ЦIийи ктабар

Урус чIалал гьикаятдин эсерар кхьизвай лезги гьикаятчи  Теяра  Велиметовадин  кьуд лагьай ктаб — “В унисон с тобою” — и мукьвара чапдай акъатнава. КIел­дай­бурув писателдин сад лагьай роман ирид йис идалай вилик агакьнай.  

Т.Велиметова Россиядин пи­са­телрин Союздин, урус эдебиятдин международный академиядин член, “Московиядин къизилдин къелем” премиядин, Есенинан къи­зилдин медалдин ва са жер­ге ма­са шабагьрин  са­гьиб я.

Алай йисан 22-апрелдиз Теяра Агъаметовнадиз “Международная академия русской словесности” тешкилатдин президиумдин къарардалди И.А.Бунинан тIвар­цIихъ галай вири халкьарин эдебиятдин премия гана.

Теяра Велиметова 1959-йисан 19-мартдиз КцIар райондин Пирал хуьре дидедиз хьана. Хуьруьн мектеб, Волго­граддин педучилище  куь­тягьна. Зегьметдин рехъ хайи мектебда муаллимвилелай башламишна. Гуьгъуьнлай ада Бакуда урус чIа­ланни эдебиятдин педагогвилин институтда  заочнидаказ кIелна. Алай вах­тун­да ам Моск­вадин областдин Видное шегьерда яшамиш жезва.

Адан “Долгая моя любовь” тIвар алай сад лагьай роман машгьур манидар М.Магомаеваз талукьди я. И ктаб акъатайдалай­ кьулухъ Т.Велиметова уьлкведин писателрин Союздиз кьабулна. Кьвед лагьай роман — “Узники Азазеля” — 2020-йисуз чапдай­ акъатна. “Кьвед лагьай роман за Россиядин Игит Зейнудин Батманован экуь къаматдиз бахшнава”, — лагьанай ада алатай йисара “Лезги газетдиз” гайи  интервьюда.

Муаллимвилин тежриба авайвиляй ада “Чун элкъуьрна кьунвай алем” предметдиз талукь яз, аялар патални махсус ктаб гьазурнай. “В унисон с тобою” ктабдин презентация и мукьвара Видное шегьердин кьилин ктабханадин залда хуш гьалара кьиле фе­на. Ана шегьердин Ленинский округдин администрациядин кьилин меслятчи М.Шамаилова, азербайжанвийрин милли медениядин автономиядин председатель Э.Ибрагьимова, “Россиядин дишегьлийрин со­юз” тешкилатдин чкадин отделенидин пред­седатель Е.Ястребовади ва хейлин масабуру иштиракна. Иштиракчийри цIийи ктабдин метлеблувиликай чпин фикирар лагьана, писателдин яратмишунин алакьунар къейдна.

ЦIийи романдин игитар жуьреба-жуьре миллетрин, яшарин, къилихрин дишегьлияр я. ЧIехи эсерда 1980-йисарин ­девирдин яшайиш, гьа­къи­къат къалурнава. Ав­тор­дилай гъвечIи чIа­ва­лай вичиз таниш ерияр ва гележегда анаг шегьердиз ухшар шикилдиз эл­къвей­дакай таъсирлудаказ кхьиз алакьнава. Романда чпикай ихтилат физвай дишегьлияр виликамаз гьич фикирдизни текъведай хьтин гьалариз аватзава, зиллетрик акатзава, сад-садавай къа­къат­зава ва цIуд йисарилай мад дуьшуьш хъжезва. Ав­тор­­­­дилай вакъиаяр сад-садахъ галаз дуьз­гуьн алакъада тваз алакьнава.

Къейд ийин хьи, лезги чIалай урус чIа­лаз таржума авунвайбур фикирда кьун та­вуртIа, лезги гьикаятчийри урус чIалал кхьенвай гьикаятдин чIехи эсерар са акьван чаз малум туш. Теяра Агъаметовнади чи меденият, ацукьун-къарагъун, кье­тIен адетар вичин эсерра къалуруналди, абур кIелдайбурун гегьенш къатариз раижзава. Зи фикирдалди, муькуь эсерар хьиз, Т.Велиметовадин цIийи ктабни художественный эсеррал рикI алайбуру ашкъидивди кIелда. Чаз адахъ яратмишунрин рекье мад­ни еке агалкьунар хьана кIанзава.

Куругъли Ферзалиев