Майишатдиз бахш авур уьмуьр

Къурушвияр Хасавюртдин дуьзенриз куьч хьайила,  Сару  Бекуьрова  Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчи Велибегов Мегьамедан саларбанвилин бригадада звеноводвиле кIвалахзавай. Ада бул бегьерар кIватI хъувуник вичин еке пайни кутазвай. Мадни башкъа, зегьметкешди бригадада кьиле тухузвай агротехникадин вири кIвалахрал гуьзчивални ийизвай. Гьа са вахтунда ада колхоздин комсомолрин тешкилатдин секретарвилин везифаярни тамамарзавай.

Бекуьрован чалишмишвилер, кIва­лахда къазанмишзавай агалкьунар акурла, Къулиев Сейфедин бубади партиядин райкомдин бюродивай Сару област­дин советрин ва партийный работникар гьазурдай школадиз ракъурун тIалабна. И школа а вахтара чIехи метлеб авай чкайрикай сад тир. Анаг агалкьунралди куьтягьна хтай Сару Жамалович колхоздин председателдин куьмекчивиле тайинарна, адан хиве еке ихтибарвал туна. Са йисалай ам, ВЛКСМ-дин тешкилатда еке тежриба къачунвайди яз, районда виридалайни чIехи колхоздин парткомдин секретарвиле тестикьарна. Ада Дагъустандин хуьруьн майишаsтдин институтни агалкьунралди куьтягьна. Колхоздин парткомдин кIвалах гуьнгуьник кутур Сару Жамалович кьве йисалай партиядин Хасавюрт райкомдин инструктор-тешкилатчивиле тестикьарна. Колхоздин кьиле гзаф йисара акъвазай Къулиев Сейфедина вичин чкадал Сару Жамалович хьун лайихлу яз къалурна. Гьа икI С.Бекуьров 1964-йисан октябрдин вацра колхозчийри рейсадвилелди председателвиле хкяна. ГъалатIни хьанач!  Майишатдин вири хилера кIвалах­на, хъсан тежриба къачунвай Бекуьровахъ еке агалкьунар хьана, хуьруьн майишатда чIехи дегишвилер арадал атана. Майишатдин вири хилера — уьзуьмчивиле, малдарвиле, хипехъанвиле, майвачивиле, техилар гьасилуна еке агалкьунар къазанмишна, жемятдин дуланажагъ хъсан, агьалийри автомашинар, мотоциклияр, телевизорар, холодильникар ва кIвализ герек тир багьа ма­са шейэр къачуз хьана. Абурулай гъейри, рабочийриз йисан эхирдай алава мажибар хтайла, а пулар сберкассайрани эцигна хуьдай мумкинвал арадал атанай. Гьайиф хьи, уьлкведа гьалар дегиш хьайила, а пулар терг хъхьана.

1970-йисарин сифте кьилера хуьрер аваданлу авун патал Вирисоюздин конкурс малумарнай. Конкурсда Къурушрин хуьруьни иштиракнай. Нетижада ам ВДНХ-дин II-дережадин Дипломдиз, Са­ру Жамаловични Сабир Къагьриманович гимишдин медалриз лайихлу хьанай.

Къурушрин Карл Марксан тIвару­нихъ галай колхоздин майишатдин агалкьунрикай виринриз машгьур хьана. Хуьруьз маса уьлквейрай делегацияр къвез башламишна, С. Бекуьрова майишатдиз регьбервал гуз эгечIай кьвед лагьай йисуз Болгариядай Смоляндин округдин халкьдин собранидин председатель Иван Теоджев, партиядин округдин комитетдин секретарь Никола Новиков, агроном Йоина Маркова, зоотехник Тодоро Гочев мугьманвилиз атанай.

1967-йисуз хуьруьз Чехословакиядай кинорежиссер Ян Шпата атана, хуьруьн майишатдикай кинофильм гьа­зурна, ам Дагъустандикай акъуднавай еке кинофильмдик кутуна. Гьа йисара Къурушдал Венгриядин “Непсабадшаг” газетдин корреспондент Мароши Бела, Москвада векилвалзавай буржуазный уьлквейрин 20 касдикай ибарат тир журналистрин са десте мугьман хьана. К.Марк­сан тIвару­нихъ галай майишатдикай Францияда акъудзавай “Фигаро”, чи кьилин газет тир “Правда” ва маса газетрани журналра ма­къалаяр, репортажар, очеркар чапнай, къурушвийрин баркаллу зегьметкешрикай, колхоздин регьберрикай, намуслу зегьметдикай, кьилин дережадин агал­кьун­рикай кхьенай.

1967-йисан декабрдиз акъатай “Прав­да” газетда Марлен Крюкова “Цавун кIаникай атай инсанар” (“Люди из поднебесья”) макъалада Карл Марксан тIва­рунихъ галай колхоз Дагъустанда кIвен­кIве­чи ва девлетлу майишат тирдакай, анин виликан председатель Къулиев Сейфедина вичин везифаяр Бекуьров Сарудал тапшурмишайдалай кьулухъ майишатда арадал атанвай еке агал­кьунрикай кхьенай.

Виридаз ашкара тир хьи, Сару Жамалович, ихьтин еке майишатдин кьиле акъвазайла, жегьил тир. Майишатда 15 агъзур лапаг, 1300 къарамал, 10 агъзур верч, 700 гектар уьзуьмлухар, 300 гектар багълар авай, 1400 гектарда техилар цазвай, 40-60 гектарда салан майваяр битмишарзавай.

Гьар са лапагдилай 5-6 килограмм сар твазвай, гьар са каликай 3000-3200 литр нек ацазвай.

А йисара колхоздин харжийралди хуьруьн куьчейра къир цана, са шумуд къуй яна.

С.Ж. Бекуьров гьам районда, гьам республикада еке гьуьрмет авай инсанрикай сад тир. Ам Дагъустандин делегациядик кваз Молдавиядиз, Гуржистандиз, Краснодардиз, Ставрополдиз фенай. Гуржистанда абурун делегация КП-дин ЦК-дин сад лагьай секретарь Э.А. Шеварднадзеди кьабулнай. Сару Жамалович 1975-йисуз КПСС-дин ХХV съезддин делегатвиле хкянай.

Сару Жамаловичаз, хуьруьн майишатда къазанмишай агалкьунриз килигна,  кьве сеферда “Зегьметдин Яру Пайдах”, “Гьуьрметдин лишан” орденар, цIуд­­­рал­ди медалар, ВДНХ-дин гимишдин, гуьгъуьнлай къизилдин медалар, Гьу­куматдин гьуьрметдин грамотаяр гана.

Гуьгъуьнин йисара Сару Жамаловича Къурушрин хуьруьн гамарин фабрикада директорвиле кIвалахна. Инани къунши районрайни хуьрерай гьар миллетрин 2000-далай виниз векилри кIва­лахзавай. С.Бекуьрова гамарин фабрикани вилик жергейриз акъудна. Фабрикади Дагъустандин карханайрин арада лайихлу чка кьунвай. Ина гьасилзавай продукция Ватандин гзаф шегьерриз рекье твазвай. Халичаяр лагьайтIа, са шумудра выставкайриз тухвана, дипломриз лайихлу хьанай.

Дидедиз хьайидалай инихъ цIи 85 йис тамам жезвай Сару Жамаловичан къамат адахъ галаз кIвалахай ксарин, ярар-дустарин, гьакI ам чидай инсанрин ри­кIе­ра къени ама, инлай кьулухъни амукь­да.

Гьажи  Къазиев