«Лезги газетдин» и йисан 17-нумрадай «Риваятдиз элкъвей тIвар» макъала кIелна за. СтIал Мусаибакай икьван чIавалдини гзаф кхьинар хьайиди я.
Кьилди къачуртIа, адан уьмуьрдикай Дагъустандин халкьдин шаир С.Саидгьасанова, А.Абдулмежидова, алим Гь.Гашарова, шаир ва публицист М.Жалилова ва масабуру чпин фикирар лагьанай.
«Риваятдиз элкъвей тIвар» макъалада С.Мусаибакай кхьенва: «Мусаиба вич гуьгьуьллудаказ армиядиз ракъурун патал военный комиссариатдиз арза кхьена.
1942-йисан июндиз ам кIвале гьа мукьвара хьайи аял, руш, гваз уьмуьрдин юлдаш туна, Сталинграддин военный училищедиз кIелиз фена…».
И ва маса макъалайрикай гьим къачуртIани, мана-метлеб гьар жуьре я. Бязи вахтара чпин фикирарни гилиг хъийизва. Рахазвайди С.Мусаиб армиядиз тухуникай, фронтдиз рекье гьатуникай я.
Табасаранрин шаир Багьадин Митаров Мусаибан дуст тир. Дустуни дуст Хивдиз кьван рекье туна, санал ацукьдай мумкинвал хьанач. С.Мусаиба партиядин райкомда пропагандиствиле кIвалахзавай.
Дагъустандин халкьдин шаир Муталиб Митарован 80 йис къейд авур йисуз шаирди вичи лагьай фикирар газетдин чина чапнай. ИкI, «Сулейманан машин» макъалада кхьенва:
— Мусаибан кьисметди рикIиз тIал акъудзава, — суьгьбетзава агъсакъалди. — Ам руьгьдиз гзаф михьи, виждандал кIеви кас тир. Адан буба Сулейманаз вичел чан аламаз, савкьат яз, машин ганвай. Дяве къарагъайла, чкадин гьакимрикай садаз а машин, фронтдиз герекзава лагьана, вахчуз кIан хьана. Вахчунни авуна. Фронтдиз бубадин машин рекье тунал хва пашман тушир. Амма са тIимил вахтни арадай тефенмаз, адаз акуна хьи, а надир шей гьа чкадал алай военкомди вичин кIаник кутунва. Мусаибаз и кар такIан хьана, машин вичин чкадал эхцигиз туна.
Нетижа — шаир фронтдиз фидайвал авуна. Пехилвили бажарагъдиз, икI хьайила, инад кьазвайди я. За а военкомдин тIварни кьазвач, я герекни жезвач. Амма Мусаибан тIвар несилрин рикIелай алатдач.
Мегьамедэмин Къарабегов
