Гьажиев  Шихрегьим   1952-йисуз Хасавюрт райондин Баммаюрт хуьре дидедиз хьана. Малдар тир адан буба Гьажиев НетIифа   кьуд йисуз Ватандин ЧIехи дяведа иш­тиракна, Европадин уьлквейрилай цIар илитIна, Берлиндиз кьван фена. Къати женгера иштиракна, са шумуд медалдиз лайихлу хьайи ам хуьруьз инвалид яз хтанай. Ери-би­не Кьиблепатан Дагъустандай  тир  Шихрегьиман хизан Баммаюртдиз гьикI акъатайди я?

— Зи рикIел дахди авур ихтилат алама. 1950-йисара уьлкведин гьукумдин кьилевайбуру  дагълух хуьрер дуьзенриз куьчарунин  къарар кьабулнавай,  — суьгьбетзава Шихрегьима. —  Дагъустандин Хасавюрт райондин хуьрерай чеченар Къазахстандиз ва масанриз акъуднавай. А хуьрера ичIи хьанвай кIвалер авай. Ахцегь, Кьурагь, Хив районрин агьалияр хизанарни галаз анриз куьчарзавай. Ахцегь райондин Хъуьлерин хуьруьн жемят Баммаюрт хуьруьз акъудна. Чи хизанни и гьерекатдик акатна. ИчIи хьанвай са хъсан кIвал чазни гана. Дахдин ­га­фа­ралди, кIвалер лап хъсанбур тир. Ина къумукьарни яшамиш жезвай. Лезгияр къвезва лагьайла, абур экъечIна. Гьа икI, 1952-йисуз зун Бам­­­­маюрт хуьре дидедиз хьана. 1957-йисуз кьабулай къарардалди,  чеченрин халкьдилай туьгьмет алудна. Абуруз элкъвена хкведай ихтияр ганвайди чир хьайила, иниз куьчарнавай лезгияр, чеб ина акъваздач лагьана, хайи ерийрал хъфена. Чи хизан Белиждиз хтана…

НетIиф “Белиджинский” совхозда кIвалахал акъвазна. Пенсиядиз фи­далди, ада майишатдин эцигу­нар­­дайбурун бригадада зегьмет чIу­­гуна: яшайишдин кIвалер, дараматар эцигна, совхоздин парк ку­ту­на.­

Шихрегьима Белиждин сад лагьай нумрадин юкьван школада 8-класс акьалтIарна, Махачкъаладиз фена, киномеханиквилин курсара кIелна. Ахпа ада сифтедай Белиждин совхоздин, гуьгъуьнлай поселокдин клубра кIвалахзава. ИкI,  ада поселокдин агьалийриз культурадин рекьяй къуллугъиз башламишзава.

Армиядин жергейрай хтай 1972-йисалай кьулухъ са йисан вахтунда ада киномеханиквиле кIва­­лах хъувуна. Ахпа адаз Белиждин  АТС-да кIвалах  теклифна.

1976-йисуз Шихрегьим Гьажиев гиливи Назлуханумал эвленмиш жезва. Жегьил хизанда кьуд  хвани са руш хьана. Абур диде-бубади ла­­йихлу инсанар яз кIвачел акьалдарна.

1984-йисуз “Даггаздин” управлениди Белижда газдалди таъминардай ва газдин турбаяр чIугвадай участок ачухна. Белиждин участок Дербент шегьердин газдин отделдик квай. А вахтунда, гила хьиз, тIе­бии газ авайди тушир. Шегьеррин, хуьрерин агьалияр газдив ацIай баллонралди таъминарзавай. Сифте Шихрегьима, слесарь яз, газдин ма­йишатда кIвалахна. Ада газдин бал­лонрин хатасузвал хуьнин патахъай жаваб гузвай. Агьалийривай кIватIзавай ичIи баллонрин кранар къайдада хьун, гьакIни  баллонрин ери ахтармишзавай. Абур газдив ацIурайдалай кьулухъни ахтармиш хъийизвай.  Участокдин мастер тир адан гуьзчивилик муьжуьд хуьр квай: Авадан, Рубас, Музаим, Коммуна, Фригъ, Нуьгди, Белиж, Лу­кIар.

