Алай йисан 14-августдиз Пятигорскда Вирироссиядин жегьилрин “Машук-2022” форумдин сад лагьай смена 13-сеферда кIвалахдив гатIунна. Ам Ставрополдин крайдин губернатор Владимир Владимирова ачухна.
И форумдиз гьар йисуз Кеферпатан Кавказдин акьуллу, бажарагълу жегьилар кIватI жезвай. Гила, мярекатда иштиракиз, Россиядин маса регионрайни алакьунар авай жегьилар къвезва. ИкI, уьлкведин 84 региондай 500-лай виниз гадаярни рушар атанва. Дагъустандай сад лагьай сменадиз 42 кас фена.
В.Владимирова, форум ачухдайла, икI лагьана: “Чи уьлкве зурбади ва гзаф миллетринди я. Жегьилзамаз чаз чи уьлкведин пипIер, инсанар, миллетар, абурун адетар, меденият, эдебият чир хьайитIа, чалай чи уьлкведин жегьилриз пайгар гележег туькIуьриз, уьлкведин абадвал патал бегьерлувилелди, дуствилелди кIвалахиз жеда. Гьар йисуз форумдиз къвезвай жегьилар инай дустар жагъана хъфизва. Им виридалайни важиблу кар я”.
Форумдин иштиракчийрик Луганскдин ва Донецкдин республикайрин жегьиларни ква. Абурузни чпин алакьунар къалурдай мумкинвал жеда.
Жегьилрин мярекатдин иштиракчияр патал махсус шегьер — гьар сада кьве кас гьакьдай 317 алачух эцигнава. Виридаз форумдин сергьятра аваз тешкилзавай секцийра, платформайра, клубра, программайра зигьиндин, бажарагъдин, зегьметдин бегьерар къалурдай мумкинвал яратмишнава. Жегьилриз Пятигорскдин тарихдихъ, гуьрчег чкайрихъ галаз таниш жедай, агьалийрихъ галаз суьгьбетардай мумкинвални гана.
Са хъсан кар мадни ава. Кеферпатан Кавказдин регионрин векилри чпин республикайрин тарихдихъ, культурадихъ галаз таниш жедай аллеяяр туькIуьрнава. Кьве сменада Кеферпатан Кавказдин федеральный округдай 500 касди ва уьлкведин маса регионрайни гьакьван жегьилри иштиракна. Агъзурдалай виниз жегьилар цифровой сменадани жеда.
“Чи ачухунар” тIвар алай сад лагьай сменади 13-августдилай 20 августдалди кIвалахна. Ам гуьгьуьллубурун кIвалахдиз, миллетрин арада авай дуствилин алакъайриз, санал кIвалахуниз, туристрин цIийи рекьер кутуниз, ватанпересвилин тербия гегьеншаруниз бахшнавай. “Чи метлебар” тIвар алай 2-сменади 20-августдилай 27-августдалди кIвалахна. Адан сергьятра аваз жегьилрин арада савадлувилин дережа хкажуниз талукь тежриба чирна, сад лагьай сменадин иштиракчийри гайи теклифрин винел кIвалахна.
Алай йисуз форумдин сад лагьай сменада грантар къачузвай конкурсдиз уьлкведин вири регионрай 86 проект гъанвай. Абурукай саки са пай алатай конкурсра гъалиб хьайибур тир.
Къейд авун лазим я хьи, “Машукдин” онлайн-программада 580 дагъустанвиди чпин проектар теклифна. Пятигорскдиз абурукай пуд сменада иштиракай лап чешнелу, метлеблу проектрин иесияр фена. Кьвед лагьай сменадизни 19-августдиз 45 кас рекье гьатна. РД-дин жегьилрин крарин рекьяй министерстводин векилди лагьайвал, Дагъустандин жегьилри “Машукдиз” еке итиж ийизва ва цIи абуру кIуьд хиляй пара итижлу проектар гьазурнавай. Сад лагьай сменадиз фейи чи гадайрини рушари форумдин сергьятра аваз тешкилнавай саки вири конкурсра, акъажунра иштиракна, кIвенкIвечи чкаяр кьуна, лекцийра, мастер-классра активвал къалурна. Грантрин кьилин конкурсдани чпин проектрихъ галаз танишарна. Конкурсда 13 проект гъалиб хьана ва абуруз, санлай къачурла, 4,909 млн манат чара ийида.
Лугьун лазим я хьи, Амир Агьмедован “Чибур патал женг чIугу” проект лайихлубурун жергеда гьатна ва ам уьмуьрдиз кечирмишун патал Агьмедов 250 агъзур манатдин иеси хьана. Проектдин кьилин макьсад жегьилар ватанпересвилин руьгьдаллаз тербияламишдай, сагълам уьмуьр, спортдал машгъул хьун кIанардай мярекатар тухунихъ галаз алакъалу я. Ана къейднавайвал, Украинада кьиле физвай махсус серенжемда телеф хьайибур рикIел хуьн фикирда аваз, къведай йисуз Кеферпатан Кавказдин регионрин студентрин арада грэпплингдай чемпионат тешкилда.
Умудлу я хьи, кьвед лагьай сменадин иштиракчиярни гъалибвал гваз хкведа.
Хийир Эмиров
