4-февралдиз Дагъустан Республикадин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимова, къецепатан гьаларни фикирда кьуна, региондин экономика дурумлудаказ вилик фин таъминаруниз талукьарнавай Оперативный штабдин заседание кьиле тухвана.

Мярекатдал Дагъустандин гьукумдин ва чкадин самоуправленидин органри агьалийрин арзайриз жавабар гузвай, 2024-йисуз Дагъустан Республи­ка­дин бюджет тамамарнавай гьалдиз, рес­публикадин муниципалитетрин теш­ки­ла­тар зирзибил тухудай майданралди, контейнерралди таъминаруниз, РД-дин гьукумдин идара ийидай ва муниципалитетрин тешкилатрин органри шейэр маса къачуниз талукь месэлайриз килигна.

Месэлаяр веревирд авуна федеральный ва республикадин органрин подразделенийрин, министерствойрин, ведомствойрин, къайдаяр хуьдай органрин ва муниципалитетрин тешкилатрин кьилери иштиракна.

Сад лагьай вице-премьер Руслан­ Алиева 2024-йисуз республикадин бюд­жет кьилиз акъудунин гьалдикай ма­лу­мат гана. Ада къейд авурвал, фи­нанс­рин такьатар харж авунин жигьетдай ­рес­публикади сифте яз хъсан нети­жаяр къалурна ва Россиядин Федерациядин субъектрин арада 14 лагьай чка кьуна.

«Бюджетдин такьатар тамамви­лелди ишлемишунин месэла гьамиша республикадин кьиле авайбурун гуьз­чивилик хьана ва исятдани и кардал гуьзчивалзава. Къейд ийиз кIанзава хьи, финансар харж авунин месэла бюд­жетдиз талукь статьяйрал дуьзда­каз амал авуналди кьилиз акъудна. Ида яшайишдин къайгъуйриз ийизвай харжияр финансрин такьатралди таъминардай мумкинвал гана», — лагьана  Р. Алиева.

Ада малумат гайивал, агьалияр яша­йишдин хиляй  таъминаруниз 109,3 миллиард манат чара авунвай. Ида умуми бюджетдин 58 процент кьазва. Адакай 96,5 миллиард манат федеральный бюджетдин такьатар тир. Аялар галай хизанриз яшайишдин рекьяй куьмек гун патал 102,4 миллиард манат ахъайна. Яша­йишдин рекьяй кIеве авай агьалияр патал чара авур такьатри 2,6 миллиард манат тешкилна.

Руслан Алиева 2024-йисуз шегьерри ва районри республикадин бюджетдиз гайи налогрикайни лагьана. Алатай йисарив гекъигайла, налогар кIватIу­нин карда са бязи кьезилвилер тунва. Пландилай алава яз налогар 37 муни­ци­палитетди кIватIна. Виридалайни пис ­нетижаяр ЦIунтIи райондихъ (14 процент), Бежтадин участокдихъ (23%), Къули райондихъ (28%),  Тляратадихъ (39%), БотIлихдихъ (54%), Дахадаев рай­ондихъ (63%), Къайтагъ райондихъ (66%) ава.

Заседанидал муниципалитетрин теш­килатар зирзибил тухудай майданралди, контейнерралди таъминарунин  месэладизни килигна.

РД-дин тIебиатдин ресурсрин ва экологиядин министр Ратмир Расулова хабар гайивал, алай йисан 25-26-январдин йикъара министерстводин векилри 33 муниципалитетдин зирзибил тухузвай мулкар ахтармишна. Ида къалурна хьи, Къумтуркъала, Къаякент, Дербент районра зирзибил акатай чкайрал вегьезва. Министерстводин къуллугъчийри актар кхьена ва муниципалитетрин кьилерал рекье туна. Дагъустандин Огни шегьерда зирзибилдиз талукь месэла авайдалай са тIимил хъсан хьанва.

РД-дин Кьил Сергей Меликован тапшуругъ кьилиз акъудуналди, республика бес кьадарда контейнерралди ва зирзибил тухудай майданралди таъминарунин кIвалахдив эгечIнава. ИкI, меценат­рин куьмекни галаз Хасавюрт шегьерда 240 контейнер, 10 майдан ва кIеви амукьаяр кIватIдай 8 бункер гьазурнава. Дагъустандин Огни шегьер патал алай йисуз цIийи контейнерар маса къачун патал 1,5 миллион манат чара ийидайвал я. Бабаюрт районда зирзибил тухудай майданар хкязава, гьелелиг 300 контейнер маса къачунва.

Дагъустандин вице-премьер Нариман Абдулмуталибова Дахадаев районда кардик квай «Лоза» ООО-дин кIвалах ахтармишунин нетижайрикай малумат гана. «Лоза» ООО 2013-йисан 20-декабр­дилай кардик ква. Ам техил битмишарунал ва маса гунал машгъул жезва. Карханадиз талукь делилрай аквазвайвал, ана 10 касди зегьмет чIугвазва. Амма налогрин органрин делилралди, ООО-да са къуллугъчидини кIвалахзавач.

Хийир  Эмиров