КIела, чира
Гьакъикъатда, Ислам диндин, Шариатдин къанунар-къайдаяр вири инсанрин итижрив кьадай къайдада тайинарнава. ГьикI хьи, Сад Аллагьдиз Вичи халкь авунвай лукIарин итижар, абуруз вуч хийирлу ва вуч зиян ятIа, гьихьтин дуьшуьшра абур квехъ муьгьтеж жезватIа, хъсандиз чизва. Гьавиляй уьмуьрда гьалтзавай гьар са дуьшуьшда гьихьтин къанундикай гзаф менфят аватIа, гьам Аллагьди Вичин тамам камалдалди инсанрин арада тайинарнава.
Шариатдин камаллу къанунрикай сад закатдиз талукьди я. Мусурманди вичин эменнидилай гузвай закат ам идара ийизвай касдивай (имамдивай ва я тахьайтIа жавабдар маса къуллугъчидивай) муьжуьд жуьре инсанар патал (Къуръан — 9:60) тайинариз (абурун паюниз акъудиз) жезва. Абурукай са жуьре сиягьатда (гьалаллу са дерди-бала аваз рекьиз экъечIнавай) авай мусурманар я. Ихьтин ксариз мусурманри гузвай закатдикай пай акъуддай ихтияр хьунин метлебдикай чна инал куьрелди лугьуда.
Малум тирвал, рекье-хуьле авай касдин кьилел жуьреба-жуьре къариба дуьшуьшар атун мумкин я: гвай пул ва я тахьайтIа маса эменни квахьун, са хата-баладик акатун, азарлу хьана, рикIел алачир харжияр акъатун… ва икI мад. Ихьтин чIавуз, гьелбетда, ватандивай, кIваливай, багърийривай яргъа авай кас ахьтин дуьшуьшри гзаф кIеве твада. Гьелбетда, алай аямдин технологийрин девирда инсанри, ахьтин дуьшуьшар кьилел атайла, телефонрай ва алакъадин маса такьатрай чпин багърийрив хабар агакьарзава ва абурун куьмекдалди месэла гьялзава. Амма вирибурун мумкинвилер ва абур аватзавай дуьшуьшар сад хьтинбур туш.
Гьаниз килигна, сиягьатдиз экъечIнавай гьар са мусурмандиз чир хьун лазим я, эгер вичин кьилел рекье чна винидихъ къалурнавай хьтин са дуьшуьш атайтIа (Аллагьди яргъазрай) ва куьмекдик умуд кутаз жедай маса рехъ авачиз хьайитIа, адавай вич акъатнавай чкада (ам гьи уьлкве, вилаят хьайитIани) са мискIин, медреса… суракьиз жеда ва чкадин имамдиз ва я тахьайтIа гьана мусурманрин вилик-кьилик квай касдиз вичин гьалдикай ахъайна, абурувай куьмек тIалабиз жеда. Имамди вичин нубатда (жезмай кьван вичин кьилив атанвай касдин ихтилатдин таб-турусвал ахтармишна) бедбахтвилик акатнавай сиягьатчидиз чкадин мусурманривай кIватIнавай закатдикай пай акъудна, адан дерди, чпин мумкинвилериз килигна, туькIуьрун лазим я.
Гьа ихьтин серенжемрин нетижада кIеве гьатнавай инсан кIевяй акъатда. И карди Ислам динди жемиятдин месэлайриз кьетIен фикир гузвайди тестикьарзава.
Чи мухбир
