Квез чидани?
Шикилдай аквазвай ажайиб гьайвандал са шумуд жуьредин тIвар акьалтнава: гъвечIи панда, кацерин жинсинин сев, яру панда. Вич пандайрин жинсиник акатзавай нек хъвадай вагьши ятIани, яру пандади векь незва. Адан екевал кIвалин чIехи кацин бедендиз барабар я. И гьайванар Евразиядин хейлин чкайра яшамиш жезва.
Европавийриз и вагьшидикай XIX асирдиз хабар хьана. Ам Англиядин генерал ва тIебиат ахтармишзавай алим Томас Хардвика 1821-йисуз ачухна. Яру пандадин тапасар куьруьбур, мягькем къармахар алайбур я, абуру вагьшидиз тарариз акьахиз ва анрай эвичIиз куьмекзава. Чпин вахт абуру гзафни-гзаф тарара акъудзава.
Яру пандайри йифен уьмуьр кьиле тухузва, йикъан вахтунда, адет яз, абур хъалхъамра ксана жеда. Эгер хаталувал малум хьайитIа, тарциз акьахзава. Чилел абурувай фад къекъвез жезвач. ТIуьниз абуру жуьреба-жуьре майваяр, къарникъузар, къушарин какаяр, гьатта гъвечIи кьиферни ишлемишзава. Секин гьалда авай чIавуз яру пандайри къушаринбуруз ухшар сесерни акъудда. ТIебиатда вагьшияр 8-10 йисуз яшамиш жезва.
Гьазурайди — К.Ферзалиев
