Чи ватанэгьлияр — гьар сана
И сеферда заз газет кIелзавайбур Украинадин Харьков шегьерда кардик квай “Самур” милли тешкилатдин председатель Агъаверди Эскендерович Адиловахъ галаз танишариз кIанзава.
Докъузпара райондин Миграгърин хуьряй тир Агъаверди Адилов 1974-йисалай Харьковда яшамиш жезва. Украинада эцигунрин институт акьалтIарайдалай кьулухъ, 90-йисара ада вичин эцигунрин тешкилат арадал гъана.
Харьковда лезгийрин медениятдин тешкилат арадал гъунин ният гьеле алатай асирдин 90-йисарилай авай. Лезги интеллигенцияди и рекье алахъунар авунин нетижада тешкилат юридический жигьетдай регистрация авуна.
2008-йисуз “Самур” тешкилатдиз “Кавказдин Албания ва лезги халкьар: тарихдинни медениятдин ирс ва алай девир” тIвар алаз Москвада кьиле фейи международный илимдин симпозиумдиз теклифна. “Самурдин” вилик-кьилик квайбур кьиле аваз, Харьковдин лезгийри активнидаказ иштиракна, ФЛНКА-дихъ галаз гуьруьшар тешкилна, алакъаяр мягькемарна. Нетижада “Самур” обществони вилик фена, кIвалахар кьилиз акъудунин рекьяй са шумуд хел тайинарна. Кьилди къачуртIа, милли демер тешкилунин, лезгияр агудунин, сад-садахъ галаз таниш хьунин кIвалахар вилик фена, жуьреба-жуьре милли конкурсар кьиле тухвана.
“Жегьилрин арада чна йиса садра лезги медениятдиз, чIалаз, адетриз талукь конкурс кьиле тухузва. Жегьилриз лезгинка кьуьлни чирзава, макандин векилриз чарасуз куьмекар гунин адетни кутунва. Идалайни гъейри, “Самур” макандин векилри Украинадин гьукумди тешкилзавай медениятдинни марифатдин жуьреба-жуьре мярекатра чи халкьдин меденият, адетар, кьуьлер къалурзава”, — лугьузва Агъаверди Адилова.
“Самур” тешкилатдин куьмекдалди Украинада лезгийрин сад лагьай ктабхана кардик кутуна. Гьар йисуз кьиле тухузвай Яран сувари Украинадин гьар са регионда авай лезгияр агудзава.
2011-йисуз “Зи Ватан” тIвар алаз шикилрин международный конкурс кьиле тухвана. 2017-2018-йисара “Лезги хуьрер” тIвар алай документальный фильмайрин международный конкурс тешкилна. 2018-йисалай Харьковдин областдин телевиденида лезги чIалал салам гунин “Экуьнин хийирар!” проект кардик кутуна. Гила экуьнахъ областдин телевиденидай “Самур” макандин векилри лезги чIалал салам гузва.
Агъаверди Эскендеровича къейдзавайвал, “Лезги чин” лишандик кваз нубатдин международный конкурсдик кьил кутадай фикирни ава. Конкурсрин макьсадар жуван халкьдин тарих, адетар, меденият, сихилрин дувулар хуьн я.
Украинада авай лезгийрин веледри спортдин хейлин жуьрейрин акъажунра, чемпионатра гъалибвилер, хъсан чкаяр кьазва.
“Алай вахтунда Харьковда 900-дав агакьна лезгияр яшамиш жезва. Санлай Украинада чи кьадар 4 агъзурдалайни гзаф я, — ихтилатзава А.Адилова. — Абуру уьлкведин жуьреба-жуьре хилера зегьмет чIугвазва. Бязибурухъ чпин заводар, фабрикаяр, фермервилин майишатар ава. Адалайни гъейри, лезгийри уьлкве идара ийидай къурулушрани кIвалахзава”.
“Самур” милли макандин гьерекатра, мярекатра зарбачивилелди иштиракзавайбурун жергедик Бедел Беделов (Миграгъ), Гуьлмегьамед Асваров (Кара-Куьре), Жамирзе Жамирзоев (Бут-Къазмаяр), Айнудин Мамедов (Кьурагь), Гьамзат Гьамзатов (Испик), Саидхан Рагьимов (Хуьрехуьр), Къадир Адилов (Миграгъ) ква.
Гьелбетда, гьар са мярекатдиз пулдин такьатар герек жезва. Мярекатрилай эвел «Самур» макандин совет кIватI жезва ва Феликс Нагъиев кьиле аваз, векилри талукь тир кьадарар тайинарзава.
Къариблухда ватандин гьава арадал гъиз алахъзавай ватанэгьлийрихъ мадни еке агалкьунар хьурай!
К.Ферзалиев