И йикъара РД-дин здравоохраненидин министерствода, Федерациядин онкологрин, гинекологрин, маммологрин ва урологрин иштираквал аваз, репродуктивный органрин лап агъур азаррин диагноз гъиле-гъилди эцигунин ва абур сагъарунин месэлайриз талукьарнавай конференция кьиле фена.

И мярекатда РД-дин минздравдин, репродуктивный органрин Герце­нан (Москва) тIварунихъ галай илимдин центрадин, минздравдин рекьяй ахтармишунардай милли радиологиядин центрадин ФГБУ-дин (Москва) пешекарри, гьакIни Дагъустандин маммологрин ассоциациядин векилри иштиракна.

Конференциядал сифте гаф рахай РД-дин минздравдин аялриз ва дидейриз медицинадин рекьяй куьмек гудай отделдин начальник Раиса Шагьсиновади I-II стадиядин рак азар приговор туширди, духтурдин меслятрал амал авуна, вахтунда ахтармишайтIа, а азар сагъариз жедайди къейдна. Чи республикадин онкологиядин диспансерда азар фад винел акъудун патал еке кIвалах тухузвайдакай, и карди хъсан нетижаярни  гузвайдакай лагьа­на ада. Гуьгъуьнлай рахай чIехи яшара авай агьалийриз медицинадин рекьяй куьмек гудай отделдин начальник Татьяна Беляевади къейдна хьи, алай вахтунда ракдин азар квай инсанриз диагноз эцигунин ва абур сагъарунин жигьетдай медицинади йигиндаказ виликди камар къачузва. Гьар садаз чир хьун лазим я хьи, ракдин азардин диагноз вахтунда эцигунихъ еке метлеб ава. Эгер адетдин химиотерапияди бедендин вири клеткаяр рекьиз­вайтIа, тергатный терапияди анжах ракдин клеткаяр рекьизва. И карди рак квай инсанрин уьмуьр яргъи ийидай ва абурун уьмуьрдин ери хъсанардай мумкинвал гузва.

Инлай вилик рак азар квай гъилел-кIвачел залан дишегьлийрин аялар чIурзавайтIа, гила аялдик кваз хьун давамарзава. Аяларни сагъламдиз хуьзва. Идалайни гъейри, экстро­окорпоральный жуьреда маяламишун патал куьмекдин репродукциядин технологияр ишлемишзава, — алава хъувуна Раиса Шагьсиновади.

35-йисалай виниз яшара авай гьар са дишегьлиди хурарин ракдин азарар кIеве, деринда гьат тавун патал кьве йисалай са сеферда маммография авуна кIанда.

10 йис идалай вилик ракдин азардин  анжах 13 процент сифте ста­дия­да­ дуьздал акъудзавайтIа, гила I-II стадиядин рак 72 процентдин вахтунда винел акъудзава. Эхиримжи цIуд йисуз ракдин азаррик рекьизвайбурун кьадар уьлкведа 12,5 процентдин тIи­мил хьанва. Гьа са вахтунда 10 йисан къене репродуктивный системадин ракдин азаррик начагъбурун кьадар 32 процентдин, 19-39 яшара авай дишегьлийрин арада 34 процентдин гзаф хьанва­. Ихьтин де­лилар гваз конференциядал Герце­нан тIвару­нихъ галай репродуктивный ор­ганрин ракдин азаррин илимдин центрадин руководитель На­деж­да Рожко­ва рахана. ЧIехи яшара авай инсанар диспансеризация авуни 19 мил­лион­дикай 30 агъзур касдиз рак­дин азар авайди къалурна. Абурукай 55 процент репродуктивный органрин азарар я. Сад лагьай чкадал хуруй­рин­ ракдин азар ала (28%), — давамарна, Н.Рожко­ва­ди. Гуьгъуьнлай ада Да­гъус­тандин духтурриз хуруйрин рак сагъару­ни­кай, и азардик инсанар кьинин вилик пад кьунин мумкинвилерикай ла­гьана.

Герценан тIварунихъ галай онкологиядин илимдин центрадин пешекаррин иштираквал аваз онкологияда алай аямдин лап вини дережадин технологияр ишлемишуниз талукьарнавай ихьтин конференция Дагъустанда пуд лагьай сеферда кьиле физ­­­­ва. Абурун тежриба, чирвилер Да­­гъустандин духтурар патал гзаф важиблу я. Онкологиядин азарар са­гъарунин цIийи жуьреяр абуру чпин кIва­лахда ишлемишзава.

Гьазурайди — Надият Велиева