Чи район патал 2019-йис важиблу вакъиайралди лишанлуди хьана: Дагъустандин халкьдин шаир, “XX асирдин Гомер”  СтIал Сулейман дидедиз хьайидалай инихъ 150 йис, район тешкилна 90 йис, ам шаирдин тIва­рунихъ яна 50 йис.

Баркаллу рекье 1931-йисуз чапдай акъатиз башламишай “Колхоздин пайдах” рай­газет умудлу даях, таблигъатчи, куь­мекчи яз хьана. Сифтедай — латин, гуь­гъуь­­нин йисара кириллицадин графикадалди “Коммунизмдин гатфар”, “Халкьдин гаф” тIварар алаз чапдай акъатнай.

2001-йисан 22-октябрдилай, райондин агьалийрин тIалабунар ва теклифар фикирда кьуна, райадминистрациядин къарардалди газетдиз “Куьредин хабарар” тIвар гана. Сулейман-Стальский райондин жемиятдинни сиясатдин “Куьредин хабарар” газет алай вахтунда 1250 экземплярдин тираж аваз гьафтеда садра  акъатзава, гьакI адан электронный жуьрени кардик ква. Вири и йисара акъатнавай райгазетдин нумрайрин умуми кьадар 26 агъзурни 360-далай алатнава.

88 йис, тарихдин уьлчмейралди гьисабай­тIа, газет патал са акьван гзаф вахт туш. Амма и девирда ам фейи баркаллу рехъ, ада халкьдин руьгьдиз къуллугъ авунин дережа фикирда кьуртIа, ам чIехини я, девлетлуни. Вири и йисара райондин газет халкьдихъ галаз къуьн-къуьневаз фена, адакай гьакъикъи меслятчи, ихтибарлу куьмекчи хьана. Уьлкведа сифте яз къачузвай социализмдин камар йигинарун, хуьрера колхозарни совхозар тешкилун, шко­ла­ярни клубар эцигун, савадсузвал терг авун, Ва­тандин ЧIехи дяведа гъалибвал къазанмишун, чкIанвай майишатар гуьнгуьна хтун, акьалт­завай несил тербияламишун, культура хкажун, куьгьне зиянлу адетар терг авун, цIийи­бур кардик кутун — ибур вири газетдин лайихлу пай кваз кьиле фейи гьунарлу крар я. Вахтуни хъипи авунвай адан чинар кIелайла, чаз вири и месэлаяр гуьзгуьдай хьиз аквазва.

Газет халкьдин игьтияжриз гьакъикъи жа­ваб гузвайди авун патал редакциядин кьиле жуьреба-жуьре йисара гьакъисагъвилелди зегьмет чIугур Мемей Эфендиев, Паша Иса­ев­, Сейфула Гьабибов, Мегьамеднаби На-би­ев, МутIагьир Рзаханов, Гьажи Аликберов, Къурбан Мамедов, Жалал Алагьвердиев, Сайид Алиметов, Загьидин Къазанбегов акъваз­на.  Эхиримжи йисара — перестройкадинни базардин экономикадин четин шартIа­ра — редакторар хьайи Сейфудин Муталибован, Мирземет Нажафован, Анварбег Миметован зегьметни къейд ийиз кIанзава.

Газетдин кIвалах вилик тухунин кардик гьакI тарихдин илимдин докторар, профессо­рар тир Абуталиб Абилова, Рамазан Юсуфо­ва, филологиядин илимрин кандидат Гъалиб Садыкъиди, писателар тир Зияудин Эфендиева, Абдулбари Магьмудова ва гзаф масабуру чпин лайихлу пайни кутуна.

Гележегдин са кьадар писателри, шаирри­ чпин яратмишунрин рехъни чи газетдин чинрилай башламишна. Дагъустандин халкьдин шаир СтIал Сулеймана вичин сифте ши­ирар-жавагьирарни адан чинра чапнай.

