Рутул райондин Хъуьлуьдрин хуьре Да­гъустандин госпединститутда захъ галаз санал кIелай Уружев Абдулбер Абдулжелилович, Ашурбегов Ашурбег Алимурадович, Ражабов Ражаб Демирович яшамиш жезва. Ра­жабов юкьван школадин директордин замес­титель я. Уружева математикадин, Ашурбе­гова  физикадин тарсар гузва. И муаллимри заз чпин школадиз теклифна. Аялрихъ галаз ватанпересвилин тербия гунин тежрибадикай, Урусатдиз кIва­лахиз, кIелиз ва гьакI маса дердияр аваз акъатайла, чеб гьикI тухвана кIандатIа, лезги чIал, хайи ватан кIан хьуникай суьгьбет авун патал.

Алай вахтунда кесибрин гзаф аялрихъ, шегьерриз фена, кIелдай мумкинвал авач. Военный институтриз кIелиз фейила, жа­ванар алукIдай парталралди, недай суьрсетдалди, яшамиш жедай чкадалди гьукуматди таъминарзава. Им чIехи куьмек я. ­Военный институт куьтягьайла, жегьилриз кьилин образованидин диплом гузва. ­Аб­урукай офицерар, намуслу, низамлу, уьтквем,  ватанперес лезгийрин кьадарни артух жезва. Зазни, школадиз фена, аялрихъ галаз гьа и месэлайрай суьгьбетдай ашкъи авай.

Рутул райондиз акъатайла, пакаман сят­дин­ 10 тир. Хъуьлуьдрин хуьруьз физвай къе­къуьндал чун Уружев  Абдулбера  вилив хуьзвай.

Самур вацIун яд гзаф михьи тир, хъсандиз килигайла, вацIун кIаняй михьи къванер, гьатта балугъарни аквазвай. Къецел рагъ аваз аквазвайтIани, гьава къанвай, куьчейра авай лекъвер кьелечIдиз муркIади кьунвай. Тик гуьнедин кьилелай жанг янавай пIир ва мискIин аквазвай.

ЦIийиз эцигнавай дараматри, кIвалери  хуьруьн къамат гуьрчегарнавай. Чаз хуьр гзаф хуш хьана. Школадин гьаятда чун муаллимри, аялри, чина хъвер аваз, шадвилелди къаршиламишна. Ражаб муаллимди чун директордин кабинетдиз тухвана.

Сифте аквазвай ксар тиртIани, директор Микаилова Мадина Агьмедкьадиевнади чун лап куьгьне танишар хьиз кьабулна. Мадина Агьмедкьадиевна аварви руш, Шамил рай­ондин Гонотль хуьряй я. Юкьван школа куьтягьай ам 1990-йисуз Дагъустандин педагогвилин институтдик экечIна, 1995-йисуз анаг куьтягьна.

1994-йисуз Мадина хъуьлуьдви гададиз кьисмет хьана. 1995-йисалай ада Хъуьлуьд­рин школада кIвалахзава. 2017-йисан сентябрдилай школадин директордин везифаяр кьиле тухузва. Школада аялриз кIелдай вири шартIар ава, кабинетар, пищевой блок, актовый зал, хъвадай яд…

Алай вахтунда школада аялриз чими хуьрекар гузва. Михьи классра герек кьадар аквадай пособияр ава. Школадин дараматди хуьрел абур гъизва, ам  хкатна аквазва.

Чна муаллимрихъ галаз ихтилатар авуна. Советрин Союз амайла, школада 500 аялди кIелзавай. Алай вахтунда  180 аялдиз, 44 му­аллимди тарсар гузва. Хуьре кIвалахдай чка авач, гьавиляй жегьилар, кьил хуьз,  патал физва. Хуьрерин школайра кIелзавай аялрин, хайи лезги чIалал рахадайбурун кьадар къвердавай тIимил жезва.

Гележегда гьукуматди, лезги бизнесменри чи хуьрера кIвалахдай чкаяр арадиз гъуниз фикир гуз хьайитIа, лезги халкьдин чIехи пай хайи хуьрера яшамиш, чи чIални хуьз же­­дай. За чIалакай, аялриз игитвилин, ватанпересвилин тербия гунин важиблувиликай авур рахунар муаллимриз хуш хьана. Абуруни за къарагъарнавай месэлаяр дуьзбур тирдакай лагьана. Ахпа чна чIехи классра кIелзавай аялрихъ галазни суьгьбетарна. За абурун суалризни жавабар гана. Суьгьбет куьтягь хьайила, зи патав са шумуд гада атана, абуру заз чпиз военный институтриз  кIе­лиз физ кIанзавайдакай ла­гьана.

Малум хьайивал, бязибурун стхайри военный вузра кIелзава, садбуру, кIел­на куьтягьна, армияда  офицерар яз  къуллугъзава. Заз чизва, военный институтра  кIелзавай лезги жегьилрин кьадар гзаф я. Аялриз чпин патав полковникдин партал алай лезги халу атун пара хуш хьанвай, вирида захъ галаз шикиларни яна. Школада и югъ сувар кьиле физвай гьалда тешкилнавай. И кар зазни, зи уьмуьрдин юлдаш Гуьлагъадизни гзаф хуш хьана. Аялрихъ галаз чи гуьруьшни вини дережада аваз кьиле фена.

Лагьана кIанда, Рутул районда авай ­лезги хуьр вири терефрихъай хъсан чкадал ала. Райондин образованидин управлениди анин школадиз фикир гузва. Хуьре мектебдин цIийи дарамат эцигнава. Чун образованидин управленидин начальник Агьмедбегов Ферман Амруллагьовичани хушдиз кьабулна. Ам Ихрекрин хуьряй я. Ада чун Рутул райондин администрациядин кьил Ибрагьимов Ибрагьим Гьуьсейновичан кабинетдиз тухвана. Кьведни хъсан регьберар я. Абуру геждалди чахъ галаз акьалтзавай несилдиз талукь ихтилатар авуна. Хъуьлуьдрин школадин педагогвилин  коллективдин, директордин кIвалахдиз хъсан къимет гана.

Абдулбер муаллимди ва адан уьмуьрдин юлдаш Гуьлдестеди (амни кьилин образование авай муаллим я) чун чпин хуьрекрикай дад такунмаз аххъайнач. Сагъвал гурай виридаз, берекатар артух хьурай!

Захъ галаз Хъуьлуьдиз Кьасумхуьруьн “Лидер” телевиденидин директор  Мегьамедни  атанвай. Ада лентиниз къачунвай материалрикай фильм гьазурдайвал ва телевизордай къалурдайвал я.

Масуб Магьмудов