ЯркIи дередин хуьрерин тарихда чпин тIварар мягькемдиз тунвай бажарагълу инсанар гзаф ава. Дагъустан гьахьтин инсанрин чад я лугьуз жеда. Къенин суьгьбет гьа ихьтинбурукай сад тир, кье­тIен хатI авай,  Сулейман-Стальский  райондин  Чуьхверхуьрел яшамиш жезвай, и мукьвара 80 йисан юбилей къейднавай  ­Ярметов  Гуьлметакай  я.

Гуьлмет 1939-йисан январдиз Кьасумхуьруьн райондин Чуьхверхуьрел дидедиз хьана. Кьве стхани пуд вах авай и хи­занда Гуьлмет виридалайни гъвечIиди  тир. Аялзамаз ам бубадикай магьрум хьа­на­. ЧIехи стха 1942-йисуз фронтдиз фена. Гуьлметни вах дидедихъ галаз амукьна. Ди­деди аялар кIвачел акьалдарун патал колхоздин фермада дояркавиле зегьмет чIугваз­вай. Ваха дидедиз куьмекар гуз­вай­. 1945-йисуз чIехи стха фронтдай хтайла, ам заведующий яз фермада кIвалах­дал хьана.

Гуьлмета 4 йисуз хайи хуьруьн мек­теб­­да кIелна. Ахпа Хутаргърин юкьван школада 7-класс акьалтIарна. Ам мектебда кIелзавай йисарилай вичин рикI алай манидарвилел машгъул жезвай. Хуьруьн вич хьтин манийрал рикI алай аялар кIватIиз художественный самодеятельность кардик кутуна. ЧIагъанчи Шагьпазов Рамазанахъ галаз санал суварин йи-къара хуьруьн клубда, гьакI къунши ма­са хуьрерани концертар гуз хьана. Гьа са вах­тунда колхоздани кIвалахзавай  Гуьлмет хуьруьнви пагьливан Гьажимурадов Мегьамедан теклифдалди культурадин кIва­ле кIвалахдив эгечIна. ЦIийи-цIийи программаяр гваз абур маса хуьреризни, гьатта РичIаз, Чирагъиз, Хивдиз, лакрин хуьреризни фидай. Концертдин программайрин регьбер къусарви Игьад Агъаев тир.

1958-йисан ноябрдиз Гуьлмет Советрин Армиядин жергейриз фена. 1961-йисан ноябрдалди Ленинградский областдин Подпорожье шегьерда авай рабочий батальонда къуллугъна. РикI алай пеше Гуьлмета армиядани акъвазарнач. Частунин музыкадин алатрин дестедихъ галаз санал ада хайи чIалал суварриз еке гьевесдалди манияр лугьудай.

1962-йисуз Гуьлмет Ярметова вичин кIани руш Гуьлуьшанахъ галаз кьисметар сад авуна. Хуьре яшайишдин шартIар четинбур хьуниз килигна, мехъерар авурдалай гуьгъуьниз ам, гьа вахтунда ЯркIи де­реда авай вири хуьрера адет хьанвайвал, Бакудиз буругъда кIвалахиз фенай. КIва­ле­ амай дидедиз куьмек авачирвиляй 1964-йисуз Гуьлмет элкъвена хтуниз мажбур хьана.

Кьасумхуьруьн культурадин кIваляй теклиф авайтIани, Гуьлметавай аниз физ хьаначир, кIвале куьмек герекзавай. Ам колхоздик экечIна.

1966-йисан завалдикди Чуьхверхуьр, дагълух маса хуьрер хьиз, арандиз эвичI­най. Чуьхверхуьруьз ЦIийи Макьарин хуьруьн патав чилер чара авунвай. Гьана, Чуьхверхуьр тIвар алаз, цIийи хуьр кутуна. Аранда авай вири хуьрерин агьалияр хьиз, чуьхверхуьруьнвиярни багъманчивилел машгъул хьунив эгечIна.

Гуьлмет Ярметова вичин уьмуьрдин юлдашдихъни аялрихъ галаз санал гектарар кьаз, помидорар цаз башламишна. Чпиз гайи план тир 24 тонндин чкадал и хизанди 72 тонн помидорар вахкана. Гьа­къисагъ зегьметдиз къиметни тагана тунач: Гуьлмет, пулдин пишкешрилай гъейри, Октябрдин инкъилабдин 70 йисаз талукь яз,  “Социализмдин зегьметда виниз тир агалкьунрай” гьуьрметдин грамотадиз лайихлу хьана. Им 1987-йис тир. И грамота адаз Герейханован тIварунихъ галай совхоздай ганай.

Манидарвилин пеше Гуьлмета, цIийи Чуьхверхуьруьн культурадин кIвалин ху­до­жественный кружокра аваз, конкурсра иштирак ийиз давамарзавай. Райондилай къеце хьайи конкурсриз Дагъустандин  Ог­ни­диз, Дербентдиз ва гьакIни, Асеф Мегь­манан теклифдалди, Махачкъаладиз фе­на. Асеф Мегьман а чIавуз Дагъус­тан­дин­ радиода музпередачайрин редактор тир.

