Уьлкведа ва дуьньяда

ЦIийи хъийида

«Хатасуз ва ерилу рекьер» милли проект­дин сергьятра аваз алай йисуз яшайишдин объектрал, гьа жигьетдай яз медицинадин идарайрал физвай рекьер цIийи хъуву­нин кIвалахар давамарда. Идакай, вице-премь­ер Марат Хуснуллинан гафарал асаслу яз, уьлкведин гьукуматдин сайтда хабар гузва.

Чиновникди къейдзавайвал, 2024-йисан­ нетижайралди, ихьтин саки 500 участок кIва­лах авун патал вахкун пландик кутунва.

Марат Хуснуллинан гафарай малум хьайивал, милли проектдин куьмекдалди 5 йисан къене 2,5 агъзурдалай виниз ФАП-рал, духтурханайрал, поликлиникайрал, ам­булаторийрал ва аялар хадай кIвалерал тухузвай рекьерин ва шегьрейрин участокар истемишзавай къайдадив кьадай гьалдиз хканва. Алай йисуз лагьайтIа, винидихъ къейд авунвайвал, мад 500 объект цIийи хъийида, санлай къачурла, абурун мензил 1,9 агъзур километрдиз барабар жеда.

Рекьер цIийи хъувунилай гъейри, пешекарри светофорар, рекьерин къерехар кьадай махсус тадаракар эцигунин, тротуарар ва рекьелай яхдиз элячIдай чкаяр хъсандиз туькIуьруниз талукь кIвалахарни кьилиз акъудда.

Гьа са вахтунда чешмеди, Росавтодордин руководителдин заместитель Игорь Кос­тюченкодин гафарал асаслу яз, хабар гузвайвал, рекьер туькIуьрунин кIвалахар кьиле тухудай алатай сезонда 600 объект цIийи хъувунай — санлай къачурла, 2,6 агъзур километрдин мензил.

Агалкьунар хьанва

Уьлкведа эхиримжи 10 йисан къене инфекциядин начагъвилерихъ галаз женг тухунин карда са бязи агалкьунар къазанмишиз алакьнава. Идакай, РФ-дин здравоохраненидин министр Михаил Мурашкодин гафарал асаслу яз, ведомстводин телеграм-каналда хабар гузва.

Чиновникди къейдзавайвал, веремдикди (туберкулездикди) начагъ хьунин кьадар  50 % агъуз аватнава, и уьзуьрдикди рекьизвайбурун кьадар лагьайтIа, — 70 процентдин  тIимил хьанва. ГьакIни адан гафарай малум­ хьайи­вал, 5 йисан къене ВИЧ-инфекция акатай цIийи дуьшуьшрин кьадар 30 % тIимил хьанва. Агьалияр скринингдин къайдада ахтармишунин рекъем ла­гьайтIа, 10 йисан къене 13 % артух хьанва.

Идалайни алава яз, хабар гузвайвал, агьалийрин сагъламвилин гьал алай девирдин къайдайрикай менфят къачуна ахтармишунин ва и месэла санлай вилик тухунин кIвалахни йигин жезва.

ТIебии тушир шартIара

ТIебии тушир шартIара гьасилзавай къарникъузрин кьадар уьлкведа рекорддин рекъемдив агакьнава. Идакай РФ-дин хуьруьн майишатдин министерстводин сайтда хабар гузва.

Къейдзавайвал, им уьлкведин аграрияр­ машгъул тир машгьур хилерикай сад я. Идаради гъизвай делилралди, алатай­ йисуз тIебии тушир шартIара гьасилзавай къар­никъузрин кьадар 13,3 % — 145,9 агъзур тонндал кьван хкаж хьана. Им уьлкведин цIийи тарихда вини кьилин рекъем я.

Хуьруьн майишатдин министерстводин пресс-къуллугъди гьакIни кхьизвайвал, кьилди къачуртIа, Урусатда гзафни-гзаф гьасилзавай къарникъузар шампиньонарни вешенкаяр я.

Гьазурайди – Муса Агьмедов