Им Хив райондин хуьрерикай сана хьайи кар я. Адакайни агьвалатдин “игитди” вичи суьгьбетна.

— Я дуст ксар, кьил кутуна Алиди. — Чи хуьре са зун тир, жуваз ганвай кIвалер  эцигдай чил кIеви тавуна амайди. Сад лагьайди, мажал хьанач. Кьвед лагьайди, гьар жуьредин дердияр себеб яз,  жибиндикни рябет квачир…

ГьикI ятIани отпускада авайла, кайванини зун, хуьруьз хъфена, чи чил кIеви авунин меслятдал атана. Хуьруьз хъфизвай рекье чун авай машиндиз чи тамарин мешебеги  Велиярни акьахна. Зи шадвилихъ кьадар хьанач. ГьикI хьи, Велияр заз герекзавай, ам зи къаншарда а пата ацукьнавай… Хваш-беш авурдалай гуьгъуьниз, за адаз жуван дер­дидикай лагьана. Велиярай чIал акъатзавачир. Эхирни ачух хьана: — Али халу, за ви хатурдай дестекар (столбаяр) кепекни пул къачун тавуна, агакьардай. Гьич тахьайтIа, атIуз тадай. Амма мукьвара чаз тамарин цIийи чIехи­ди хьанва. Ам нефс авай кас ялда. АкI хьайи­ла завай ваз, билет гвачиз, ихтияр гуз жедач. Вуна зав билет къачудай са 10 агъзур­ манат пул вице, муькуь юкъуз вав ам ага­кьарда.

Эгер хъфидай тади квайди ятIа, пака ­Кьаран хев участокдай атIана,  жуван  дерди ая…

Им шад тежер кар тушир, за гьа маршруткада амаз Велиярав вичи лагьай кьадар пул вугана. Пакадин юкъуз герек ксарни жагъурна, чун Велияра лагьай чкадиз фена, гьада лагьай кьван мегъуьн кIарасар атIана, машиндиз яна, усадбадал хкана.

Тамай хтай гадайри, за авур хатурар акурла, чеб пака абур акIуризни къведа лагьана. Гила заз амайди, пака дестекар акIурун, ахпа сетка элкъуьрун тир.

Дерди икьван фад вилик финин сагълугъдай  за фадлай такунвай хуьруьн кавха Малладизни, школадин директор Рустамазни, ГУП-дин чIехид тир Мирзедизни пака зи шадвал чуьхуьз НуькIрен булахдал атун теклифна.

Са ящик эрекьар, иранбубадивай  къачуна са лапагни гьазурна. Кайванидини суфрадиз лазим вири няметар жагъурна.

И йифиз хьиз, уьмуьрда зун садрани шириндиз  ксаначир. РикI секин хьун гьахьтин кIвалах я, дуст ксар!

Тамун кар чидай гадайри экуьнлай дестекрин  кьилер аладриз, чиле акIурзавай. Чун недай-хъвадайдан къайгъуйрик квай.

Кавха Маллади, зи теспачавал акурла, са-са рюмкаяр ичIирун теклифна. Мирзеди тади гьалда къайи закускаяр гьазурна. Маллади  рикIин сидкьидай чил мубаракна, гададиз ина эцигиз фикирдик квай кIвалера гзаф шадвилер хьун Худадивай тIалабна. Рустам шиш-кабабдин къайгъудик квай. Кьве шиш гваз хтана, гьадани заз тебрикдин гафар лагьана. Са герендилай дестекар акIур­завай гадаярни суфрадихъ хтана. Амма, вучиз ятIани, фад хкведа лагьай, билет гвай Велияр  хтана ахкъатзавачир.

Крар саки куьтягьай арада, Велиярни атана акъатна. Вучиз ятIани заз адан чиник берекат кваз акунач. ЧIехид чкадал алачиз, билет туькIвенач лагьана. За суална: — Яда, Велияр, бес билет гвачиз там атIана лагьана, заз гаф лугьудай кас жедачни? — Са чи чIе­хиди атана гьалтайтIа, завай лугьуз жедач, тахьайтIа за пака билет хкида.

Заз мадни хвеши хьана. Гъиле кьур кIва­лах икьван фад туькIуьн… Суфрадив агатай Велияран иштягь чир жезвай. Ада рюмка кьуна, чIехибурувай гаф къачуна, заз лап шад жедай сагълугъар лагьана. Гьа и геренда ма­шиндин ван акъатна. Гадайрин патав чIулав рангунин УАЗ-ик акъвазарна.

Велияра, сивихъ галай рюмка суфрадал эцигна, машин галай патахъ зверна. Са вад декьикьадилай ам чи патав, яру хьана хтана ва машин чпин чIехиданди тирди лагьана.