1997-йисуз Белиж поселокдиз тIебии газ гъана. ИкI, сифте Белиж поселокда, ахпа Белиж хуьре, Нуьг­дида… тIебии газдин чирагъар куь­кIуьрдай мярекатар шад гьалара кьиле фена. Гьар хуьре вичин учас­токарни хьана, кIвалахдай чкаярни арадал атана.

Шихрегьима, Белиж хуьруьз тIе­­бии газдин турбаяр чIугуна, чирагъ куькIуьрдай мярекат хьана кIан­завай вахтунда кьилел атай ихьтин са агьвалат рикIел хкизва:

—  Дербентдай, Махачкъаладай мугьманарни атана, хуьруьн же­мят­ни кIватI хьана, чирагъ куькIуьр­дай декьикьа агакьна, музыкантри аваздал илигна. Газдин кран ахъай­на, чирагъ куькIуьриз кIанзава. ­Ам­ма… цIай кьазвач! Кран агална, мад ахъайна, амма чирагъ  кузвач. Ви­ри чаз килигзава. Чи кьилни, вуч хьанвайди ятIа, акъатзавач. КIва­ла­­­хар вири талукь тирвал кьиле тухванвай эхир. Киш югъ тир. Зун та­диз, газдин турба тухванвайвал, ли­ния ахтармишиз фена. Килигзава, вири дуьззава. Белиж посе­лок­дин ра­кьун рекьин переезддин мукьув  къугъвазвай аялар акуна. “Аялар, квез и газдин турбайрик хуь­куьрай кас акунани?”, — хабар кьу­на за. “Эхь, инал тракторда аваз, сваркадин кIвалахар ийиз, халуяр алай”, — жаваб гана абуру.  Килигай­тIа, шегьердай атанвай чи пешекарри, вилик квай югъ гьяд хьуниз килигна, аялри кран ахъайна, бедбахтвилер тахьун патал  турбадин сив, сварка авуна, михьиз  кIевнавай. Та­диз и нукьсан арадай акъудна, шад мярекат давамар хъувуна.

Заз инал, Белиждиз газ гъидайла, вичивай жедай вири куьмекар гайи “Дагестангазсервис” ООО-дин кьилин инженер Халид Къараханован тIвар гьуьрметдивди рикIел хкиз кIанзава. Кьилди къачуртIа, Сиртычрин хивел алай виниз тир давленидин турбадал  газораспределительный станция эцигна. Гьанлай Белиждиз къвезвай 150 мм диаметрдин турба 300 миллиметрдин  турбадалди эвезна. ЧIехи жезвай поселокдиз им шад хабар тир.

Газдин хиле 38 йисуз кIвала­ху­нин тежриба авай Шихрегьим  Гьажиев  “Дагестангазсервис” ООО-дин руководителдин, Дербент райондин кьилин, Дербент райондин ЭГС-дин начальникдин патай  гьуьр­метдин грамотайрин ва чарарин сагьиб я.

Эхиримжи йисара ада ЛукIарин участокда устIар яз зегьмет чIугу­на. Шаз 70 йис тамам хьайила, ам пенсиядиз экъечIна.

Йисар акваз-такваз акъатна, веледар чIехи хьана. ЧIехи буба Не­­тIифалай чешне къачуна, Шихрегьи­ман пуд гададини военный рехъ хкяна. 1979-йисуз дидедиз хьайи хва Тимур, гвардиядин старший сержант яз, “ВикIегьвилин” ордендиз ва “Дирибашвиляй” медалдиз лайихлу хьана. Аскердин диде-бубадин тIвар­цIел ада къуллугъзавай кьушунрин командованидин патай чухсагъулдин чарар гзаф хтана.