Ада Гуьлметаз лезги хордик кваз кIва­лахун теклифнай. Ахпа музыкадин рекьяй чирвилер къачун патал музыкальный училищедик экечIизни куьмекна. Амма Гуьлметавай бахтунин и пишкеш кьабулиз хьаначир — хизан хуьре амукьун, меркезда уьмуьр кутун адаз хъсан акуначир.

Шииратдин рекьел Гуьлмет Ярметов гьеле Хутаргърин хуьре мектебда кIел­завай вахтара экъечIна. Гьа чIавуз, гьакI адалай гуьгъуьнизни, гьатта армиядин жергейра къуллугъзавайлани, къелемдивай къакъатначир.

РикI муьгьуьббатдив ацIанвай же­гьил яз, иллаки муьгьуьббатдикай шиирар гзаф кхьидай. Къенин юкъузни и кар давамарзава.

Сифте ктаб Гуьлмета 2001-йисуз ­Ма­хачкъалада “Чуьхверхуьр” тIвар алаз акъуд­на. Ина хуьруьн яшайишдикай, тIе­би­атдикай, муьгьуьббатдикай ва гьакIни хуьруьн лайихлу инсанрикай шиирар гьат­нава­.

Кьвед ва пуд лагьай ктабар 2011-йисуз Дербент шегьерда, “Уьмуьрдин гел” ва “РикIин хиялар” тIварар алаз, акъатна. Хайи хуьруьхъ рикI кузвай ватанперес тирди  адан  шииррайни  ачухдаказ  ак­вазва:

…Ван къачуна авахьна физ булахар,

Цуьк акъатай дагъдин къацу яйлахар,

Михьи гьава, рикIиз кIанда дамахар,

ТIуьналди чун тух жеч гьич чи дагълара.

“Вахтунин эсерар”

Кьуд лагьай ктаб, “Вахтунин эсерар” тIвар алаз, Москвада 2016-йисуз акъатна. Ана инсанрин гележегдикай, муьгьуьб­батдикай, хуьруьн яшайишдикай ва гьакI­ни гележегдин гьар жуьре шартIариз бахшнавай эсерар гьатнава.

Гуьлмета вичин къелем кьацIал эцигнавач, къенин юкъузни ашкъидивди эсерар яратмишзава, вичи зарафатдивди лугьудайвал, “Лацу чарар кьацIурзава”. Алай вахтунда шаирдихъ чап авуниз гьазур хьанвай са шумуд виш шиир ава.

Г.Ярметов чешнелу, бахтлу хизандин кьилни я. ЧIехи хва Нурмета Чуьхверхуьруьн юкьван школада музыкадин тарсар гузва. Кьвед лагьай хва Назирмета Сургутда еке карханада бригадирвиле зегьмет чIугвазва. Руш Ислихан ДаркIуш-Къаз­­майрин хуьре яшамиш жезва. КIуьд хтулдини пуд птулди чIехи бубадин рикI шадарзава. Уьмуьрдин юлдаш Гуьлуьшанахъ галаз санал Гуьлмет Ярметова 57 йисуз санал шаддаказ ва  хушбахтлудаказ уьмуьр кьиле тухузва.

И йикъара Гуьлмет Ярметова вичин уьмуьрдин 80 йисан юбилей  гурлудаказ къейдна. Сулейман-Стальский райондин Агъа СтIалдал кардик квай “Пуд СтIал” ресторанда кьиле фейи шад мярекатда багърийри, мукьва-кьилийри, ярар-дустари, хуьруьнвийри, къелемдин юлдашри иштиракна.  Межлисдин тамада бажарагълу шаир, мухбир Вадим Жамалдинов тир. “Кристалл” группади кIватI хьанвайбурун гуьгьуьлар мадни хкажна.

Къуй чи юбилярдихъ яргъал уьмуьрар, мадни бахтар, адан къелемни хци хьурай!

Буба, вун авай кIвалин къене

Нурдин эквер тадарак хьуй!

Ви хьанавай кьудкъад йисар

Ваз чи патай мубарак хьуй!

 

Лугьун, вун чи кIвалин къене

Чаз нур гузвай экв я, буба.

Чи далудихъ вун галаз хьуй,

Вун чи Шалбуз дагъ я, буба.

 

Буба, вуна чи гуьгьуьлар,

Гьамиша авурди я шад.

Вишни къад (йи)сар мадни хьана,

Вун чаз кIвале акурай мад.

 

Вун чаз кIвале куькIуьрнавай

Са ишигъдин нур я, буба.

Чи несилриз вирибуруз,

Вун гьакьван лап кIан я, буба.

Тегъи Мегьамедов