Алатай гьафтеда Махачкъалада, РД-дин здравоохраненидин министерстводин конференц-залда, 2021-йисан нетижаяр кьуниз талукьарнавай гегьенш коллегия хьана. Адакай “Лезги газетдиз” министерстводин пресс-къуллугъди хабар гана. Мярекатда РД-дин Гьукуматдин Председателдин заместитель Мурад Къазиева, Даггосмедуниверситетдин ректор Висампаша Ханалиева, Дагъустан Республикадин Халкьдин Собранидин здравоохраненидин комитетдин председатель Ильяс Мамаева, профсоюзрин работникрин Рескомдин председатель Зумруд Бучаевади, РД-дин ТФОМС-дин, РД-да авай Роспотребнадзордин ва Росздравнадзордин органрин векилри иштиракна.
Дагъустандин здравоохраненидин министр Татьяна Беляевади коллегиядал авур чIехи докладда хабар гайивал, 2021-йисуз Дагъустанда здравоохраненидин сифтегьан звенодин гьалар хъсанарун патал (модернизация) кьилиз акъудай Программадин сергьятра аваз Кьурагь райондин Ругунрин хуьре ФАП (фельдшервилинни акушервилин пункт) капитальнидаказ ремонтна, республикадин 22 районда 51 ФАП ва врачебный са амбулатория эцигна, кьве поликлиника эцигунин кIвалахрив эгечIнава.
— Алатай йисуз санитарный авиация 169 сеферда цавуз хкаж хьана, дагълух чкайра яшамиш жезвай са кьадар ксар медицинадин куьмек гун патал республикадин медидарайриз агакьарна. 2021-йисуз республикадин поликлиникайри неинки азарлуяр сагъарунин, гьакIни азаррин вилик пад кьунин жигьетдайни еке кIвалах кьиле тухвана. Кьилди къачуртIа, коронавирусдикди азарлу хьайи 47 агъзурдалай виниз дагъустанвийрин сагъламвилин гьал ахтармишна. Лазим атай вахтара гзафбурув медицинадин идарайра куьмек агакьарна, — къейдна министрди.
Татьяна Беляевадин гафарай мадни малум хьайивал, “Здравоохранение” милли проектдин сергьятра аваз кьилиз акъудай “РикIинни дамаррин азаррихъ галаз женг чIугун” подпроектдин кIвалахди, ковиддихъ галаз алакъалу яз виридуьньяда, уьлкведа, гьа гьисабдай яз республикадани арадал атай гьаларизни килиг тавуна, и хилен азаррикди инсанар кьиникьин дуьшуьшар тIимиларна. ГьакIни милли проектдин сергьятра аваз республикадин онкоцентр алай аямдин вири истемишунрив кьунвай тадаракралди таъминардай мумкинвал хьана.
2021-йисуз республикадин медицинадин идарайра 500-дав агакьна кIвалахдин автоматламишнавай чкаяр артух хъхьана. Мадни 560-далай виниз ихьтин чкаяр цIийи ФАП-ар ачухуникди арадал атана. Медицинадин идарайра чIехи 8 тадарак кардик акатна. “Земский духтур” милли проектди хуьрерин чкаяр духтурралди ва медсестрайралди таъминардай мумкинвал гана. Министрдин гафаралди, ам алай йисузни давамарда.
— Виниз тир технологийрин медицинадин куьмек (ВМП) чи республикадин 18 госмедидаради агакьарзава. 2021-йисуз виниз тир технологийрин куьмек агакьай азарлуйрин кьадар 8 750-далай (виликан йисав гекъигайла, саки 20 процентдин) артух я. И жуьредин куьмек агакьуникди сагъарзавайбурун кьадар артух хьунилай гъейри, и жуьреда сагъарзавай азаррин сиягьни чIехи жезва, — алава хъувуна Татьяна Беляевади.
Коллегиядал къейд авурвал, эхиримжи 10 йисуз Дагъустанда агьалийрин уьмуьр яргъи хьун давам жезва. ИкI, анал гъайи делилралди, эгер 2010-йисуз чи республикадин агьалияр юкьван гьисабдалди 73,9 йисуз яшамиш жезвайтIа, 2019-йисуз и рекъем 79,1-дав (яни инсандин уьмуьр 79,1 йисав) яшарив агакьзавай. Гьайиф хьи, тIугъвалдин девирда и рекъемар агъуз аватнатIани, юкьван гьисабдалди, чи агьалияр 76,6 йисуз яшамиш жезва. И жигьетдай Россиядин субъектрин арада Дагъустан 2-чкадал ала.
Медицинадин хиле важиблу мадни са месэла аялрикай кьиникьар тIимиларун я. Къенин юкъуз дидедин бедендик кумаз аялрик акатзавай нукьсанри 2-чка кьазва. Абур арадай акъудун ва идахъ галаз сад хьиз аялар кьиникьин дуьшуьшар тIимиларун патал кIвачел заланзавай дишегьлийрин сагъламвилин гьал гуьзчивилик кутуниз талукь месэлаяр веревирдна.
Коллегиядал республикадин здравоохраненидин хиле тафаватлу хьайи работникрив шабагьарни вахкана.
Рагнеда Рамалданова