Январдин вацран сифтегьан цIуд юкъуз Дагъустанда 60 агъзурдалай гзаф инсанри коронавирусдиз акси рапар янава: юкьван гьисабдалди, са юкъуз — 6 агъзур касди. Декабрдин вацрав гекъигайтIа, и рекъем кьве сеферда гзаф я. Идакай 11-январдиз РД-дин Кьил Сергей Меликован регьбервилик кваз Махачкъалада кьиле фейи ковиддихъ галаз женг тухун патал республикада кардик кутунвай Оперштабдин заседанидал малум хьана.
Дагъустандин Кьили къейд авурвал, коронавирус акатнавай азарлубур кьабулзавай стационарар, поликлиникаяр, вири патарихъай гьазурвал акуна, кардик хьун важиблу месэлайрикай сад я. Алай вахтунда региондин азарханайра ковиддик начагъбур патал 2 агъзур чарпай ава. Абурукай азад чарпайрин кьадарди 22 процент тешкилзава.
— Азад чарпайрин кьадар тIимиларна виже къведач, — лагьана Сергей Меликова. — Исятда дуьньяда омикрон штамм пайда хьанва. Пешекарри къейдзавайвал, ам фад-фад садакай масадак акатзава. Инсанрик цIийи штамм акатнавай дуьшуьшар чи уьлкведани малум я. Омикрон чукIуни азарханайрин кIвалах заланарун мумкин я. Гьавиляй чна вири патарихъай гьазурвилер акуна кIанда, — алава хъувуна республикадин регьберди.
Коронавирусдиз акси рапар ягъуникай рахадайла, С.Меликова къейд авурвал, эхиримжи гьафтеда и жигьетдай республика уьлкведа сад лагьай чкадал акъатна. Амма и месэладиз талукь яз кьиле тухузвай кIвалах зайифарна виже къведач. Къенин юкъуз Дагъустанда 842 агъзурни 909 касдиз рапар янава. Абурун арада коронавирус акатайбурун кьадарди — 1,8, кечмиш хьайибурун — 0,03 процент тешкилзава.
ТIегъуьндиз акси виридалайни гзаф рапар янавайбур (чкадин агьалийрин саки 90 процент) Хив районда ава. Къенин юкъуз и муниципалитетдин азарханайра коронавирусдик начагъ са касни авач. И делилди нубатдин сеферда азардикай хуьнин карда рапунихъ авай менфятлувал къалурзава. Дагъустандин Кьили и райондин руководстводиз чешнелу кIвалах тухунай сагърай лагьана ва амай муниципалитетрин кьилеризни рапар ягъунин жигьетдай вилик жергейра авай районрилай чешне къачуниз эвер гана.
РД-дин Роспотребнадзордин Управленидин кьил Николай Павлова хабар гайивал, эхиримжи гьафтеда коронавирусдик начагъбурун кьадар Дербент, Къарабудахкент, Леваша, Мегьарамдхуьруьн, Новолак районра, Дагъустандин Огни, Каспийск, Махачкъала шегьерра гзаф хьанва. Агъул, Лак, Къули, Рутул, Табасаран ва ЧIарода районра тIегъуьн акатай цIийи са дуьшуьшни малум туш.
Н.Павлован гафаралди, ковиддик виридалайни гзаф шегьерэгьлияр начагъ жезва. Асул гьисабдай, — 30-59 йисарин яшара авайбур. 60 йисалай виниз яшара авайбурун арада коронавирус акатзавайбурун кьадар хейлин тIимил хьанва.
Омикрон штаммдикай ихтилатдайла, Роспотребнадзордин Управленидин кьили къейд авурвал, къенин юкъуз Дагъустанда омикрон акатнавай са дуьшуьшни малум туш. Ада гьакIни коронавирусдин вилик пад кьун патал маскаяр алукIун, рапар ягъун, гзаф инсанар кIватI жезвай агалай дараматра дезинфекция авун ва къецепатан уьлквейрай республикадиз къвезвай гьар са кас ахтармишун герек тирди лагьана.
РД-дин здравоохраненидин министрдин везифаяр вахтуналди тамамарзавай Татьяна Беляевади хабар гайивал, январдин вацран сифтегьан 10 юкъуз республикадин азарханайрив коронавирус акатнавай ва стIалжем хьанвай 1064 кас агакьарна. Юкьван гьисабдалди, са юкъуз 106 кас начагъ жезвай. И цIуд йикъан къене сагъ хъхьанвай 825 кас кIвалериз ахъай хъувуна, 36 — кечмиш хьана.
Министрдин гафаралди, коронавирус акатзавай аялрин кьадарни гзаф жезва. Алай вахтунда азарханайра 35 аял сагъар хъийизва. КIвачел залан дишегьлийрин арада тIегъуьндиз акси рапар язавайбурун кьадар виридалайни тIимил я. Исятда азарханайра коронавирус акатнавай кIвачел залан 27 дишегьли къатканва.
Т.Беляевадин докладдай гьакIни малум хьайивал, къенин юкъуз Дагъустандин азарханайра, санлай къачурла, коронавирус акатнавай ва стIалжем хьанвай 1591 кас ава. Лабораторийра тухвай ахтармишунри абурукай 704 касдик ковид квайди тестикьарна. Реанимациядин отделенийра 122 начагъди ава. Кислороддин аппаратрик кутунвайбурун кьадар 45-даз барабар я. 848 кас духтуррин гуьзчивилик кваз кIвалин шартIара сагъар хъийизва.
Татьяна Беляевади вичин докладдин эхирдай коронавирусдиз акси яз тухузвай женгина виридалайни менфятлу яракь раб ягъун тирди къейдна ва вири дагъустанвийриз и кардивай къерех тахьуниз эвер гана.
РикIел хкин, уьлкведин гзаф регионра хьиз, Дагъустандани QR-кодар кардик кутунва. Са жерге идарайриз, карханайриз фидайла тIегъуьндиз акси раб янавайди тестикьарзавай код къалурун чарасуз шартI я. И месэла махсус указдалди тестикьарнава. Амма вири идарайри и шартIунал амалзавач. 2021-йисан ноябрдин, декабрдин варцара кьиле тухвай ахтармишунри къалурайвал, 700 карханадин арада кьудай пуд паюни Роспотребнадзорди тайинарнавай истемишунар кьилиз акъудзавачир. Нетижада 100-елай виниз протоколар кхьена, 515 идарадиз тагькимардай чарар рекье туна, 40 карханадин кIвалах вахтуналди акъвазарна. Абур, асул гьисабдай, ресторанар ва аялрин клубар я.
Чи мухбир