9-июндиз РД-дин Гьукуматдин Председатель Артем Здунов Дербент шегьерда хьана. Ина ам “Газ квай чехирар ва Россиядин шампанский чехир гьасилдай, къапара цадай завод” инвестпроект кьилиз акъудзавай гьалдихъ галаз таниш хьана. А проект теклифайди “Дербентдин чехирар гьасилдай компания” ООО я.
Къейд авун лазим я хьи, проект кар алайбурун жергедик и мукьвара кутурди я. Завод алай аямдин технологийрихъ галаз кьадайвал тадаракламишнава. Ида производстводин менфятлувал вини дережадиз хкаждай, гележегда кархана регионда чехир гьасилдай кластердин кар алай къурулушрикай садаз элкъуьрдай, гьакIни экономикадин са жерге хилер вилик финик рум кутадай мумкинвал гуда. Алай вахтунда складар, производстводин дараматар ва имаратар ишлемишиз вахканва. Коньякрин цех, административный ва яшайишдихъ галаз алакъалу дарамат мукьвара эцигна акьалтIарда. Вири объектар дуьньядин стандартрихъ галаз кьадай вини дережадин технологийрал бинелу тадаракралди таъминарнава.
Фикирдиз къачунвайвал, проектда къалурнавай къуватдив агакьайла, заводда кIвалахзавайбурун кьадар саки 180 касдив агакьда. Сезондин вахтунда желбзавай работникар гьисаба кьурла, алава яз кIвалахдин мад 600 чка жеда.
Артем Здунов хабардар авурвал, заводдихъ хаммалдин барадай авай игьтияжар таъминарун патал Дербент, Сулейман-Стальский, Мегьарамдхуьруьн, Табасаран, Къаякент, Дахадаев ва Къайтагъ районрин майишатрин мумкинвилерикай менфят къачуда. Алай вахтунда инвесторар проект кьилиз акъудунин кьвед лагьай паюнив эгечIнава. Хсуси такьатрикай лагьайтIа, абур гьеле 1,9 миллиард манатдин кьадарда аваз ишлемишуник кутунва. Нетижада коньякар гьазурдай производство кардик кутада. Алай вахтунда лагьайтIа, заводди шампанский, газ квай ва адетдин чехирар гьасилзава ва маса гузва. Идалайни гъейри, проект теклифнавайбуру продукция санлай гзаф кьадарра маса гудай ва кьилдин чкайриз чара ийидай центр арадал гъун, 50 гектардин майданра столовый сортарин уьзуьмлухар кутун фикирдиз къачунва.
Заводдин мумкинвилерихъ галаз таниш хьайидалай гуьгъуьниз Артем Здунова заводдин руководстводин теклиф кар алай проектдин дережадиз хкажунин себебриз баянар гана.
“И проект ципицIар гьялунал бинеламиш хьанва. И кар чун патал важиблу я. Ракъинин кагьрабаяр гьасилзавайбуру чавай чпиз гьасилнавай продукция маса гунин барадай куьмек гун са шумудра тIалабнай. И карханади Дагъустандин хуьруьн майишат патал лап важиблуди тир уьзуьмчивилин хел вилик тухуниз, ина гьасилзавай бегьерар маса къачуналди, неинки куьмек гуда, гьакIни кIвалахдин алава чкаярни тешкилда. Жуван нубатдай яз, чна налогрин жигьетдай кьезилвилер гуда. Инвестицияр графикда къалурнавай вахтара агакьунал гуьзчивалда, гьакIни маса жуьрейрин куьмекарни ийида”, — къейдна Артем Здунова.
“Дербентдин чехирар гьасилдай компания” ООО-дин директор Эмиль Омарова проект кьилиз акъудунин барадай куьмек гунай ва ам кар алайбурун жергедик квай проектдин дережадиз хкажунай республикадин руководстводиз ва РД-дин Гьукуматдиз сагърай лагьана. “Жуван нубатдай яз, чна Дагъустандин абадвал патал кIвалахун, бюджетдиз гузвай налогрин пуларин кьадар артухарун ва кIвалахдин цIийи чкаяр тешкилун хиве кьазва”, — малумарна Э.Омарова.
Журналистри, виликдай ципицIар агалкьунралди гьасилзаваз хьайи КIварчагъ дереда гьихьтин гьалар аватIа, гьа кардиз итиж авуна.
РД-дин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин министр Абдулмуслим Абдулмуслимова дагъларин ценерив гвайди гьавадин температураяр садлагьана гзаф дегиш жедай зона тирди, ихьтин шартIара гьасилзавай ципицIар вини дережадин ери авайбур жезвайди къейдна.
“Гьавадин шартIар себеб яз и зонада гьасилзавай ципицIар азаррикай хуьн патал са акьван гзаф гьялун герек къвезвач. Алатай йисуз и зонада лап вижевай водовод ишлемишиз вахкана ва и дереда 2 агъзур гектардин майданра чил дигиз жезва. Идахъ галаз алакъалу яз чи инвесторди гьанани жуьреба-жуьре сортарин ципицIар битмишарда. Дуьшуьшдикай менфят къачуналди, рикIел хкиз кIанзава хьи, алатай йисуз республикада рекорддин кьадар ципицIар кIватI хъувуна ва гьялна. Ихьтин дережайрив алатай асирдин 80 йисарилай инихъ агакьариз хьанвайди тушир. “Дербентдин ципицIар гьялдай компания” ООО-ди чи тIалабуналди алава яз мад 6 агъзур тонн ципицIар гьялдайвал я. Им чун вирибур патал лап важиблу кар я”, — къейдна министрди.
«Лезги газет»