Кьилин редактордин гаф
Кьиблепатан Дагъустандин мулкарилай авахьзавай Самур вацIал ГЭС-ар эцигунин месэладикай рахаз сад-кьве йис туш. Пешекаррин фикирдалди, электроэнергия гьасилунин жигьетдай Самурдихъ еке мумкинвилер ава. Рекъемралди рахаз хьайитIа, адахъ 1838 МВт электроэнергия гьасилиз жедай къуват ава — им республикадин вири гидроресурсрин санлай къачур кьадардин 30 процентдиз барабар делил я.
Къейд ийин хьи, Самур вацIал ГЭС-ар эцигунин месэладиз талукь макъалаяр “Лезги газетдиз” са шумудра акъатна. Дагъустандин кьиле Рамазан Абдулатипов тайинарай чIавуз газетдин виликан кьилин редактор Агъариза Саидова урус чIалал республикадин гьукумдин кьилевайбуруз Кьиблепатан Дагъустанда ГЭС-рин каскад эцигуниз эвер гузвай макъала чапнай. Амма гьикьван эвер гунар, рахунар, гуьруьшар хьанатIани, месэла алай чкадилай юзазвачир. Та уьлкведин Президентди Дагъустандин кьиле Владимир Васильев тайинардалди. Республикадин цIийи регьберди арадал гъайи дестеди Дагъларин уьлкведин кьиблепата ГЭС-ар эцигуниз кьетIен фикир гана. Гегьеншдиз и кардикай алатай йисан мартдин вацра “Лезги газетдиз” акъатай редакциядин экономикадин отделдин редактор Жасмина Саидовадин “Самур вацIал цIийи ГЭС-ар эцигдани?” макъалада кхьенва. Ана гьакIни “Самурэнерго” ООО-дин генеральный директор Шихсефи Сефиханова ихтилат физвай месэладиз талукь яз Владимир Васильеван тIварцIел рекье тур чарчикайни раханва.
2019-йисан эхирра мурк юзана лагьайтIа жеда. Ноябрдин вацра Дагъустандин Гьукуматди Самур вацIал гъвечIи ГЭС-ар эцигунин проект кьилиз акъудун пландик кутунвайди малум хьана. Проектдин сад лагьай пай кьилиз акъудун яз, кьве плотина авай са ГЭС эцигдайвал я. ТАСС-диз интервью гудайла, РД-дин Гьукуматдин Председателдин Сад лагьай заместитель Гьажимегьамед Гьуьсейнова къейд авурвал, и кардиз серфдай инвестицийрин кьадар 6,6 миллиард манатдив агакьда.
ЦIийи йисан вилик Самурдин энергетикадин кластердин (EcoEnergy) проектдихъ галаз Дагъустандин жемиятдин векилар ва экспертар таниш хьана. “Лезги газетдин” редакциядин конференц-залда кьиле фейи и мярекатда РД-дин Общественный палатадин векилри, энергетикри, алимри, экспертри, журналистри ва масабуру иштиракна. Гуьруьшдал проектдиз талукь жуьреба-жуьре месэлаяр веревирдна.
“EcoEnergy”-дин генеральный директордин заместитель Мансур Къадимован гафаралди, алай вахтунда проектдиз талукь документация гьазурзава. Имни са акьван регьят кар туш. Проект геодезиядин, геологиядин жигьетдай ахтармишна, проектдинни сметадин документация гьазурна, государстводин экспертиза тухвана ва са жерге маса месэлаяр гьялна кIанзава.
Мадни гуьруьшдал малум хьайивал, “EcoEnergy”-дин векилри республикадин Гьукуматдихъ галаз сих алакъада аваз кIвалахзава. Инвестицийриз талукь икьрарар веревирдзава. Мукьвал тир девирда сифтегьан инвестицияр агакьун лазим я.
Лагьана кIанда, Самур вацIал гъвечIи ГЭС-ар эцигун фикирдиз къачунва. Пешекарри къейдзавайвал, ихьтин дуьшуьшда Самур дередин чилериз зиянар жедач. Проект кьилиз акъуддай чIавуз халкьди менфят къачун тийизвай мулкарикай хийир къачуда.
Самурдин энергетикадин кластердин проектди Самурдин там хуьникни вичин пай кутада. Мансур Къадимова къейд авурвал, проектдин сергьятра аваз неинки са “Самурский” милли паркунин, гьакIни вири Самур дередин сергьятра тамар арадал хкида.
Са гафуналди, ихтилат физвай проектдикай неинки са Самур дере, гьакI вири Дагъустан патал еке метлеб ава. ЦIийи ГЭС-ар эцигуникди Дагъларин уьлкведа гьасилзавай электроэнергия артух, кIвалахдай цIийи чкаяр жеда ва, санлай къачурла, республикадин экономика виликди фида.
Мегьамед Ибрагьимов
