Абурун кьегьалвилер рикIелай ракъурзавач

10-сентябрдиз РД-дин Гьукуматдин Председателдин Сад лагьай заместитель Анатолий Къарибова 1999-йисуз Дагъус­тандиз сухулмиш хьайи террористрин международный кIеретIар кукIварай­далай инихъ 20 йис тамам хьуниз талукьарнавай серенжемра иштиракна. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Адинистрациядин пресс-къуллугъди хабар гана.

1999-йисан вакъиайрин нетижада телеф хьайи къанун-къайда хуьдай органрин къуллугъчийрин ва ополченцийрин хендедайрини дидейри республикадин МВД-дин дараматдин вилик квай аллеяда МВД-дин телеф хьайи къуллугъчияр рикIел хуьн яз хкажнавай Гъамлувилин гуьмбетдал цуьквер эцигна. Идалай гуьгъуьниз Дуствилин кIвале кьабулунин махсус мярекат кьиле фена.

И мярекатдал РД-дин милли политикадин ва динрин крарин рекьяй министр Энрик Муслимова а йисарин вакъиаяр Да­гъустандин тарихда игитвилин мад са чин тирди къейдна, телеф хьайибурун хендедайриз ва дидейриз абурун гуьгьуьл къачунин келимаяр лагьана ва ахпа гаф Анатолий Къарибоваз гана.

РД-дин Сад лагьай вице-премьерди  къенин йикъан мярекат — им къуватдихъ галаз алакъалу къурулушрин къуллугъчийриз ва ополченцийриз дериндай гьуьр­мет авунин лишан тирди, чи дагълух ма­кан душмандикай хуьдайла, абуру къалурай игитвилер Дагъустанда садрани рикIелай ракъур тийизвайди къейдна.

“Ватандин вилик къуллугъдин буржи кьилиз акъудуналди, итимри са вахтунда чпин чанар къурбанд авуна. Гила лагьай­тIа, дишегьлийри чпин буржи кьилиз акъуд­зава — чпин диде-бубайрин кьегьалвилер рикIелай ракъур тийидай гележегдин несил чIехи ийизва. Играми дишегьлияр, хейлин дережада куь алахъунар се­беб яз, жемиятди гъейратлувал, намуслу­­вал, вафалувал, къенивал ва рикIин чIе­хивал хьтин ерийрал амал ийизва. Хьанвай магьрумвилер гьикьван туькьуьлбур ятIани, куьне руьгьдин ажузвал къалурзавач, гьа идалди чаз — итимризни къуват гузва. Чна квез, игитар чIехи авур диде-бубайриз, юкь агъузна, икрамзава.

Чи Дагъустан фадлай террордиз акси женгинин эвелимжи сенгеррал ала. Россия а завалдал гьеле 1990-йисарин юкьва­ра расалмиш хьана. Залукар кьунин, Моск­вада, Буйнакскда, Къизлярда яшайишдин кIва­лер хъиткьинарунин, Домодедовода ва мер­кездин метрода терактар кьиле тухунин дуьшуьшар чи рикIел алама. И мусибатрин нетижада агъзурралди инсанар пуч хьана. И гъам-хажалат чи ри­кIелай алатдач.­

1999-йисуз чи республика патал мад са бедбахтвал хьана. Дагъустандиз туьтуь­нихъ кьван яракьламиш хьанвай террористрин международный кIеретIар сухулмиш хьайидалай ва абуру Ботлих, ЦIу­мада ва Новолак районрин са кьадар хуьрер кьурдалай инихъ цIи 20 йис тамам жезва”, — ла­гьана Сад лагьай вице-премьерди.

Анатолий Къарибова къейд авурвал, гзаф миллетрин векилрикай ибарат Да­гъустан, агъур женг чIугваз, гьикьван чIехи четинвилерал расалмиш хьайитIани, вичин намус, лайихлувал хуьз гьазур яз хьа­на. “Имтигьанриз чIугур августдин ва сентябрдин агъур йикъара дагъустанвийри  викIегьвал, дурумлувал, уьтквемвал, дири­башвал, Дагъустандин ва Россиядин Федерациядин Конституцийриз ва законриз вафалувал, чпин лап хъсан ерияр, республика хуьз гьазурвал къалурна. 1999-йисан августдиз, сентябрдиз Дагъус­танда кьиле фейи вакъиайри дагъустанвияр тарихда чпи хкянавай рекье аваз инанмишвилелди физвайди, Россиядин Федерациядихъ галаз  сад хьуниз ян тага­на вафалу тирди къалурунихъ галаз сад хьиз, вири Россиядин халкьарин тупламишвал, чи гзаф миллетрин векилрикай ибарат государстводин къудратлувал ва гьунарлувал раижна. Чпин гьар са чIиб чил гъиле яракь аваз душмандикай хуьналди, Дагъустандин вири халкьари гьа­къикъатдани викIегь­вал ва ватанпересвал къалурна. Террористар кукIвардай, республикадин мулкар бандитрин кIеретI­ри­кай азаддай чIавуз, гьакIни гуьнгуьна хтунин кIвалахар кьиле тухудай девирда агал­­кьун хейлин дережада гьа и йикъара Дагъустан Республикадин руководстводи, государстводин властдин органри, дин­дин ва общественный тешкилатри  тух­вай тешкиллу кIвалах­дин нетижадани къазанмишиз хьайиди я”, — къейдна Сад лагьай вице-премьерди.

“А чIавуз РД-дин Гьукуматдин Председателдин къуллугъдал алаз хьайи Да­г­ъустандин гилан парламентдин Председатель Хизри Шихсаидов вакъиайрин юкьва хьана. Гила заз гаф РД-дин Халкьдин Собранидин  Председателдин заместитель Камил Давдиеваз гуз кIанзава”, — лагьана Энрик Муслимова.

“Чи играми дидеяр ва вахар! Кьилди жуван патай, республикадин Халкьдин Собранидин Председателдин ва вири парламентдин тIварунихъай квехъ сагъламвал ва хушбахтвал хьана кIанзавайди къалурдай ихтияр це. Куь веледри ва итимри  гъиле яракь аваз ватанпересвилин муракаб месэлаяр гьялунин карда иштирак авурдалай инихъ 20 йис алатнава. А чIавуз  чиниз Владимир Владимирович Путин атайди, ада куь багърийрин ва Дагъустандин ви­ри халкьдин уьтквемвилел виниз тир къимет эцигайди куь ри­кIел алама. А чIавуз и кьегьалвилер ви­ри уьлкведиз раиж хьана”, — къейдна Камил Давдиева.

Энрик Муслимова малумарайвал, кьилин шартI Дагъустандин халкьарин, къанун-къайда хуьдай къурулушрин, исполнительный властдин органрин, динэгьлийрин садвал  террористрин винел гъалибвал къазанмишунин кьилин шартI яз хьана­.

Телеф хьайибурун  хендедайрихъ ва дидейрихъ элкъвена, гуьгьуьл къачунин ри­кIин сидкьидай тир келимаяр РД-дин Об­щественный палатадин Председатель Абдулгьалим Мачаева, республикадин МВД-дин медениятдин центрадин начальник  Мегьамед Садикьова, “Дагъустандин дишегьлийрин Союз” ДРОО-дин председатель  Интизар Мамутаевади ва масабуруни лагьана.

Эхирдай мярекатдин иштиракчийриз рикIел аламукьдай савкьатар гана.

«Лезги газет»