Вахт санал акъвазнавач, са куьнизни килиг тавуна, ада виликди еримишзава. Гьар са вахтунизни вичин кьетIенвилер, вичиз хас лишанар ава. Ингье, гадни тамамвилелди вичин ихтиярда гьатнава. Ада хуьруьн майишатдин карханайрин, лежбервилинни фермервилин майишатрин, арендаторрин ва хуьрерин зегьметчийрин къайгъуярни артухарнава.
И йикъара чун Сулейман-Стальский райондин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин управленидин начальник Мегьамедзагьид Бабаевахъ ва адан заместитель Гьамидин Абдулкъафаровахъ галаз хуьруьн майишатдин са шумуд карханадиз, арендадин участокриз фена, анра гатун кIвалахар кьиле физвай гьалдихъ галаз таниш хьана.
Арендадин участокрай некьияр, пIинияр кIватIна саки акьалтIарнава. Хъсан еридин суьрсет абуру гьа чкадал ва я тухвана базарра муьштерийриз маса гана.
Районда багъларин арайрай, цанар цан тийизвай дагъдин участокрай, гзаф йисарин ва са йисан векьер цанвай уьруьшрай векьер яна акьалтIарнава. Санлай къачурла, алай йисуз районда 31000 тонндилай тIимил тушиз векъи алаф хьун гуьзлемишзава. Им алатай йисуз кIватI хъувурдалай 200 тонндин гзаф я.
Икьван чIавалди районда 27200 тонн векъи алаф гьазурнава.
Алай йисан гатфарихъай хуьруьн майишатдин карханайри, КФХ-ри, арендаторри ва агьалийри 298 гектарда нехв, 20 гектарда гатфарин мух (гатфариз цана, гатуз вахчудай), 362 гектарда гзаф йисарин ва са йисан векьин тум, 1105 гектарда салан майваяр, 280 гектарда картуфар, 186 гектарда гьажибугъдаяр ва 92 гектарда халияр цанва. Амай жуьреба-жуьре няметар цанвай майданри 72 гектар кьунва. И участокрихъни зегьметчияр иесивилелди гелкъвезва. Анагар хъсан гьалда ава.
— Алай вахтунда хуьруьн майишатдин карханайрин, КФХ-рин ва арендаторрин вилик акъвазнавай кьилин везифайрикай сад агакьнавай техилдин бегьер кIватI хъувун я, — лугьузва Мегьамедзагьид Бабаева. — Алатай йисуз санлай районда 5710,7 тонн техил кIватI хъувунай. Алай йисуз чи вилик 2100 гектардай зулун къуьл, 298 гектардай гатфарин къуьл ва 20 гектардай мух кIватI хъувунин везифа акъвазнава. Сифтедай и кардив «Зардиян» ООО ва и зонадин арендаторар, ЛПХ-яр эгечIна. Анра гектардин бегьерлувили 30-32 центнер тешкилзава.
Гьамидин Абдулкъафаровахъ галаз чун Агъа СтIалрин хуьруьн поселенидин мулкунал алай Мегьамедэмин Гьамзатован арендадин участокдизни фена. Анрай гад агудунал «Кюре-Агро» МТС-дин «NOVA — 340» маркадин комбайнидал кIвалахзавай тежрибалу механизатор Мукаил Рашидов машгъул тир.
— Зи кIвачихъ 10 гектар техилдин никIер гала, — лугьузва арендатор Мегьамедэмина. — Анрин гьар са гектардай за 25-26 центнер техил хьун гуьзлемишзава. Зун мал-къара хуьнални машгъул я, гьавиляй никIерай кIватI хъувур самар за фермадал хутахзава, таяда твазва.
Районда гад агудунал 8 комбайн машгъул я, абурукай «Зардиян» ООО-дихъ ва МТС-дихъ авай кьве комбайн цIийибур, амайбур куьгьнебур я.
Районда самар туькера кьадай 16 пресс-подборщик ава, абурукай 12 кьилдин ксаринбур я.
Алай йисуз районда 6000 тонндилай тIимил тушиз техилдин бегьер кIватI хъувун планламишнава.
Гатун и йикъара райондин карханайра ва арендадин участокра багъманчивилин, уьзуьмчивилин хилерани кIвалахар кьиле тухузва.
Бубайрин мисалда лугьузвайвал, гад гьарай я, адан са йикъа хъуьтIуьн са варз тухарда. Чазни инанмишвал ийиз кIанзава хьи, производстводин хилера гьакъисагъвилелди зегьмет чIугвазвай райондин хуьруьн майишатдин карханайрихъ, лежбервилинни фермервилин майишатрихъ ва арендаторрихъ алай йисузни хъсан нетижаяр жеда.
Хазран Кьасумов
