КIекIейрикай итижлу делилар

. Антарктида, Австралия, Мадагас­кар ва ЦIийи Зеландия квачиз, амай вири чкайра яшамиш жезва кIекIеяр. Абурун гзаф рикI алай чка там я.

. Дуьньяда и къушарин 220 жуьре малум я. Жуьрейрилай тафаватлу яз, абурун беденар 15 сантиметрдилай 53 сантиметрдал кьван яргъи жеда.

. Виридалайни гзаф гьалтзавай кIекIеяр чIулав, лацу, яру ва хъипи рангарин цIакулринбур я.

. Тарцин тандай кIекIеяр чпин къармахринни тумунин куьмекдалди агъадай виниз хкаж жезва. Асул пар тумунал ацалтзава, гьавиляйни ам са тIимил гъвечIи жезва.

. КIекIейривай са секундда 20-25 сеферда тарциз кIуф ягъиз жезва.

. КIекIейрин са бязи жуьрейрин мез 10 сантиметрдив агакьна яргъи хьун мумкин я. Мез кьилин кIарабдал аруш жезва.

. Гзаф кIекIейрин мецерал цацар жеда. Ихьтин мецин куьмекдалди къушра тарарайни тIеквенрай пепеярни гьашаратар жагъурзава.

. Европада яшамиш жезвай кIекIейри неинки пепеярни маса гьашаратар, гьакI пIиниярни рикI алаз неда. Тамарай экъечIна, абуру багълариз, салариз лув гуда.

. Энергия гзаф серфзавайвиляй ­кIе­кIеяр гьамиша каш кваз жеда. Кеферпатан Америкадин чIулав кIекIеди са юкъуз пепейрин 900 шараг ва я 1 агъзур цегв неда, къацу кIекIеди — 2 агъзур цегв кьван.

. Пешекарри тестикьарнавайвал, кIе­кIейрихъ «жанавурдин иштагь» аваз хьунихъ макьсад ава: тарарин азарар гегьеншдиз чукIун сергьятламишуналди, кIекIейри гьашаратрал гуьзчивал тухузва, санай масаниз азар чукIурдай зиянкарар тергзава. Гьа икI, кIекIеди там хуьник пай кутазва.

. Тарциз кIуф ядайла, и къушари аламатдин къуват кардик кутазва. Эгер ихьтин къуватдалди маса къушран кьил ягъай­тIа, адан мефт хапIадиз элкъведа.

. И къушарин жуьрейрикай виридалайни екеди королевский кIекIе я. Адан яргъивал зур метрдилай алатзава.

. КIекIейрин виридалайни гъвечIи жуьреяр Кьиблепатан Америкадани Азияда гьалтзава. Абурун бедендин яргъивилел 8-10 сантиметр жеда.

. Кеферпатан Америкада авай кIекIейрин жуьрейрикай виридалайни екебур кьилел какул алайбур я.

. Какайрай шарагар акъатун патал кIекIедиз 12 юкъуз абурал ацукьун бес жезва.

. Адет яз, кIекIейри мукар тарарин хъалхъамра ийида. И кар патал абуру гьазур хъалхъамарни хкязава, гьакI са четинвални авачиз чпивайни хъалхъамар акъудиз жезва. Чпи гьазурай мукар са шумуд йисуз ишлемишзава.

. ТIебиатда яшамиш жезвай кIе­кIейрин уьмуьр, жуьрейрилай тафаватлу яз, 4 йисалай 11 йисал кьван давам жеда.

«Лезги газет»