И мукьвара Ахцегьиз РД-дин госида­райрин къуллугъчийрин профсоюзрин комитетдин тешкилатчивилин рекьяй кьилин пешекар Вагиф Шихметов мугьман хьана. Командировкадиз атунин му­рад-метлеб профсоюзрин Ахцегь райкомда ва идарайра профсоюзрин сифтегьан тешкилатрин умуми гьалар, анра финансрин  низам ахтармишун ва чкайрал профсоюзрин активистрихъ галаз гуьруьшмиш хьун, зегьметчияр профсоюзрин сифтегьан тешкилатрин жергейриз желб авун тир.

— Райондин госидарайрин профкомдин председатель Сердер Моллалиевахъ галаз чун бязи коллективра хьана. Санлай къачурла, профсоюзрин сифтегьан тешкилатра кIвалах хъсандиз тешкилнава: вахт-вахтунда взносар гузва, пе­­шекарвилин везифаяр чешнелудаказ тамамарзава, общественный уьмуьрдани активвал къалурзава. Гьелбетда, бя­зи нукь­санарни авачиз туш. Абур арадай акъу­дун патал чна талукь тир текли­фар ганва, — суьгьбетзава профсоюзрин пешекарди.

• Вагиф Амирметович, Советрин девирда Ленина лагьайвал, “профсоюзар — коммунизмдин школа” тир. Гила, базардин экономикадин шартIара абурун роль лап зайиф я. Масабур гьакъидихъ кIвалахал кьазвай кас, работодатель, вичин коллективда профсоюзрин тешкилат яратмишуниз акси я. Вучиз?

— Гьакъикъатдани, пара регьберриз тешкиллу, вичин ихтиярар чизвай ва абур хуьз алакьдай зегьметкеш сагълам коллективдихъай кичIе я. Профсоюз эвелимжи нубатда зегьметчийринни кIва­лах гузвай администрациядин арачи я. Гьавиляй гъавурдик квай регьберди неинки профсоюзрин тешкилатдикай кьил къакъудда, акси яз, адакай вичиз даях кьада. Адакай руководителдиз гьихьтин хийир ава лагьайтIа, профсоюздин тешкилатди адаз зегьметчи коллективда мумкин тир гьар жуьре аксивилерни четинвилер асантдиз алудиз куьмекда. Профсоюздихъ галаз кьве патанни ихтиярарни везифаяр къалурнавай коллективдин икьрар кутIуниз жеда. Профсоюзди гзаф инсанри санлай иштиракдай гьам медениятдин ва гьамни спортдин серенжемар кьиле тухуникди коллективда зегьметдин сагълам гьалар арадал гъизва ва икI мад. Куьрелди, профсоюздин тешкилатни, идарадин ва я карханадин регьбер хьиз, кар алакьдай пешекаррин зегьметчи сагълам коллектив хуьниз ва ада дурумлудаказ кIва­лаху­низ мажбур я.

• Профсоюзрин тешкилатдин куьмекдалди агьалийривай санаторийда вичин сагъламвал мягькемариз жез­вани?

— Эхь. Санаторийда ял ягъунай ва бедендин сагъламвал мягькемарунай гузвай гьакъидин са пай, РФ-дин налогрин кодексда къалурнавайвал, яшайишдин налог хкудунин (налоговый вычет) къайдада гьукуматди эвеззава. И дуьшуьшда налог гузвай касди ГНИ-диз ла­зим тир документар агакьарна кIанда. Ингье абур: хсуси документрин копияр; сагъарун ва дарманар маса къачун патал налоговый вычетдикай менфят къачудай ихтияр авайвилин гьакъиндай ар­за; алатай йисуз атай къазанжийрилай (доходдилай) ганвай налогрин декларация; кIвалахзавай чкадин бухгалтериядай къазанжийрин ва абурулай кьунвай налогрин гьакъиндай справка; са­гъар­завайвилин икьрардин ва я сагъар авунвайвилин документдин копия; медидарадин лицензия; медицинадин къуллугърай гьакъи ганвайвилин справка.

Профcоюзди, санаторно-курортный путёвкадин къиметдин тамам са пай, 50% ,вичел къачуналди, профсоюздин члендиз сагъламвал мягькемардай мум­кинвал гузва. ГьакI сагъламвилиз про­изводствода зарар хьайи, Аллагьди яргъазрай, кьиникьин дуьшуьшрани профсоюздикай куьмек ава. И тешкилат активистар гележегда чпиз “Зегьметдин ветеран” тIвар гуниз таъсирзавай шабагьралди тафаватлу ийизва. РФ-дин Зегьметдин Кодексдал асаслу яз, профсоюздин члендивай работодателдин вилик (законсуз кIвалахдилай алудай, ихтиярар чуькьвей дуьшуьшра) вичин законлу ихтиярар хуьз жезва. Аквазвайвал, зегьметдин коллективда профсоюздин мягькем тешкилат хьун кьве патазни хийирлу я. Ада, эвелимжи нубатда, коллективдин вилик регьбердин кесерлувал, гьуьрмет артухарзава.

Дашдемир  Шерифалиев