— Я Велияр, — лагьана за, — бес вуна чIехи­даз суфрадал атун теклифначни?

— Валлагь, Али халу, за адаз теклифна, амма  адаз  еке  хъел  ава,  ада  ваз  эверза­ва…

Зи рикIелай вири шадвилер алатна. Хъел къати хьанатIани, сабур хвена, зун машиндиз мукьва хьана. Рулдихъ ацукьнавай чIе­хидаз за, тIвар Али я лагьана, салам гана. Саламдиз жаваб тагана, ада и кIарасар вуч документ гваз, гьинай атIанвайбур ятIа хабар кьуна. За адаз вири хьайивал ахъайна. Велиярав билет къачун патал 10 агъзур манат вуганвайдини лагьана.

Зи гафариз ябни тагана, ам залай “акт” кхьиз башламишна. Зи рикIяй гьар жуьредин фикирар физвай. Актари суд-дуванда твада, захъ авайди 4 югъ азад вахт. Вучда? ГьикIда? Велияра заз атанвайдан жибинда са 5-10 агъзур манат пул тун меслят къа­лурна.

— Зав гумайди вири 5 агъзур манат тир. ЧIехидан машиндал хъфена за, рекьиз гудай агъзур манат хкудна, 4 агъзур манат атанвайдан жибинда туна. Им зи патай ваз гьалалвилелди хьурай лагьана, кьулухъ кам къачур зун, ада эверна, вичин патав хутахна. За жибинда тур пул зав вахкана.

— Зун вуна аялдай кьазвани? — туьнт хьана ам. Кьуд агъзур манат за шумуд патал пайда?..

Зун, дуст ксар, бегьем буш хьана. Вуч-датIа чизвачир. Эхирни за жибинда рекьиз гуз амай агъзур манатдин чар къалурна. Мад зав идалай гъейри, пул гумачирдакай ха­барна.

Ам заз лап къариб тегьерда килигна ва пул завай вахчуна.

За адаз суфрадихъ атун теклифна. Ам са гужуналди машиндай эвичIна ва чи суфрадихъ атана. Инал зи дустари, чпин къуллугърин ва чпин тIварар  кьаз таниш хьана. Амма и чIехида я къуллугъдин, я вичин тIвар лагьанач…

Са 3-4 рюмка мад галукьай Велияраз вичин чIехидан тариф ийиз кIан хьана,  Селим халу чи патав гвай райондай я лагьана. Селима Велияраз вичивай жедайвал гьарай гана, лаларна, адан гъиле авай якIун тике вахчуна, тике тIуьртIа, ваз агъургъан акъатда, рикIел маса гафарни къведа лагьана, вичи уьзмуьшна…

— Валлагь дуст ксар, ада эрекь хъвайи ва якI тIуьр тегьер  акурла, заз чунни нез кичIе хьана! Ички гзаф жердавай адан чин жанавурдин чиниз ухшар жезвай. За закди фикирзавай, яраб Велияра адан хайи хуьруьн тIвар ягъалмиш хьана лагьайди я жал?

Заз а хуьряй Махачкъалада ярар-дустар хейлин ава. Абурук садакни идак хьтин къилихар квач эхир. Яраб Аллагь, къуллугъди инсан икьван агъуз вегьеда жал?..

Суфрадихъ галай зи мугьманар, кефи чIур хьана, гъутар чуькьвез ацукьнавай. За абурувай вилерин ишарайрив къал акъуд тавун тIалабна.

Вичивай мад ички хъваз техжедайла Селима Велияраз  ящикда амай шуьшеярни суфрадик кутуна, машинда эцигун буйругъна. Велияра, гагь чаз вил ягъиз, гагь чIехидаз килигиз, буйругъ кьилиз акъудна… Машиндиз гужуналди акьадарай Селима, Велиярни патав ацукьарна, ахъазмай ракIарай заз, Али жуван туьнт мугьманар секинара, тахьун хьайитIа, за… КьатI амаз, машинди цава руг туна…

Са геренда кисна, Алиди давамарна:

— Чи рагьметлу буба Аслана лугьудай: бала галай касдал вичелай фейиди гьалтда… ИкI, Селима Велияр вичин машинда акьадарунин себеб сад тир, адав за вугай 10 агъзур манат вахчун. Са цIуд декьикьадилай  пер ханвай Велияр чи патав хтана ах­къатна. Ада вичивай чIехида пул гьикI вах­чунатIа игитди хьиз ахъайна.

Зи мугьманриз Велиярни Селим са булахдай яд хъваз, са тIуьн незвай тамун ва­кIар тирди чир хьанвай… Абуру са гаф хълагьна: Лянет!

Айнуллагь Абдуллаев