(Эвел — 34-35, 37-41-нумрайра)

Исламди пис ахлакьар къадагъа ийизва ва негьзава.

1. Зулум (ам пуд жуьре ава).
2. ЛукIра (инсанди) вичин Раббидин гьакъиндай зулум авун (ширк авуналди). Аятда лагьанва: (31-сура, 13-аят, мана): “Ва (рикIел гъваш), ингье Лукьмана вичин хциз вяз (насигьат) ийиз, лагьана: “Я зи хва! Аллагьдиз шерик гъимир: (бес), гьакъикъатда, ширк — чIехи зулум я”.
3. Инсанди маса ксариз зулум авун.

III. Инсанди вичин чандиз зулум авун (гунагьар, асивилер авуналди).

2. Пехилвал.

Ам гзаф пис къилих я, вучиз лагьайтIа, ам Аллагьди тайинарнавайдал, пайнавайдал рази тахьун, адаз акси экъечIун я.

Пехилвал кьве жуьре ава: а) масадал пе­хил хьун, масадаз авай мал-девлет, гьакимвал, еке къуллугъ, сагъвал, чирвилер ва маса няметар адаз амукь тавуна, абур ви­ри вичиз хьана кIан хьун; б) им пехилвилин сад лагьай жуьредилай писди я: маса касдиз авай няметар жувазни хьун кIан тийиз­вайвиляй, адахъ а няметар амукь тавун кIан хьун. И кьве жуьрени гьарамдин крар я.

Пехилвилин мад са жуьре ава — “писвал квачир пехилвал”:  масадаз авай хьтин няметар жувазни хьана кIан хьун (адахъ (масадахъ) авай няметар квахь тавуна). Анжах кьве дуьшуьшда ихьтин пехилвал ийидай ихтиярар ава. Гьадисда лагьанва, (мана): “Ихтияр авач пехилвализ анжах кьве кас квачиз: итим — вичиз Аллагьди гзаф мал-девлет ганвай ва абур (викIегь­диз) гьахъдин рекье харжзавай; итим — вичиз Аллагьди камаллувал (арифдарвал) багъишнавай ва адалди дуван ийизвай, масабуруз чирзавай” (Бухарий).

(КьатI ама)

Ямин  Мегьамедов,

диндин рекьяй алим