2018-йис ПАТАЛ «ЛЕЗГИ ГАЗЕТ» КХЬИДАЙ ЧIАВ АЛУКЬНАВА
Акуна-такуна 2017-йисни вичин эхирдиз мукьва жезва. Им, СМИ-дин гьар са такьатдиз хьиз, “Лезги газет” патални акьалтIай жавабдар вахт я — республикада газет кхьинив эгечIнава.
Подпискадин кампания гатIуннамазди, чун бязи манийвилерал дуьшуьш хьана. Адет тирвал, газетар, журналар кхьинин къиметар къалурнавай каталогар гьеле сентябрдин эвел кьилерай редакцийрив, почтадин отделенийрив агакьарзавайди тир. Амма цIи и месэла кьулухъ яна, “Дагпечать” ГАУ себеб яз. А идарадин руководстводи, жавабдар ксари вахтунда месэладиз фикир тагун себеб яз, чав, гьакIни шегьерра, хуьрера авай отделенийрив къени 2018-йис патал почтадин каталогар агакьнавач. “Лезги газетдин” редакциядиз Хасавюрт, Дербент, Сулейман-Стальский районра авай чи газет кхьизвайбурулай къалабулух квай зенгерни къвезва. Са шумуд сеферда талукь идарайриз фин-хтунар, жавабдар ксарихъ галаз рахун-луькIуьнар хьайидалай кьулухъ эхирни и месэладик юзун акатна. “Дагпечатдин” каталогар чи гъилера ава, почтадинбурни чапханадиз вахканвалда, Аллагьди гайитIа, къе-пака гьабурни чав агакьда. Дагъустан Республикадин почтади подпискадин кIвалах энгел тахьун патал шегьерра, хуьрера авай вири отделенийриз 2018-йис патал газетар, журналар кхьидай къиметар къалурнавай электронный сиягьар рекье тунва. Им “Лезги газет” кIелзавайбурувай 2018-йис патал ам кхьиз гатIунайтIа жеда лагьай чIал я.
Къейд ийин хьи, Гьажибег Гьажибегован алахъунар себеб яз лезги чIалал “ЦIийи дуьнья” газетдин сад лагьай нумра акъатайдалай инихъ 2018-йисуз 90 йис тамам жезва. Кьве йисалай лагьайтIа, яни 2020-йисуз, “Лезги газетдин” 100 йисан юбилей къейдда. Вилик квай лишанлу вакъиаяр фикирда кьуна, чун — хайи медениятдихъ, чIалахъ, халкьдихъ рикI кузвай гьар са лезги-милли газетдин тираж мадни хкажиз алахъна кIанда.
Эхиримжи са шумуд йисуз, тираждин кьадардал гьалтайла, “Лезги газет” республикадин милли чIаларал акъатзавай изданийрин арада сад лагьай чкадал ала. Им, гьелбетда, къанажагълу, руьгьдин ивиррин къадир авай чи лезги халкьдин агалкьун я. Хайи чIалал акъатзавай газетдиз итиж ийизвайбурун кьадар къвердавай артух жезва. Интернет пайда хьунин нетижада уьлкведин маса регионра, къецепатан уьлквейра уьмуьрзавай чи ватанэгьлийризни “Лезги газет” кIелдай, подписка ийидай (электронный къайдада) мумкинвал хьанва. Чи газетдихъ Lezgigazet.ru сайт ава. Гьар гьафтеда ана газетдин цIийи нумрадин электронный вариант, гьар юкъуз республикада кьиле физвай вакъиайрикай лезги ва урус чIаларал малуматар эцигзава. Мукьвара технический рекьяй сайтдин кIалубар дегишарда. Ам мадни итижлуди, девлетлуди, къешенгди жеда.
Идалайни гъейри, хайи ерийривай яргъара яшамиш жезвай чи стхайривайни вахаривай Дагъустанда авай чпин мукьва-кьилийриз, ярар-дустариз, чирхчирриз, савкьат яз, 2018-йисуз “Лезги газет” кхьиз жеда. И кар авун патал телефондин 8-928-584-16-72 нумрадиз зенг ийиз жеда. Чи жавабдар къуллугъчиди газет кхьиз кIанзавайдаз и рекьяй лазим вири малуматар гуда.
Мумкинвиликай менфят къачуналди, чаз подпискадин вахтунда газетдин тираж хкажуник акьалтIай пай кутазвай чи даяхар тир кьегьал рухвайризни рушариз сагърай лугьуз кIанзава. Гаф кватай чкадал къейд ийин хьи, 2017-йисан кьвед лагьай паюна, алатай йисарив гекъигайла, тираж гена виле акьадайвал агъуз аватнач. Им, санлай къачурла, пис нетижа туш. Гьайиф хьи, бязи районра (Мегьарамдхуьруьн район квачиз) тираж 200-400 экземплярдин агъуз аватуниз рехъ гана.
Мегьарамдхуьруьн райондикай кьилди рахаз кIанзава. Ана алай йисан кьвед лагьай пай патал газет кхьинин карда еке тафаватлувал, викIегьвал къалурна: неинки багъри газетдин тираж тIимил хьуниз рехъ ганач, гьатта 400 экземплярдин хкажни хъувуна (2491 экз.). Аферин гьам райондин руководстводиз, гьамни агьалийриз! Гележегда амай лезги районрани багъри газет кхьинин кардив гьа и къайдада къадирлудаказ эгечIдайдак умуд кутазва.
Мумкинвилер, такьатар аватIани, гьайиф хьи, газет кхьин тийизвайбурни гзаф ава. Милли ивиррихъ галаз алакъада авайбур газет кхьизвай чIавуз сифте жергейра хьана кIанда, абуру амайбурузни и кардик пай кутуниз эвер гун лазим я. Тамам йис патал газет подписка авунин къимет 820 манат я. «Жуван халкь, чIал, милливал хуьник зи пайни хьурай» лагьана, газет кхьейтIа, садни кесиб жедач, акси яз, руьгьдин жигьетдай девлетлу жеда.
“Лезги газетди” чи къадим, девлетлу меденият, чIал милливал хуьниз эвер гузва. Ша чна вирида, гьуьрметлубур, и эвер гунал амална, 2018-йис патал багъри газет кхьин, къанажагълувал къалурна, тираж виле акьадайвал хкажин!
Мегьамед Ибрагьимов, «Лезги газетдин» кьилин редактор