Армиядилай гуьгъуьниз Тимур РФ-дин оборонадин министерстводин Санкт-Петербургда авай военно-инженерный техуниверситетдик экечIна. Москвада Генеральный штабда кIвалахна. 2008-йисуз Тимур Гьажиев “Яракьлу гьерекатрин ве­­теран”, 2011-йисуз “РФ-дин яракьлу къуватра 10 йисан девирда­ намуслувилелди къуллугъ авунай”, “Женгера лайихлувилерай”, “Армиядин генерал Комаровский” медалриз лайихлу хьана.

Эльмур 1982-йисуз Белижда ди­дедиз хьана. Школадилай гуь-гъуь­низ Дербентдин хуьруьн майи­шатдин техникумдиз гьахьна. Ам ВАИ-дин инспектор я. Алай вахтунда прапорщик Эльмур Гьажиева Грозныйда къуллугъзава. Военный инспектор яз, адан хиве военный колонийрихъ галаз Украинадин сергьятдал кьван фин ва хтун ава.

Ам Кеферпатан Кавказдин округдин Жукован ордендин 46-бригададин командир, полковник С.В.­За­дорожныйдин къул алай “За особые личные заслуги, разумную инициативу, усердие и отличие в службе” Гьуьрметдин грамотадин, “25 лет военной автомобильной инспекции ВНГ РФ”, “За отличие в служ­бе” 3-дережадин медалрин сагьиб я.

ГъвечIи хва Эльдар 1986-йисуз дидедиз хьана. КьетIен чирвилер авай ам  школадиз вад йис тамам хьайила кьабулнай. Чешнелу юкьван образование авай гада Санкт-Петербургдин военно-инженерный техуниверситетдиз гьахьна. Военный къуллугъдай ам яваш-яваш ви­ни дережайриз хкаж жезва.

2022-йисан мартдин вацралай ам РФ-дин Росгвардиядин федеральный къуллугъдин отделдин на­чальниквиле тайинарнава. Гьа и йисуз адаз подполковникдин чин гана.

Кьилдин лайихлувилерай, къул­­лугъдинни женгинин кIвалахда еке дережаяр къалурунай ам са шу­муд шабагьдин сагьиб я.

Шихрегьиман чIехи гада Артур 1977-йисуз дидедиз хьана. Дер­бент­дин музучилище акьалтIарай­да­лай кьулухъ ада гьуьлуьн сергьятрин кьушунра къуллугъна. Гуржистандинни Абхазиядин арада яракьлу чуьруьк кьиле физвай йисара Артураз ана иштиракун кьисмет хьана. Алай вахтунда ада Белиждин Г.Лезгинцеван тIварунихъ галай школада музыкадин муаллимвиле кIва­лах­зава. Ам хъсан сеняткарни я.

Алай вахтунда Украинада кьиле физвай махсус серенжемдин  гьерекатриз талукь яз Шихрегьим Гьажиева лугьузва:

— Ватан хуьн, адаз къуллугъ авун гьар садан пак буржи я. И буржидиз вафалу рухваяр, рушар чи уьлкведа гзаф ава. И кар абуру Ва­тандин ЧIехи дяведин йисарани, адалай гуьгъуьнизни чпин намуслу зегьметдалди тестикьарна. Россиядин Армиядин жергейра авай аскерри, офицерри, генералри, кьунвай кьинез вафалувал хвена, Ва­тан, чи кIвал-югъ, чи халкьарин баркаллу адетар хуьн патал къуллугъ намуслувилелди  кьиле тухузва. Фашистар чпин чIулав мурадрив агакьдач. Ватан хуьз вири къарагъна кIанда.

Шихрегьиман веледар гьарма сад вижевай хизанрин иесияр я. Абурун уьмуьрдин юлдашри Шихрегьим бубадиз муьжуьд хтул ба­гъишнава.

Веледар Ватан хуьдай халис ва­танпересар яз чIехи авунвай Шихрегьим НетIифович хьтин агъзурралди бубайриз аферин, баркалла! Къуй чахъ анжах агалкьунар, гъалибвилер хьурай!

Къагьриман Ибрагьимов