XX асирдин тIегъуьн

1-декабрь СПИД-дихъ галаз женг чIугвадай Виридуьньядин югъ я

Инсаниятдиз ВИЧ-дикай, СПИД-дикай хабар аваз саки 40 йисав агакьзаватIани, къенин юкъуз дарман авач. Тарихда гьатнавайвал, 1981-йисуз Америкада  азарар ахтармишдай­ ва абурун вилик пад кьадай центрада зегьмет чIугвазвай алим М.Готлиба цIийиз малум хьанвай азардин кьилин лишан инсандин иммунитет чIурун тирди сифте яз раижнай.

Гьайиф хьи, вичиз XX асирдин тIегъуьн лагьанвай азардиз талукь гьалар гилани четинбур яз ама. ИкI, статистикадин делилрал асаслу яз, Россияда са миллионни 300 агъзурдалай гзаф, гьа гьисабдай яз Дагъустанда 3 агъзурдалай виниз агьалийрик ВИЧ (СПИД) азар квайди тестикь хьанва. Пешекаррик къурху кутазвай кар мадни ам я хьи, ибур дуьм-дуьз делилар тахьунни мумкин я, гьикI лагьай­тIа, ВИЧ квани-квачни ахтармиш, яни махсус тест вахкун тавунмаз, сифтедай, гьатта 10 -12  йисалдини ада вичикай са­кIани хабар гузвач. Гзаф вахтара лазим операция ва маса серенжем кьилиз акъудун патал анализар гайи чIавуз и завалдикай хабар жезва. Виликдай хьиз, исятдани Дагъларин уьлкведа кьиблепата Дербент, кеферпата Хасавюрт шегьерра гьалар пайгарбур туш. ВИЧ квайбур виридалайни гзаф Махачкъалада ава.

Пайгарбур тушир гьалар фикирда кьуналди, чи республикада СПИД-диз акси, адахъ га­­лаз женг чIугунихъ, адакай хабар гунихъ эл­­къуьрнавай серенжемарни тешкилзава. ИкI, Ви­ридуьньядин СПИД-дихъ галаз женг чIуг­вадай йикъан сергьятра аваз чирвилер гудай идарайра лекцияр кIелунин, гьатта ше­гьеррин куьчейрани жегьилриз чIуру азардиз талукь чирвилер гунин, абурув азардикай кхьенвай чарар паюнин, гъавурдик кутунин кIва­лах кьиле тухун хъсан адетдиз элкъвенва.

«Лезги газет»