Са юкъуз са арабди, Пайгъамбардин ﷺ патав атана, хабар кьуна: “Я Расулаллагь ﷺ , зун женнетдиз куь мукьва ийида ва жегьеннемдикай куь хуьда?”. Пайгъамбарди ﷺ жаваб гана: “Халикьдиз къуллугъ ая, Адаз тай гъимир, капI ая, закат це ва мукьва-кьилийрихъ галаз алакъаяр хуьх!” (Бухари).
Дугъриданни, Ислам динда мукьва-кьиливилин алакъаяр хуьниз, хъсанаруниз еке фикир ганва. Винидихъ гъанвай гьадисдай аквазвайвал, мукьва-кьиливал хуьн гьатта диндин даяхрихъ галкIурнава.
Маса гьадисда къейдзавайвал, са юкъуз вичин асгьабрихъ галаз ацукьнавайла, Пайгъамбарди ﷺ анал алайбурукай вуж вичин мукьва-кьилидихъ галаз хъел ятIа, чеб алай межлисдал ацукь тавун тIалабна. И гафарин ван хьана са тIимил вахт алатайла, анилай са жегьил гада къарагъна хъфена ва, са кьадар вахт арадай фейила, ам элкъвена хтана вичин чкадал ахцукьна. И кар акур Пайгъамбарди ﷺ а жегьилдивай вун гьиниз фена хтайди я лагьана хабар кьуна. Жегьилди жаваб хгана: “Я Расулаллагь ﷺ , зун жуван халадихъ галаз хъел тир. Ви гафар ван хьайила, адан патав рекье гьатна ва адан кIвалин рак гатана. Зун акурла, халади завай вучиз атанвайди ятIа хабар кьуна. За адаз Пайгъамбарди ﷺ мукьва-кьилийрихъ галаз хъелзавай кас вич алай межлисдилай къарагъунин эмир гайидакай лагьана ва зун гъил къачу лугьуз атанвайдакай хабар гана. Ада заз багъишламишна, за — гьадазни”.
И гафар ван хьайи Пайгъамбарди ﷺ жегьилди авур кар дуьзди тирди къейдна. Мукьва-кьилийрихъ галаз хъелзавай кас гьакъикъатда Халикьдин регьимдикай магьрум жезвайди раижна.
Гьадисрал асаслу яз, алимри къейдзавайвал, мукьва-кьилийрихъ галаз хъел кьун еке гунагь я, гьикI хьи а карди Аллагьдин регьимдикай хкудзава.
Гьуьрметлу вахар ва стхаяр! Ша чун мукьва-кьиливал генани мягькемариз алахъин. Эгер сад-садахъ галаз хъел тир мукьва-кьилияр аватIа, яргъал вегьин тавуна, дуьз хъхьун лазим я.
Гьадисда лугьузвайвал, эгер лап хъсандиз мукьва-кьиливал хуьз жезвачтIа, саламдалди хьайитIани алакъаяр хуьз алахъа, яни эсиллагь хъел кьун мусурмандиз кутугнавай кар туш. Къуй чун мукьва-кьиливал генани мягькемариз алахъдай, гьа идалди Аллагьдин регьим къазанмишиз алакьдай инсанрикай хьурай. Амин!
Азим гьажи Панагьов