10-сентябрдиз РД-дин Гьукуматдин Председателдин Сад лагьай заместитель Анатолий Къарибова 1999-йисуз Дагъустандиз сухулмиш хьайи террористрин международный кIеретIар кукIварайдалай инихъ 20 йис тамам хьуниз талукьарнавай серенжемра иштиракна. Идан гьакъиндай “Лезги газетдиз” РД-дин Кьилин ва Гьукуматдин Адинистрациядин пресс-къуллугъди хабар гана.
1999-йисан вакъиайрин нетижада телеф хьайи къанун-къайда хуьдай органрин къуллугъчийрин ва ополченцийрин хендедайрини дидейри республикадин МВД-дин дараматдин вилик квай аллеяда МВД-дин телеф хьайи къуллугъчияр рикIел хуьн яз хкажнавай Гъамлувилин гуьмбетдал цуьквер эцигна. Идалай гуьгъуьниз Дуствилин кIвале кьабулунин махсус мярекат кьиле фена.
И мярекатдал РД-дин милли политикадин ва динрин крарин рекьяй министр Энрик Муслимова а йисарин вакъиаяр Дагъустандин тарихда игитвилин мад са чин тирди къейдна, телеф хьайибурун хендедайриз ва дидейриз абурун гуьгьуьл къачунин келимаяр лагьана ва ахпа гаф Анатолий Къарибоваз гана.
РД-дин Сад лагьай вице-премьерди къенин йикъан мярекат — им къуватдихъ галаз алакъалу къурулушрин къуллугъчийриз ва ополченцийриз дериндай гьуьрмет авунин лишан тирди, чи дагълух макан душмандикай хуьдайла, абуру къалурай игитвилер Дагъустанда садрани рикIелай ракъур тийизвайди къейдна.
“Ватандин вилик къуллугъдин буржи кьилиз акъудуналди, итимри са вахтунда чпин чанар къурбанд авуна. Гила лагьайтIа, дишегьлийри чпин буржи кьилиз акъудзава — чпин диде-бубайрин кьегьалвилер рикIелай ракъур тийидай гележегдин несил чIехи ийизва. Играми дишегьлияр, хейлин дережада куь алахъунар себеб яз, жемиятди гъейратлувал, намуслувал, вафалувал, къенивал ва рикIин чIехивал хьтин ерийрал амал ийизва. Хьанвай магьрумвилер гьикьван туькьуьлбур ятIани, куьне руьгьдин ажузвал къалурзавач, гьа идалди чаз — итимризни къуват гузва. Чна квез, игитар чIехи авур диде-бубайриз, юкь агъузна, икрамзава.
Чи Дагъустан фадлай террордиз акси женгинин эвелимжи сенгеррал ала. Россия а завалдал гьеле 1990-йисарин юкьвара расалмиш хьана. Залукар кьунин, Москвада, Буйнакскда, Къизлярда яшайишдин кIвалер хъиткьинарунин, Домодедовода ва меркездин метрода терактар кьиле тухунин дуьшуьшар чи рикIел алама. И мусибатрин нетижада агъзурралди инсанар пуч хьана. И гъам-хажалат чи рикIелай алатдач.
1999-йисуз чи республика патал мад са бедбахтвал хьана. Дагъустандиз туьтуьнихъ кьван яракьламиш хьанвай террористрин международный кIеретIар сухулмиш хьайидалай ва абуру Ботлих, ЦIумада ва Новолак районрин са кьадар хуьрер кьурдалай инихъ цIи 20 йис тамам жезва”, — лагьана Сад лагьай вице-премьерди.
Анатолий Къарибова къейд авурвал, гзаф миллетрин векилрикай ибарат Дагъустан, агъур женг чIугваз, гьикьван чIехи четинвилерал расалмиш хьайитIани, вичин намус, лайихлувал хуьз гьазур яз хьана. “Имтигьанриз чIугур августдин ва сентябрдин агъур йикъара дагъустанвийри викIегьвал, дурумлувал, уьтквемвал, дирибашвал, Дагъустандин ва Россиядин Федерациядин Конституцийриз ва законриз вафалувал, чпин лап хъсан ерияр, республика хуьз гьазурвал къалурна. 1999-йисан августдиз, сентябрдиз Дагъустанда кьиле фейи вакъиайри дагъустанвияр тарихда чпи хкянавай рекье аваз инанмишвилелди физвайди, Россиядин Федерациядихъ галаз сад хьуниз ян тагана вафалу тирди къалурунихъ галаз сад хьиз, вири Россиядин халкьарин тупламишвал, чи гзаф миллетрин векилрикай ибарат государстводин къудратлувал ва гьунарлувал раижна. Чпин гьар са чIиб чил гъиле яракь аваз душмандикай хуьналди, Дагъустандин вири халкьари гьакъикъатдани викIегьвал ва ватанпересвал къалурна. Террористар кукIвардай, республикадин мулкар бандитрин кIеретIрикай азаддай чIавуз, гьакIни гуьнгуьна хтунин кIвалахар кьиле тухудай девирда агалкьун хейлин дережада гьа и йикъара Дагъустан Республикадин руководстводи, государстводин властдин органри, диндин ва общественный тешкилатри тухвай тешкиллу кIвалахдин нетижадани къазанмишиз хьайиди я”, — къейдна Сад лагьай вице-премьерди.
“А чIавуз РД-дин Гьукуматдин Председателдин къуллугъдал алаз хьайи Дагъустандин гилан парламентдин Председатель Хизри Шихсаидов вакъиайрин юкьва хьана. Гила заз гаф РД-дин Халкьдин Собранидин Председателдин заместитель Камил Давдиеваз гуз кIанзава”, — лагьана Энрик Муслимова.
“Чи играми дидеяр ва вахар! Кьилди жуван патай, республикадин Халкьдин Собранидин Председателдин ва вири парламентдин тIварунихъай квехъ сагъламвал ва хушбахтвал хьана кIанзавайди къалурдай ихтияр це. Куь веледри ва итимри гъиле яракь аваз ватанпересвилин муракаб месэлаяр гьялунин карда иштирак авурдалай инихъ 20 йис алатнава. А чIавуз чиниз Владимир Владимирович Путин атайди, ада куь багърийрин ва Дагъустандин вири халкьдин уьтквемвилел виниз тир къимет эцигайди куь рикIел алама. А чIавуз и кьегьалвилер вири уьлкведиз раиж хьана”, — къейдна Камил Давдиева.
Энрик Муслимова малумарайвал, кьилин шартI Дагъустандин халкьарин, къанун-къайда хуьдай къурулушрин, исполнительный властдин органрин, динэгьлийрин садвал террористрин винел гъалибвал къазанмишунин кьилин шартI яз хьана.
Телеф хьайибурун хендедайрихъ ва дидейрихъ элкъвена, гуьгьуьл къачунин рикIин сидкьидай тир келимаяр РД-дин Общественный палатадин Председатель Абдулгьалим Мачаева, республикадин МВД-дин медениятдин центрадин начальник Мегьамед Садикьова, “Дагъустандин дишегьлийрин Союз” ДРОО-дин председатель Интизар Мамутаевади ва масабуруни лагьана.
Эхирдай мярекатдин иштиракчийриз рикIел аламукьдай савкьатар гана.
«Лезги газет»