Суал-жаваб

Редакциядин почтуниз и мукьвара чар атана. Идалайни гъейри,  гзафбуру редакциядиз зенгер ийизни “Путинан пособийрин” кьадар-кьисметдикай хабар кьазва…

“Гьуьрметлу редакция!

За квевай агъадихъ галай суалриз тамам жавабар  гун тIалабзава.  Малум тирвал, 15-январдиз Президент В.Путина Федеральный Собранидиз рекье тур Чарче дуллух тIимил  тир хизанриз кьезилвилер гуникай, мадни 3-далай  7-йисалди яшарин  аялар авай хизанриз, эгер хизанда авай гьар са касдал яшамиш хьун патал тайинарнавай агъа кIанин кьве кьадардилай тIимил дуллух агакьиз хьайитIа, пулдин алава такьатар гуникай лагьанва. И пулар къачун патал гьи идарадиз ва гьихьтин документар агакьарун, абурун къайгъуда вуж хьун лазим ятIа, чир хьана кIанзава.

Пара вахтара гьукуматди гузвай кьезилвилерикай чаз хабар жезвач, талукь идарайриз фейила, дуьз жаваб гузвач, чун инжиклу ийизва.

Жемятдин тIварунихъай квез чар кхьейди Докъузпара райондин Къурушрин хуьряй тир Сайид-Али Сулейманов я”.

Редакциядин  патай

Дугъриданни, алай йисан эвел кьиляй Россиядин Президентди Федеральный Собранидиз рекье тунвай, виче агьалийрин дуланажагъдин шартIар хъсанаруниз гегьенш чка ганвай Чарче дуллух тIимил тир хизанриз куьмекар гун хиве кьунва. Редакциядиз атанвай чарчин авторди, гьайиф хьи, вич гьи идарайриз фенатIа, гьинай вичиз тамам жаваб ганачтIа, къалурнавач. Чун лагьайтIа, и суалдиз жаваб жагъуриз, МФЦ-диз фена. И центрадин управленидин къуллугъчиди чун гъавурда турвал, гьелелиг кIватIна ва агакьарна кIанзавай документар тайинарнавач, гьикI хьи, законопроект эхирдалди кьабулнавач, гьелелиг адал кIукI гъанвач. И кар кьилиз акъудайла, агьалияр яшайишдин рекьяй таъминардай (УСЗН) управленидин ва МФЦ-дин сайтра лазим документар къалурнавай сиягьар жеда. Мумкинвилериз килигна, чна газетдани абур (документрин сиягь) гуз алахъда.

Тамам  жаваб  —  Президентдивай

Чун винидихъ чарче ганвай суалрин, къарагъарнавай месэладин суракьда авайла, 5-февралдиз Россиядин Президент В.Путина  уьлкведин цIийиз тешкилнавай Гьукуматдихъ галаз сад лагьай совещание кьиле тухвана. Анал асул гьисабдай РФ-дин Федеральный Собранидиз рекье тунвай Чарче къалурнавай тапшуругъар кьилиз акъудун веревирдна. Кьилди къачуртIа, Гьукуматдин Председатель Михаил­ Мишустина, адан заместителри — Андрей Белоусова ва Татьяна Голиковади  — докла­дар авуна.

Вице-премьер Т.Голиковади къейд авурвал, алава пулар тахминан 2,4 миллион хизанрив агакьда. 2020-йисуз и месэладиз федеральный ва регионрин бюджетрай  159 миллиард  (федеральный бюджетдай -120 миллиард) манат чара авун пландик кутунва.

РФ-дин финансрин министр Антон Силуанова виликдай малумарайвал, Президентди вичин Чарче къалурнавай тапшуругъар кьилиз акъудун патал 2024-йисалди федеральный бюджетдай 3,77 триллион манат харжда.

