Хабарар. Куьрелди

Себеб раижна

РД-дин Роспотребнадзорди хабар гузвайвал, Махачкъала шегьердин агьалийри, чпин кранрай пис ял галай яд къвезва лугьуз, арза-ферзе ийизва. Арзаяр Вузовский вирин яд ишлемишзавай куьчейра яшамиш жезвайбурулай я. Идакай ведомстводин телеграм-каналди кхьизва.

Чешмедин делилралди, и месэла гьар йисан гатун эвел кьиляй арадал къвезвайди я. И кардин себебни вир це экъечI­дай легъери (водоросли) кьунихъ ва ам къацу хьунихъ галаз алакъалу я. Гьа са вахтунда яд михьи ийидай тадаракривай чпин кIвалах нетижалудаказ кьилиз акъудиз жезвач.

Хабар гузвайвал, гигиенадин ва эпидемиологиядин центради, винидихъ къалурнавай куьчейрай цин чешнеяр къачуна, нидин ва тIямдин жигьетдай ахтармишунар кьиле тухузва.

Кьиле тухвай эхиримжи ахтармишунрин нетижади къалурнавайвал, цик азарар къарагъардай микробар квайди тестикь хьанвач.

Къейдзавайвал, РД-дин Роспотребнадзорди яд михьи ийи­дай тадаракрин кIвалахдин ери хъсанарун, вир легъерикай михьи авун патал Махачкъаладин мэриядиз, целди таъминардай ва яд санай масаниз тухудай Сад тир оператордиз теклифар ракъурнава.

Женг чIугвазва

Дагъустанда 20 агъзур гектардин мулкарал цицIериз акси серенжемар кьиле тухванва, абурукай яз 16,8 агъзур гектарда — чилин техника ишлемишуналди ва 1,6 агъзур гектардани — авиациядин куьмекдалди. Идакай РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министерстводин сайтда хабар гузва.

Къейдзавайвал, и кIвалахар иллаки Ногъай, Тарумовка, ва Къизляр районра кьилиз акъуднава.

Россельхозцентрадин Дагъустанда авай филиалдин делилралди, алай йисуз республикада цицIери таъсирнавай мулкарин кьадар 47 агъзур гектар кьван я. Чилер гьялунин кIвалахар махсус техникадин куьмекдалди кьилиз акъудзава. И серенжемда чилер ишлемишзавай ксари чпини иштиракзава.

Хабар гузвайвал, кьетIен гьал (ЧС) арадал атайтIа, ишлемишун патал 2 тонндив агакьна инсектицид авазва.

Маса регионриз

РД-дин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимова къейд авурвал, Дагъустанда арадал гъизвай помидоррин умуми кьадардикай 40 процентдилай виниз уьлкведин маса регионриз ракъурзава.

Чиновникдин гафаралди, республикадин теплицайра гьасилзавай 75 агъзур тонн помидоррикай Дагъустанда ишлемишзавайди 40 агъзур тонн я. Амай пай, винидихъ къейднавайвал, Урусатдин регионриз рекье твазва.

КIвалахрив эгечIнава

Дагъустанда техилдин магьсулар кIватI хъувунин кIвалах­рив эгечIнава. Идакай, Россельхозцентрадин Дагъустанда авай филиалдал асаслу яз, «Дагъустан» РИА-ди хабар гузва.

Санлай къачурла, республикада зулуз цайи тумарин магьсулар 90 агъзур гектардилай виниз мулкарай кIватI хъийида.

Къейдзавайвал, виликамаз кьунвай делилралди, Дагъус­танда алай йисуз техилрин магьсулрин кьадар, алатай йисан рекъемдив гекъигайла, артух жеда. Бегьер кIватI хъувунал 430 комбайн ва пар чIугвадай 400 машин желбда.

Чешмеди кхьизвайвал, виликдай хабар гайивал, 2024-йисуз Дагъустанда тумар цадай майданрин кьадар 373 агъзур гектар кьван жеда. Алай йисан бегьер патал техилдин магьсулрин зулун тумар 90 агъзур гектардин майданра цанва.

ГьакIни рикIел хкизвайвал, 2023-йисуз республикадин ма­йи­шатри зулуз цайи тумарин магьсулрин 210 агъзур тонндив агакьна бегьер кIватI хъувунай. 2022-йисан бегьердин кьадардив гекъигайла, им 10 процентдин тIимил я.

Шегьре рекьера

Алай йисан зулуз Дагъустандин шегьрейра гьакъидихъ тир парковкаяр (машинар акъвазардай чкаяр) кардик кутадай фикир ава. Идакай, республикадин гьукуматдин къарардал асаслу яз, «Дагъустандин экономика» телеграм-каналди хабар гузва. Къейдзавайвал, документ 1-сентябрдилай къуватда гьатда.

Чешмеди кхьизвайвал, махсус документ 2030-йисан 1-сентябрдалди кардик жеда. Яни гьакъидихъ машинар акъвазардай чкайрин проект 6 йисан муддатда уьмуьрдиз кечирмишун фикирда кьунва.

Хабар гузвайвал, гьакъидихъ тир парковкайрин умуми гьисабдикай, документдал асаслу яз, 10 процентдилай тIимил тушиз пулсуз чкаяр хьун герек я — набут ксари гьалзавай улакьар патал.

Гьазурайди — Муса Агьмедов