Дашдемир ШЕРИФАЛИЕВ
Ахцегь районда школайрин бинедаллаз цIи гатун вахтунда аялр ял ягъу патал 8 лагерь ачухна: Ахцегьрин ООШ-да — «Гъед» (25 аял), Луткунрин СОШ-да — «Къайгъударвал» (115 аял), Къурукаларин СОШ-да — «Хважамжам» (20 аял), Хуьруьгрин СОШ-да — «Кард» (40 аял), Ахцегьрин 3-нумрадин СОШ-да — «Умуд» (30 аял), Калукрин СОШ-да — «Булах» (20 аял) ва Хинерин СОШ-да — «Нур» (20 аял). ИкI, гатун тIатIилрин июнь, июль варцара анра санлай 300 аялди ял яна. ГекъигайтIа, шаз гьа ихьтин 4 лагерда 100-лай гзаф аялар авай.
Чпин майданрал аялрин лагерар ачухнавай школайра цIаяр кьунин вилик пад кьунин ва террористрин гьерекатрикай хуьнин шартIар таъмин тир. Еке фикир лагерра аялрихъ галаз кIвалахзавай пешекарризни къуллугъзавайбуруз гузвай. Лагерра кIвалахун патал Ахцегьрин 3-нумрадин ва Луткунрин школайрин тербиячийри Махачкъалада пешекарвилин дережа хкаждай курсара кIелна. Вири и месэлайрал Роспотребнадзордин, къайдаяр хуьдай органрин, образованидин управленидин къуллугъри гуьзчивал тухуз хьайивиляй лагерри чпин кIвалах са кими-эксиквални авачиз кьиле тухвана. Ял ягъай аялар ва абурун диде-бубаяр пара рази яз амукьна.
Экуьнин кIуьдан зуралай нисинин сятдин кьведалди лагерра жезвай аялриз мумкин тир вири къулай шартIар таъминарна. Гьар са аялдиз йикъа 118 манатдин гьисабдай (аялрин игьтияжар фикирдаваз) кьведра чими ва кфетлу тIуьнар гузвай. Милли тарих, тIебиат ва бубайрин хъсан адетар чирун патал мукьвал-мукьвал тематикадин важиблу гуьруьшарни мярекатар, дагълариз сиягьатар тешкилзавай. Футболдай, волейболдай, тIамайрай ва спортдин маса жуьрейрай акъажунар кьиле тухузвай. Лагерра аялрин патав концертар гваз РДК-дин гьевескар артистарни къвезвай.
18-июлдин экуьнахъ чна Луткунрин школада авай «Къайгъударвал» лагердал кьил чIугурла, аялри ашкъилудаказ физзарядка ийизвай. «Чи лагерда аялрин гьар са югъ гьа ихьтин зиринг физзарядкадилай гатIунзавайвиляй абуруз хъсан иштагьни яргъи югъди кефиярни къумбар жезва. Фу тIуьрдалай къулухъ чна абур райондин пожарный частунин (ПЧ-50) кIвалахдихъ галаз танишарда. Накь абур Ахцегьрин музейдиз фена, адалай вилик дагъдиз сейрна. Куьрелди, гьар юкъуз аялриз са итижлу серенжем ава. Экскурсиядиз физ такIанбуру чкадал алава образованидин рекьяй чпин рикIиз хуш са кружокда иштиракзава. Аялриз ина хъсан дустар жагъизва…», — суьгьбетна чаз Луткунрин школадин директор Заур Мегьамедова.
Лагеррин кIвалахдикай чна Ахцегь райондин образованидин управленидин начальник, филологиядин илимрин кандидат Халидин Эльдаровахъ галазни суьгьбетна.
— Аялвал уьмуьрда инсан арадал гъизвай кьетIен вахт я. Гатун тIатIиларни кIелунин алатай ва вилик квай йисан арада авай муьгъ я лагьайтIа жеда. Гьавиляй аялдив ял ягъиз, сагъламвал мягькемариз, яратмишунин игьтияжар таъминариз тунин карда ихьтин лагеррихъ еке метлеб ава. Куьчедин таъсирдикай хкудна, тежрибалу муаллимрин гуьзчивилик кваз, аялар спортдал, гьар жуьре кружокрал, художественный ктабар кIелунал, багъри ерийриз сиягьатар авунал ва менфятлу маса крарал желбзава, — лагьанва ада.