ИкI, кьилди къачуртIа, В.Путина премьер-министрдал документда вилик эцигнавай везифаяр кьилиз акъудун патал пулдин такьатар 15-апрелдалди таъминарун тапшурмишнай. Гьа и вахтуналди дидевилин капиталдин индексациядиз ва и программа 2026-йисан эхирдалди давамаруниз талукь законопроект гьазурунни лазим я. Малум тирвал, 466 агъзур манатдин кьадарда аваз дидевилин капитал 2020-йисан 1-январдилай гуда. Хизанда дидедиз кьвед лагьай аял хьайила,  адан кьадар 150 агъзур манатдин артух жеда.

В.Путина и совещанидал мадни кьетIидаказ къейд авур кар, и кьезилвилер къачудайла, инсанар кIеве тун тавун я.

— Гьукуматдивай за, яргъал тевгьена, лазим тир нормативный база гьазурун ва кьабулун, чкайрал кIвалах къайдадик кутун тIалабзава. Сифте нубатда им 3-далай 7-далди яшара авай аялар авай ва чпин дуллух тIимил тир хизанриз талукь я. Идакай Чарче лагьанва. Куь рикIел аламайвал, и пулар чна 1-январдилай гуз эгечIда. Инсанри и пулар са четинвални авачиз, итIи-битIийра къекъуьн тавуна, жезмай кьван фад, гьа гьисабдай яз арзаяр интернетдин куьмекдалди гуналдини, къачудайвал кьилиз акъудна кIанда, — къейднава Президентди.

И гафарай аквазвайвал (чнани кIевелай умуд кутазвайвал), мукьвал вахтара и месэладал кIукI гъиз алакьда.

Коронавирусдиз  талукь  яз

Винидихъ чун раханвай совещанидал В.Путина веревирд авур мадни са месэла алай вахтунда вири дуьньядик къалабулух кутунвай коронавирусдиз талукьди я. Вице-премьер Татьяна Голиковади Президентдин тIалабуналди цIийи азардихъ галаз женг чIугун патал чи уьлкведа гьихьтин серенжемар кьабулнаватIа раижна.

ИкI, са шумуд югъ идалай вилик Китайдай Россиядиз оборонадин министерстводин кьве самолётда аваз 144 кас агакьарна, абурукай 128 россиявияр я. Амма, гьайиф хьи, чарадан тIалдал еке пулар къазанмишдайбурни жагъана.

Т.Голикова: “Бязи аптекайра чна вирусрикай хуьдай дарманар ва чинал гьалд­дай маскаяр (средства индивидуальной защиты) багьа хьанвайди дуьздал акъудна. Заз лугьуз кIанзава, бязибуру лагьайтIа, къимет 70-100 манатдал къведалди хкажнава. ЦIийи йисалди са маскадин къимет манатни зур тир”.

В.Путин: “Ахьтинбурувай лицензияр вахчун герек я, гьа иналди — куьтягь. И те­гьерда еке пулар къазанмишиз кIан хьанва ман. Ахьтинбур гьикьван аватIани, дуьздал акъудун ва абуруз талукь къарар кьабулун герек я. Мад сеферда икI тийи­дайвал”.

Т.Голикова: “Заз мадни алава хъийиз кIанзава, 4-февралдилай Росздравнадзорди чи тапшуругъдалди агьалияр патал “тади гьалда жавабар гудай линия” кардик кутунва. Анай чи уьлкведин гьар са агьалидивай коронавирусдиз талукь малуматар къачуз ва чеб яшамиш жезвай чкайра аптекайра — къиметар хкажуникайни хабар гуз жеда”.

В.Путин: “Чи уьлкведа аптекаяр кIамай кьван ава. Абурукай кьвед-пуд агална лагьана, агьалияр дарманралди таъминарунал гьалтайла , чIур жедай кIвалах авач. И кардал эхир эцигна кIанда”.

Са шумуд югъ идалай вилик телевиденидин центральный каналрай хабар гайи­вал, чинал гьалдай маскайрин къиметар Дагъустанда са шумуд цIуд сеферда хкажнавайди ва виридалайни багьабур тирди дуьздал акъуднава. Махачкъаладин чIе­хи пай аптекайрай абур маса гузвач. Чидач, мадни багьа хьунал вил алатIа, я та­­хьай­тIа, дугъриданни, абур кьит хьанватIа.

«Лезги газет»