Виликан йисара райондин газет чкадин типографияда (гьафтеда 3 сеферда) чапдай акъудзавай.

Лезги халкьдин баркаллу хва Имам Музамудинович Яралиева райондин кьил тирла (2007-2010-йисар), редакциядин дараматда евроремонт кьиле тухвана, анаг герек тир оргтехникадалди таъминарна, журналистриз кIвалахдин къулай шартIар яратмишна.

“Куьредин хабарар” газетдин редакцияда ва типографияда виликдай  20-далай гзафбуру кIвалахзавайтIа, алай вахтунда редакцияда анжах 6 касди зегьмет чIугвазва. Абурукай 4 касдихъ кьилин образование ава, 2 Да­гъустандин культурадин лайихлу работни­кар я. Редакциядин отделрин заведующияр, РФ-дин журналистрин Союздин членар Хазран Кьасумова ва Абидин Камилова ина кIва­лахиз, талукь тирвал, 30, 40 йисар я. Газетдин редакторвиле вичин тарихда сифте яз дишегьлиди — РФ-дин журналистрин Союз­дин член, Дагъустандин культурадин лайихлу работник, дидед чIалан муаллим Мирзалиева Асият Мусаевнади кIвалахзава.

Редакция, Кьасумхуьруьн телевидение (КТВ) ва райондин сайтни кваз цIийиз тешкилнавай муниципальный райондин “Информационное агентство” “Сулейман-Стальский район” МБУ-дик акатзава. Адан кьиле тарихдин илимрин кандидат Асланов Жабраил Агъамирзоевич ава.

Санлай агентстводин хьиз, “Куьредин хабарар” газетдин кIвалахни райондин кьил Нариман Абдулмуталибован гьар йикъан гуьз­чивилик ква.

“Чи общество вилик финин вири девирра газет коллективный таблигъатчи, агитатор ва тешкилатчи яз хьана. Адан роль алай девирдин диндинни сиясатдин экстремизмди ва терроризмди кьил хкажнавай шартIарани кьетIенди, важиблуди яз амукьзава”, — къейд­зава Н.Абдулмуталибова.

Райондин газетдин тарихдикай рахадайла, гьелбетда, сифте нубатда чи рикIел вичин савадлу вири уьмуьр, цIийи  типографияни эцигна, газетдин кIвалах вилик тухуниз бахш авур санлай 47 йисуз, адакай 25 йисуз — редакторвилин жавабдар къуллугъдал хьайи  “Знак Почета” ордендин, цIудралди медалрин ва гьукуматдин маса шабагьрин, гьуьрметдин тIварарин сагьиб рагьметлу Саид Алиметован, гзаф йисара редакцияда кIва­ла­хай Мегьамедгьади Садыкьован, Шагьабудин Шихбабаеван, Алибег Алибегован, Дадаш Дадашеван, Агъасеркер Къадимован, Осман Османован, дяведин ветеранар тир Играмудин Ханбалаеван, Абдусемед Гьабибулаеван ва масабурун тIварар хквезва. Ветеранрин баркаллу крар чи коллективди уьзягъвилелди давамарзава.

Къе чаз, газетдихъ галаз гзаф йисара ала­­къа хуьзвай мухбиррин жергедай яз, Рай­су­дин Набиеван (Курхуьр), Сажидин Саидгьасанован, Рамазан Дадашеван (Агъа СтIал), Сайид Сайидован, Майина Абдулмуталибовадин (Кьасумхуьр), Зейнулагь Нав­рузован (КIварчагъ), Замир Мегьамедован (Вини СтIал), Марсел Бабаеван (Эминхуьр) ва масабурун тIварар гьуьрметдивди кьаз кIан­зава. Абурун ва вири районэгьлийрин куьмекни галаз чна газет мадни метлеблуди, халкьдин истемишунриз жаваб гудайди хьун патал чалишмишвалда.

Хазран Кьасумов