РД-дин Кьил Сергей Меликова 25-мартдиз  кар алай месэлайрай совещание кьиле тухузвай вахтунда Дагъустан Республикадин вице-премьер — республикадин чилин ва эменнидин алакъайрай министр Заур Эминова малумарайвал,  2024-йисуз юзан тийидай эменнидин государстводин Сад тир сиягьдик (ЕГРН) Дагъустандин хуьрерин 717 сергьят кутун планламишнава, хабар гузва РД-дин Кьилин пресс-къуллугъди.

Региондин вице-премьердин гафарал­ди, 1-кварталда тамамарна кIанза­вай кIва­лахар пландин бинедаллаз кьиле физва ва вилик эцигнавай макьсаддив агакьарда. ЯтIани, ада са жерге муниципалитетриз и рекье кIвалахдик йигинвал кутуниз эвер ­гана.

«Вилик квай месэла лап екеди, амма тамамариз алакьдайди я. Идалайни гъейри, «Пространственный делилрин милли къурулуш» госпрограмма уьмуьрдиз кечирмишунин жигьетдай Дагъустандикай федеральный центрада хъсан фикир ава», — къейдна ада.

Алай йисуз  сад тир сиягьдик кутуна кIанзавай 776 сергьятдикай 453-даз талукь яз и кIвалах авуна акьалтIарнава.

И хилериз субсидияр чара авунин  жигьетдай чкайрин бюджетриз куьмек гун патал  региондин бюджетдай такьатар чара авунва. Шегьеррин ва районрин арада кьиле фейи конкурсдай  31 муниципалитет  акъатнава. Республикадин бюджетдай тир субсидийрин умуми кьадар, малум хьайивал, 54,6 миллион манатдиз барабар я.

200 агъзурдалай гзаф  объектар НСПД-дин кар алай хилерикай садан, кьилди къачуртIа, эменнидин  идалай вилик  гьисабдиз къачунвай объектрин иесияр тайинарунин сергьятра аваз ахтармишнава.

«И йисуз чна кадастрдин кIвалахар, вири патарихъай фикирда кьуна, кьиле тухун давамарзава. И хиляй чун уьлкведа кIвенкIвечи субъектрикай сад я ва, кIвалах чешнелудаказ тешкилун себеб яз, Росреестрди амай субъектриз   чи тежрибадикай менфят къачун теклифзава», — къейдна З.Эминова.

Алай йисуз кIвалах 30 районда ва шегьерда кьиле тухузва. Санлай къачурла, и серенжем 160 агъзур объектдиз талукь я. И кардин сергьятра аваз, агьалияр патал пулсуздаказ чилин участокар ва кIвалер тайинарнавай сергьятра ва чкадин кьетIенвилер фикирда кьуна, кадастрдин гьисабдиз къачузва.

Совещанидал рахай РД-дин эцигунрин, архитектурадин ва ЖКХ-дин министр Александр Нестерова къейд авурвал, региондин шегьерра эцигунрин кIвалахар таъминарунин Государстводин информациядин къурулуш (ГИСОГД) муниципалитетрин ихтияр­да авай делилралди ва материалралди ацIу­рунин жигьетдай кIвалах лазим кьадарда кьиле тухузвач.

Гьа са вахтунда 2023-йисан 1-сентябр­дилай  РФ-дин градостроительный кодекс­дик дегишвилер кутунва. Абурун бинедаллаз чкадин самоуправленидин органри чпин мулкарал  объектар эцигун патал гузвай ихтиярриз талукь делилар  ГИСОГД-дик кутун лазим я. И делилар агакьарунин вахт чIурунай административный жавабдарвилиз чIугвазва.

А.Нестерова къейд авурвал, чкадин самоуправленидин органри чил ишлемишунин къайдаяр ва генпланар гьазурзавай, гьакIни хуьрера эцигунрин кIвалахар кьиле тухузвай тегьердиз талукь язни суалар  арадал къвезва.

«2027-йисан 1-январдилай мулкарин сергьятрин гьакъиндай делилар авачир дуьшуьшра эцигунрин кIвалахар кьиле тухудай ихтиярар мад гудач. Им акI лагьай чIал я хьи, и вахт алукьдалди, садни хкуд тавуна, вири хуьрера ва шегьерра ПЗЗ-яр (чил ишлемишунин ва эцигунрин кIвалахар кьиле тухунин къайдаяр) тестикьарун лазим я», — къейдна ада.

21-мартдин делилралди, генеральный планар 708 чкадикай 9 шегьердани хуьрерин ва шегьеррин 324 поселенида тестикьарнава.

«Чна чилерин сиягь ва и чилер региондин майишатчивилин кIвалахдал гьикьван желб ятIа тайинарун лазим я. Чна гьакIни эцигунрин кIвалахар кьиле тухун патал чилерин участокар чара авунин месэлани гьялда. Мулкарин планировкадин тестикьарнавай проект галачиз садавайни мад эцигунар  кьиле тухуз жедач! Инсанриз шегьерар чпин итижар патал виликди тухузвайди акун лазим я», — тагькимарна совещанидал РД-дин Кьили.

Амина Муслимова