Чи ватанэгьлияр — гьар сана
Чи халкьдихъ авай кьван алимрин кьадар-гьисаб гьатта тахминан делилралдини лугьуз хьун мумкин туш. Чпикай гегьенш къатариз малум тушир, алакьунрал, чирвилерал гьалтайла, вини дережада авай, агъайнавилелди кIвалахзавай жегьил ватанэгьлияр жуьреба-жуьре шегьерра ава. Са кар якъин я: и сиягь йисалай-суз еке жезва.
И мукьвара чав илимдин рекье агалкьунар къазанмишзавай мад са ватанэгьлидикай Санкт-Петербургдай хабар агакьна. Ихтилат и шегьердин вузра жегьил несилриз дерин чирвилер гузвай экономикадин илимрин кандидат Назим Мирзеханович Абуевакай я.
Ам 1976-йисан 24-августдиз Туркменистандин Челекен шегьерда дидедиз хьана. Адан буба Мирзехан Мирзебутаевич СтIал Сулейманан райондин Сайтархуьряй я. Назиман аял вахтар Каспийскда акъатна ва ина мектеб куьтягьна. 1998-йисуз ада государстводин ва муниципальный крар идара авунин пешедай ДГТУ яру дипломдалди куьтягьна. Вуз куьтягьай жегьилди вичин вилик цIийи кам-макьсад эцигна: Санкт-Петербургда агалкьунралди имтигьанар вахкуналди, аспирантурадик экечIна. ИкI, 2002-йисуз Назим Абуева “Формирование и управление стратегией социально-экономического развития проблемного региона: на примере Республики Дагестан” темадай экономикадин илимрин кандидатвилин дережа къачунин диссертация агалкьунралди хвена.
Алимдихъ илимдинни педагогикадин рекье кIвалахунин хъсан тежриба хьанва: къенин йикъалди и хилериз ада вичин 24 йис бахшнава, гьа жергедай яз 20 йисалай виниз Санкт-Петербургдин вузра педагогвилин зегьмет чIугунва.
РФ-дин ВАК-ди 2009-йисуз чи ватанэгьлидиз доцентвилин тIвар гана. Назим Мирзехановича алай вахтунда Санкт-Петербургдин государстводин экономикадин университетдин таможнядин крарин рекьяй кафедрада доцент яз кIвалахзава.
Студентриз ада “Таможнядин кардин бинеяр”, “Таможнядин кар идара авун”, “Таможнядин кардин экономика”, “Таможнядин мулкарихъ экономикадин жигьетдай авай мумкинвилер” ва маса хилерай лекцияр кIелзава, тежрибадин тарсар тухузва.
Алимди студентрин выпускной кIвалахриз регьбервал ва къимет гузва, магистрантриз меслятар къалурзава. Вини дережадин пешекарвилелди тарсар гузвай ватанэгьлидихъ амадагрин ва студентрин арада гьуьрметни нуфуз хьанва.
Алай вахтунда ам илимдин 70 кIвалахдин, гьа жергедай яз чирвилер гудай 3 пособидин автор я. Адан илимдин кIвалахрин, ахтармишунрин нетижаяр Россиядин ва дуьньядин дережадин илимдинни тежрибадин жуьреба-жуьре конференцийрал хъсандиз кьабулуни абурун кьетIенвилинни цIийивилин гьакъиндай шагьидвалзава.
Малум тирвал, гьам муаллимдиз, гьам алимдизни датIана чирвилер артухарун, цIийи шартIарихъни мумкинвилерихъ галаз таниш хьун, аямдихъ галаз кам-камуна аваз вилик фин, пешекарвилин рекьяй мадни лигимарун герек я. И месэлани Назим Абуева вич патал пара важиблуди яз гьисабзава: 2019-йисуз ада “Информационно-коммуникационные технологии в электронной информационно-образовательной среде вуза” программадай СПбГЭУ-да, 2020-йисуз “Организационные и психолого-педагогические основы инклюзивного высшего образования” программадай А.Г. Герценан тIварцIихъ галай Россиядин госпедуниверситетда пешекарвилин дережа хкажна.
Общественный кIвалахрикни ада вичин пай кутазва. 2019-йисуз Н.Абуева Санкт-Петербургдин са муниципальный тешкилатдин сечкийра депутатвиле кандидат яз иштиракна. 2021-йисалай ам Санкт-Петербургдин Приморский райондин 28-нумрадин ТИК-дин векил я. 2022-йисуз адан зегьмет шегьердин ЦИК-дин къарардин бинедаллаз чухсагъулдин чар гуналди къейдна.
Ватанэгьлидин хизанда пуд веледдиз тербия гузва. Чаз адахъ мадни еке агалкьунар хьана кIанзава.
К. Ферзалиев
