара доцентвиле кIвалахай рагьметлу Мегьамедагъа химиядин илимрин, адан уьмуьрдин юлдаш, игьтияж авай ватанэгьлийриз гьамиша куьмекдин гъил яргъи авур рагьметлу Сунаханум духтур лагьайтIа, медицинадин илимрин кандидатар тир. Абурун чIехи хва Юсуф химиядин илимрин доктор, ДГТУ-дин преподаватель я. ГъвечIи хва Рашида (медицинадин илимрин кандидат) Дербент шегьердин больницада духтур яз кIвалахзава.
Ингье гила Султановрин хизанда мад са алим пайда хьанва. Юсуф муаллимдин хва Эльдара Москва шегьерда “Полимеризация 1-триметилселил — 1-пронина и 4-метил — 2-пектина по механизму “живых” цепей, синтез и свойства блок-сополимеров на их основе” темадай РАН-дин А.Топчиеван тIварунихъ галай нефтехимический синтездин институтда химиядин илимрин кандидатвилин диссертация агалкьунралди хвена. Илимдин руководитель химиядин илимрин кандидат, илимдин кьилин къуллугъчи Валерий Хотинскийди, официальный оппонентар тир РАН-дин член-корреспондент, химиядин илимрин доктор, профессор Валерий Куличихина ва химиядин илимрин доктор, профессор Анатолий Помогайлоди диссертантдин кIвалахдиз виниз тир къимет гана ва Э.Султановаз химиядин илимрин кандидатвилин дережа гунин тереф рейсадвилелди хвена. ВАК-ди и къарар тестикьарна. Гьа икI, Эльдаракай Султановрин хизанда вад лагьай алим хьанва.
Эльдара юкьван школа Баку шегьерда тафаватлудаказ куьтягьна. Школада кIелзавай йисара ада химиядай кьиле тухузвай олимпиадайра активвилелди иштиракзавай ва приздин чкаяр кьазвай. ИкI, Эльдара 1998 ва 2000-йисара тухвай олимпиадайра сад лагьай дережадин дипломар, 1999-йисуз кьиле фейи олимпиадада кьвед лагьай дережадин ва 2000-йисуз тешкилай международный Менделеевский олимпиадада кьвед лагьай дережадин дипломар къазанмишна.
Олимпиадайра химиядай виниз тир чирвилер къалурай Эльдар Султанов 2000-йисуз, имтигьанар вахкун тавуна, Москвадин М.Ломоносован тIварунихъ галай государственный университетдиз кьабулна. Уьлкведа кьилинди тир вуз 2005-йисуз яру диплом къачуналди куьтягьай жегьил Россиядин Илимрин Академиядин къвалав гвай А.Топчиеван тIварунихъ галай нефтехимический синтездин институтдин аспирантурадик экечIна. Инагни куьтягьай Э.Султанова винидихъ къейднавай темадай химиядин илимрин кандидатвилин диссертация агалкьунралди хвена.
Чирвилерихъ къаних жегьил алимди вичин ахтармишунар давамарзава. Алай вахтунда Эльдара Москва шегьерда авай “Марс” компанияда кьилин технологвиле кIвалахзава. Къуй адахъ илимдин рекье мадни агалкьунар хьурай!
Нариман Мамедов, журналист